عجم: مسئله یمن هیچ ارتباطی به امنیت ملی ‏ایران ندارد

یک پژوهشگر خلیج فارس، در آستانۀ چهارمین سالگرد جنگ یمن، وضعیت بحرانی این کشور و رقابت ایران و عربستان را مورد بررسی قرار داده است.

زهره نوروزپور: جنگ یمن چهار ساله شد؛ ائتلاف عربی به رهبری عربستان سعودی همچنان بر یمن می تازد و کشور در فقر و قحطی و خون می غلطد. عربستان و شخص عادل الجبیر در حالی انگشت اتهام را به سمت ایران نشانه می‌گیرند که جامعه جهانی و سازمان‌های بین‌المللی، ریاض را مسئول فاجعه انسانی در یمن اعلام کرده و به کرات خواهان تحریم سلاح علیه این کشور شده اند. خبرگزاری خبرآنلاین در گفتگو با دکتر محمد عجم، کارشناس خلیج فارس و پژوهشگر تاریخ، آخرین تحولات یمن و عربستان را مورد بررسی قرار داده است که در ادامه می خوانید:

چه شد که جنگ یمن فرسایشی شد؟
از جنگ اول خلیج فارس به بعد تلاش دولت عربستان همواره این بوده که برادر بزرگتر جهان اسلام و جهان ‏عرب باشد و بطور ویژه شبه جزیره عربی کاملا گوش به فرمان دربار عربستان باشد. جنگ یمن با جنگ ‏سوریه تفاوت ماهوی و جوهری بسیار زیادی دارد. جنگ یمن از اختلاف دو بخش یک دولت عربی شروع شد. ‏بخشی که نمی خواست زیر سلطه عربستان باشد، دولت عربستان این بخش از دولت را کودتاچی نامید و علیه ‏آن جنگی نابرابر و ظالمانه شروع کرد و اتهام واهی دست نشانده و مزدور ایران به آنها زد و اعلام کرد ایران ‏یمن را اشغال کرده است. این اتهام واقعا واهی بود. اما دولت عربستان برای توجیه تجاوز نظامی خود به چنین ‏اتهامات و دروغ هایی نیاز داشت. ایران به دلیل مشکلات متعدد داخلی و خارجی و بحران هسته ای، در یمن ‏نقشی نداشت و یمن هیچ اولویتی برای ایران نداشته و ندارد، زیرا یمن همسایه مستقیم ایران نیست و به امنیت ملی ‏ایران نیز ارتباطی ندارد و از طرفی یک بحران و مشکل عربی - عربی بود که حداقل دولت روحانی علاقه ای به ‏ورود به آن نداشت.

رسانه های رنگارنگ عربستانی و متحدانش توانستند با جنجال خبری ایران را نزد افکار ‏عمومی دنیا طرف اصلی جنگ یمن جا بزنند و اعلام کردند در یمن با اشغالگران ایرانی می جنگد! حقیقت ‏امر این است که بعدها نیز با محاصره کامل یمن و قطع هرگونه کمک انسانی به یمن، نه تنها ایران قادر به ‏کمک رسانی به جنگجویان نیست، بلکه حتی کمکهای دارویی نیز امکان رسیدن به یمن ندارد.‏

تحلیل شما از وضعیت حاضر عربستان چیست؟ در یمن تا کجا پیش رفته است و آیا شانسی برای پیروزی دارد؟
 عربستان اشتباه بزرگی مرتکب شد و بعد از سه سال جنگ ظالمانه و کشتار صدها نفر از طرفین این کشور ‏بیش از همیشه در دایره دشمنی قومی و قبیله ای گرفتار شده است. عربستان حتی اگر بتواند همه اراضی ‏تحت اداره حوثی ها را تصرف کند باز هم بازنده خواهد بود.

زیرا دولتی که با سه سال جنگ نابرابر و بمباران و ‏کشتار بر مسند نشیند باید با دیکتاتوری و خشونت و کشتار به عمر خود ادامه دهد و بالاخره ندای انسانی ‏جهان علیه این وضعیت بیدار خواهد شد. جنگ یمن اشغالگری یک دولت عربی سلطه گر و هژمونی طلب، ‏علیه یک کشور  فقیر و کم توان، اما با ملتی با اراده است. تاریخ ثابت کرده اشغالگری سرانجام خوبی ندارد. ‏عربستان بهتر است بازوی نظامی خود را کنار بگذارد و به سازندگی بپردازد، در جنگ همه بازنده هستند ‏جنگ مترادف با جنایت است جنگ بدون جنایت وجود ندارد. حمله نظامی عربستان به یمن از ابتدا اشتباه ‏بود و دیوار کجی بود که تا ثریا کج خواهد رفت همانطور که جنگ سوریه طرف پیروز ندارد. باتلاق یمن نیز ‏چنین خواهد بود. عربستان در راستای هژمونی طلبی و آزمندی، مشکلات خود را با امریکا و اسرائیل حل ‏کرده تا بتواند به همسایگان  خود زور بگوید و در منطقه قلدری کند.

تغییرات داخلی عربستان را چطور ارزیابی می کنید، اصلاحات اجتماعی که جدیدا محمد بن سلمان خصوصا درباره زنان اتخاذ کرده است؟ همین طور در امر اقتصادی و ایجاد شهر تفریحی....
نوسازی اجتماعی و اقتصادی عربستان در سایه جنگ یمن، در آغاز حمله عربستان به یمن پیش بینی می شد، که عربستان بدلیل نارضایتی و بی اعتمادی روشنفکران، ‏جوانان و زنان ترقی خواه، با حکومت عربستان  از یکسو و نارضایتی سلفی های سیاسی از سوی دیگر دچار ‏بحران و تنش های داخلی خواهد شد. اما در سایه جنگ یمن عربستان و برون سازی مشکلات داخلی  موفق ‏شده است بر بخشی از مشکلات داخلی فایق آید.  ولیعهد عربستان با مشورت غربی ها طرح های اصلاحی بی ‏سابقه ای را شروع کرد به خصوص اعطای آزادی های اجتماعی و مشارکت زنان و طرح عظیم بین المللی نیوم ‏که عربستان را به کشوری توریستی گردشگری تبدیل خواهد کرد. در کنار جذابیت های تاریخی، مذهبی و ‏زیارتی، طرح عظیم بین المللی شهرهای هوشمند توریستی، علمی و سیاحتی در دو سوی خلیج عقبه بنام ‏«نیوم» به مرور عربستان و مصر و اسراییل  و اردن را به شرکای اقتصادی استراتژیک تبدیل خواهد کرد.

کمی دربارۀ ریشه اختلافات ایران و عربستان بگویید؟ آیا عربستان درباره ایران به اهداف خود می رسد؟ تحلیل شما از مثلث یمن، ایران و عربستان با محوریت محمد بن سلمان و مواضع خصمانه اش علیه ایران چیست؟
وقتی ‏انقلاب ایران پیروز شد افکار مردم در جهان عرب به طور یکپارچه ضد یهودی ها و صهیونیستها بود؛ اگر چه دولتهای عرب ‏دو دسته بودند؛ سازشکار و خط مقدم جبهه ضد صهیونیستی؛ عربستان همیشه در گروه سازشکارها بود.

‏بخشی از جهان عرب دشمنی خود را به سوی ایران شیفت داد، عراق صدام در خط مقدم این جبهه بود و ‏کشورهایی مثل عربستان پشت سر او بودند اما با اعدام صدام  این عربستان بود که به طور عملی و علنی در ‏خط مقدم جبهه ضدیت ایران قرار گرفت عربستان چندین برابر از اسراییل بیشتر علیه ایران هزینه می کرد. ‏عربستان اظهار می داشت موشکهای ایران و سلاح های ایران متوجه اسراییل و غرب نیست بلکه متوجه ‏عربستان و کشورهای همسایه عرب ایران است.

پس چرا اینگونه به نظر نمی رسد؟
همیشه دولتهای ایران و رسانه های ایران سعی کرده اند ‏به افکار عمومی ایران اینگونه وانمود کنند که اعراب و در رأس آن عربستان با ایران دشمن نیست و فقط سو ‏تفاهم وجود دارد در حالیکه رسانه های عربی علنی اعلام می کردند دربارۀ ایران سوء فهم وجود ندارد بلکه دشمنی ‏وجود دارد. زیرا ایران دستور کارهای پنهانی دارد و هدفش بلعیدن کشورهای عربی است. اما در ایران افکار ‏عوام به گونه ای ساخته میشد که  فقط یک دشمن جبار و ستمگر دارد و آن رژیم اسراییل است. در حالیکه ‏بحران سوریه را عربستان دامن زد و تغدیه کرد اما ایران در پشت همه این توطئه ها فقط رژیم اسراییل را ‏معرفی می کرد.

در دوره اوباما امریکا علاقه ای نداشت که به جنگ و تخاصم با ایران بپردازد و در عوض به ‏عربستان فشار می اورد که دست به اصلاحات واقعی بزند و فساد و تامین مالی تروریزم جهانی و بنیادهای ‏زکات و خیریه را کنترل کند.

امروزه اصلاحات بنیادین که در زمینه نوسازی اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، مذهبی و  مبارزه با فساد صورت می گیرد بی سابقه و در داخل نظام فاسد موروثی غیر قابل پیش بینی بود. ‏این اصلاحات موجب انسجام ملی در عربستان شده است، افزایش نارضایتی بخش سلفی سنتی هم چندان ‏اهمیت و خطری ندارد و این دسته از مذهبیون نفوذ خود را از دست می دهند.

لذا عربستان نه تنها در جنگ ‏یمن فرافکنی و برون افکنی کرد بلکه مشکلات بی اعتمادی داخلی را نیز تا حدودی ترمیم کرد با این ‏توضیح باید گفت عربستان اگر چه در یمن خشن ترین اعمال و جنایت جنگی را انجام می دهد اما رسانه ‏های جهانی سعی می کنند چهره اطلاح طلب و انقلابی به ولیعهد جوان بدهند و از ولیعهد جوان یک قهرمان ‏بسازند.

اینگونه تبلیغ می شود که او هم در داخل و هم در جهان اسلام (حوزۀ عربی) تساهل و مدارا و گفتگوی ‏مذهبی را دنبال می کند محمد بن سلمان در مصر به دیدار  الازهر و کلیسای قبطی رفت تا عربستان را مهد ‏تساهل مذهبی و دینی اعلام کند. به هر حال جنگ یمن سرپوشی بود بر غلبه بر مشکلات داخلی عربستان و ‏اگر عربستان در غلبه بر منازعات داخلی موفق شود تنها دستاورد جنگ یمن برای بقای آل سعود در قدرت ‏خواهد بود.

ایران باید چه کند؟
در مسیر پر شتاب تحولات منطقه ای و جهانی ایران باید بتواند ثابت کند که در یمن یک طرف ‏نزاع نیست و در سایه محاصره همه جانبه یمن حتی به تعهدات انسانی و اخلاقی خود برای امداد رسانی ‏تحت شرایط کنوانسیونهای ژنو  نمی تواند عمل کند. از سوی دیگر باید روند اصلاحی را که شروع کرده عمق ‏و ابعاد بیشتری ببخشد تا فعالیتهای تبلیغی و مخرب دولت مغرور سعودی را خنثی کند.‏

52310

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 763471

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
3 + 0 =