امیرحسین مهرصفر*: رویدادهای متعددی در رشته های مختلف و در سراسر جهان برگزار می شود که طرفداران بیشماری را به سوی خود جذب کرده اند. با این حال، مسابقات فوتبال یکی از بزرگترین رویدادهای ورزشی جهان است که بسیاری از مردم جهان توجه ویژه ای به بازی های آن دارند. مزیت بازی خانگی ، پدیـدهای اسـت کـه در ورزش به خوبی نشان داده شده است. این پدیده به عنوان عامل موفقیت در بسیاری از ورزش ها گزارش شده است و عملکرد موفق تیم های ورزشی در مسابقات خانگی، بیان کننده این موضوع است.
پژوهش ها نشان داده اند که با مزیتی نسبتاً زیاد در فوتبال احتمال برد تیم ها واقعا در خانه بیشتر است. با توجه به اینکه مسابقات فوتبال در محیط استادیوم انجام می شوند و نزدیکی تماشاچیان و صدایی که در این فضا ایجاد می شود، باعث افزایش عملکرد بازیکنان می گردد. جریان مداوم فعالیت هواداران در فوتبال نیز می تواند راحت تر باعث درگیری هیجانی شده و بنابراین در افزودن انگیختگی بازیکنان نقش داشته باشد. افزایش سطح درگیری با افزایش سر و صدا و فوران هیجانی، مانند هو کردن داور یا مربیان تیم مخالف، منعکس می شود.
همچنین، شواهد جدیدی وجود دارد که نشان می دهد سوگیری داور ممکن است یکی دیگر از عوامل اثر گذار بر پدیده امتیاز میزبانی باشد. بررسی متغیرهای شلوغی جمعیت و جو سنگین استادیوم بر روی تصمیمات داوری نشان داد که داوران در حالت شلوغی جمعیت، تعداد خطای کمتری را برای تیم میزبان نسبت به حالت سکوت گرفته اند؛ به همین جهت، تماشاچیان به عنوان یکی از نکات مثبت میزبانی می توانند بر عملکرد داوری به نفع تیم میزبان و به دنبال آن، تأثیر بر نتیجه تأثیرگذار باشند. به علاوه، ممکن است عوامل روانی در وجود مزیت میزبانی مزید بر علت باشد. مطالعات متعددی گزارش کرده اند که بازیکنان در بازی های خانگی اعتماد به نفس بالاتری دارند و اضطراب کمتری را تجربه می کنند.
علی رغم شواهد حمایت کننده از مزیت میزبانی سایر یافته ها نشان داده اند که این مزیت ممکن است در دور حذفی و بازی های قهرمانی وجود نداشته باشد. در واقع، ممکن است میزبانی، زیان آور هم باشد. برای مثال دکتر پولارد (استاد دانشگاه واشنگتن) نشان داد که تیم های میزبان در70 درصد موارد در 4 بازی اول (دورهای مقدماتی) بردنده می شوند. با این حال در پنجمین و ششمین بازی (دورهای نیمه نهایی و فینال) برد تیم میزبان 46 درصد و برای بازی هفتم 38 درصد بود.
بنابراین، همچنان که بازی ها مهم تر و میزان فشار بیشتر می-شود، "مزیت میزبانی" به زیان تبدیل میشود. مطالعات علمی در این زمینه نشان داده اند که تیم های میزبان همچنان که بازی ها مهم تر می شد، کاهش معناداری در عملکرد، خطاهای بیشتری و آسیب های بدنی بدتری داشتند. در اصل، تیمهای میزبان به خاطر حضور هوادارانشان، بجای ترقی، دچار انسداد تحت فشار شدند. محققان اظهار می کنند تماشاچیان حامی می توانند "توقعات موفقیت" بوجود آورند، و به نوبت موجب افزایش خودآگاهی در ورزشکاران شوند و به این ترتیب سبب شوند که ورزشکاران بجای بازی راحت و اجرای خودکار که مشخصه ورزشکاران ماهر است، بیش ازحد فکر کنند. این منجر به "انسداد قهرمانی" می شود.
* روان‌شناس ورزش
43 43
نظر شما