ما به شکسته شدن هرگونه تابویی عادت کردهایم. رسانههای جهانی پر از بحث و مناقشه درباره درستی یا نادرستی ایده «ملیکردن» بانکها هستند. آلن گرینزپن، شاگرد سوپرلیبرال پیامبر سرمایهداری بازار، آین راند، اخیراً گفته که ما هر صد سال یکبار باید بانکها را ملی کنیم، و الان احتمالاً زمان این کار است. سناتور لیندسی گراهام محافظهکار و جمهوریخواه نیز با او موافق است. آلن بلایندر، کینزگرای دستچپی، جنبههای مثبت و منفی طرح ملیسازی بانکها را بررسی کرد. و اگرچه او گمان میکند معایب این طرح بر مزایای آن میچربد، باز هم وقت و انرژی صرف میکند تا درباره این موضوع در نیویورکتایمز مقاله بنویسد.
خب، حالا بعد از شنیدن پیشنهادهای ملیسازی توسط محافظهکاران کهنهکار و برجسته، ما حرفوحدیثهای جدی و قابلتاملی درباره احتمالات وقوع جنگ داخلی در آمریکا میشنویم. هفدهم فوریه برژینسکی، پیامبر ایدئولوژی ضدکمونیستی و مشاور امنیت ملی در دولت جیمی کارتر، به یک برنامه تلویزیونی صبحگاهی آمد تا راجع به اشارات قبلی خود درباره احتمال درگیری طبقاتی در آمریکا، به دنبال رکود اقتصادی جهانی، صحبت کند و توضیحاتی بدهد. برژینسکی گفت که او، به دلیل دورنمای «میلیونها میلیون مردم بیکار که در مضیقه قرار میگیرند» نگران چنین موضوعی بوده؛ مردمی که به تدریج از این واقعیت آگاه میشوند که «ثروت خارقالعادهای تنها به جیب عده کمی از کسانی رفته که هیچ سابقه تاریخی در آمریکا نداشتهاند».
او به مخاطبان این برنامه یادآوری کرد، زمانیکه در 1907 بحران بانکی گستردهای به وقوع پیوست، سرمایهدار بزرگ، جی پی مورگان، گروهی از ثروتمندان و سرمایهگذاران کلان را به منزل خود دعوت کرد، در کتابخانه حبسشان کرد، و به آنها اجازه خارجشدن نداد تا وقتی که سهم خود را برای تشکیل صندوقی بپردازند که بتواند با آن پول وضعیت بانکها را تثبیت کند. برژینسکی پرسید: «امروز این طبقه مرفه و ثروتمند کجاست؟ چرا آنها کاری انجام نمیدهند: مردمی که پول های کلان بیلیونی به جیب زدهاند؟» برژینسکی گفت: در غیاب انجام چنین کار داوطلبانهای، احتمال آن میرود که نزاع طبقاتی پا بگیرد و اگر مردم همچنان بیکار باقی بمانند حتی ممکن است شاهد شورشهای خیابانی هم باشیم!»
تقریباً همزمان با صحبتهای برژینسکی، یک آژانس اروپایی به نام «لیپ/ اروپا» (LEAP/Europe) که ماهانه پژوهشهایی درباره پیشبینی جهانی اروپا را برای مشتریاناش - اعم از سیاستمداران، خدمتکاران عمومی، تجار، و سرمایهگذاران - منتشر میکند، موضوع شماره فوریه خود را به ازهمگسیختگی جغرافیای سیاسی جهان اختصاص داد. این گزارش تصویر چندان زیبایی را ترسیم نکرد. و به بررسی احتمال یک جنگ داخلی در اروپا، ایالات متحد، و ژاپن پرداخت. همچنین این گزارش یک «ترس ناگهانی عمومی» را پیشبینی میکند که به درگیریها و جنگهای نیمهداخلی منتهی میشود.
کارشناسان معولاً توصیه میکنند: «اگر کشور یا سرزمین شما، منطقهای است که در آن دسترسی همگانی به اسلحه وجود دارد، بهترین کاری که میتوانید بکنید... این است که در صورت امکان آنجا را ترک کنید.» تنها کشور از کشورهای مذکور که در آن دسترسی همگانی به اسلحه وجود دارد، ایالات متحده است.
فرانک بیانچری رئیس آژانس لیپ، یادآوری میکند که «در حال حاضر 200 میلیون سلاح در آمریکا دست به دست میشود، و نقداً خشونت اجتماعی توسط گروهها و باندهای تبهکاران بروز کرده است.» کارشناسانی که این گزارش را نوشتهاند معتقدند همین الان بسیاری از آمریکاییها مهاجرت خود را به سمت اروپا، که «مصون از خطر فیزیکی است»، آغاز کردهاند.
اگر برژینسکی امید دارد جی پی مورگان دیگری در ایالات متحد ظهور کند که به زور طبقه مرفه و ثروتمندان را به کاری وا دارد، گزارش لیپ/ اروپا، «آخرین شانس» را در جلسه دوم آوریل گروه G20 در لندن میبیند که شرکتکنندگان با طرحی «متقاعدکننده و متهورانه» در آن حضور بیابند.
این تحلیلها از طرف روشنفکران چپگرا یا جنبشهای اجتماعی رادیکال بیان نمیشود. اینها ترسهای آشکار بیانشده از سوی تحلیلگران مهمی که بخشی از وضعیت موجود مستقر در ایالات متخد و اروپا هستند. تابوهای لفظی تنها زمانی شکسته میشوند که چنین افرادی واقعاً از آینده بیمناک باشند. اما نکته مهم در مورد شکستن تابوها این است که تلاش کنیم اقدامات مهم و سریع صورت دهیم - همچون کاری که جی پی مورگان در 1907 با سرمایهداران انجام داد.
ترجمه: رحمان بوذری