آیا همه چیز آرومه؟

اخباری که سازمان‌های خبرپراکنی رسمی منتشر می‌کنند با آن چه در جریان روزمره زندگی شنیده می‌شود چندان متفاوت است که مخاطب گاهی ترجیح می‌دهد هر دو را نخوانده و نشنیده بگیرد. بحث دوگانگی اخبار رسمی و وقایع جاری بماند برای اهل رسانه و صاحب‌نظران این حوزه، شهروندان اما حق دارند نگران اختلاط دوغ و دوشاب باشند. در اخبار رسمی آمده است میزان مبادلات ایران و مالزی ۴۰۰ درصد رشد داشته و  مبادلات تجاری به رقم یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلاری رسیده است. در سخنان یک مقام مسئول در سازمان توسعه و تجارت  این کشور که ایرنا آن را مخابره کرده، آمده است مالزی بیش از ۴ میلیارد رینگیت (یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار) صاردات و یک میلیارد و ۳۰۰میلیون رینگیت (۴۰۰ میلیون دلار) واردات از ایران داشته است. نخستین نکته‌ای که در این ارقام و اعداد خودنمایی می‌کند این است که ایران علی‌رغم وعده‌های خودکفایی همچنان واردکننده کالا و خدمات است. اما آنچه ظرف یکی دو سال گذشته شنیده می‌شد عقب‌نشینی شرکت‌های نفتی مالزیایی در طرح‌های توسعه میادین نفت و گازی ایران بود. وقتی شرکت‌های اثرگذار در صنعت و بازار در پیروی از سیاستی خاص خود را پس می‌کشند چگونه می‌توان انتظار داشت سایر سازمان‌ها چنین رویه‌ای را دنبال نکرده باشند؟ مقام مسئول مالزیایی در حوزه تجارت و توسعه البته تمام سخنش این است که ایران و آسیای میانه بازار مناسبی است برای قالب کردن اجناس بنجل و وارد کردن مواد خام و کالاهای اساسی برای توسعه کشور.

اختلاف میان دو کشور شاید لابه‌لای خطوطی دیگر نیز قابل تشخیص باشد. در حالی که ۳۹ نماینده مجلس شورای اسلامی در ایران طرح ممنوعیت نگهداری سگ را امضا کرده‌اند، در مالزی جشنواره حیوانات خانگی به صورت محلی و منطقه‌ای برگزار می‌شود و عمده شرکت‌کنندگان آن هم سگ‌ها و صاحبان‌شان هستند. معلوم نیست نمایندگان ایران که به دنبال ممنوعیت این طرح هستند چه استثنایی برای چوپانان قائل هستند که ناچارند گله‌های دیگران را ببرند چرا. اگر هم هدف این طرح‌دهندگان ممنوعیت نگهداری جانوران (به خصوص سگ) در محدوده خانه افراد است، پس تکلیف قانون حریم خصوصی چه خواهد شد؟  با این حال چنان که به نظر می‌رسد چنین موضوعاتی دغدغه سیاست‌ورزان مالزی نیست.

سیاسیون در صحنه سیاست این کشور همچنان فعالانه پیش می‌روند و تلاش می‌کنند به همه جهان بفهماند «همه چیز آرومه» و مالزی جای مناسبی است برای خرج کردن پول و تفریح و گشت‌وگذار. برای همین اگر جار و جنجالی حتی در یک روزنامه مالای زبان منتشر می‌شود در ارتباط با فعالیت گسترده مسیحیان (که مسیحیت به دین رسمی این کشور بدل شود) نجیب رزاق، نخست‌وزیر خود را وارد معرکه می‌کند که بگوید بهتر است همه با هم دوست باشیم و «ما که دعوا نداریم. با کسی هم کار نداریم.» او البته تاکید کرد که دین رسمی مالزی اسلام است با این حال پیروی از سایر ادیان هم ممنوع نیست. به عبارت دیگر، همچنان «همه چیز آرومه». این نوع سیاست به وضعیت بازار توریسم و درآمدهای ناشی از آن گره خورده است. طبیعی است که هر نوع ناآرامی و هر اتفاق ناخوشایندی باعث می‌شود برنامه‌ریزی‌هایی که بر اساس درآمد توریسم در این کشور صورت گرفته مختل شود.

با این همه گروه‌های مختلف مردم به زندگی خود مشغولند و هر گوشه و کنار کشک خود را می‌خورند و پشم‌شان را می‌ریسند. اگر یک قاچاقچی با گذرنامه ایرانی دستگیر شود نگاه‌ها روی جامعه ایرانی سنگینی می‌کند اما دستگیری دو قاچاقچی مالزیایی موتورسوار در سنگاپور لابه‌لای بسیاری اخبار گم می‌شود همان طور که حکم اعدام جوان ۱۹ ساله مالزیایی کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد. این فرد به جرم حمل ۴۷ گرم هروئین در سنگاپور دستگیر و محاکمه شده است. انتشار مکرر اخبار دستگیری قاچاقچیان مالزیایی در کشورهای مختلف نشان می‌دهد برخلاف ظاهرسازی‌ها «همه چیز آروم» نیست و تعادل در بعضی حوزه‌ها به شدت به هم خورده که عده‌ای دست به سوداگری می‌زنند. ناگفته پیداست که انتشار چنین اخباری می‌تواند سنگینی آن بار نگاه را از دوش جامعه ایرانی اندکی کم کند و آن مثل قدیمی را یادآور شود که همه جا خوب و بد وجود دارد.