تحریم ها یک ابزار غیرمنصفانه در عصر حاضر است. باید نسبت به وقایعی که امروز در عرصه های بین المللی اتفاق می افتد، واقعنگر باشیم. شورای امنیتی وجود دارد و کشورها با توجه به امکانات و توانمندیهایی که دارند بر برخی از کشورها می توانند اعمال نفوذ کنند. متأسفانه امروز اینها واقعیت های جامعه جهانی است و ما هم تردیدی نداریم. اما سخن این است که آیا باید تابع این واقعیتها بود و از آنها تبعیت کرد یا اینکه باید در مقام دفاع برآمد. همان طور که ایثارگران ما در هشت سال جنگ تحمیلی علیه جمهوری اسلامی ایران این کار را انجام دادند.
مهم این است که ما بتوانیم راهکارهایی را در جهان امروز و با همین ساز و کارهایی که وجود دارد پیدا کنیم و به مقابله برخی از کشورها و یا مجامع بین المللی که اقدامات ناصوابی علیه منافع ملی کشور ما دارند، برخیزیم.
تحریم ها مغایرت هایی با اصول مختلف بین الملل دارد. اگر نگاهی به تعهد دولت ها بر همزیستی مسالمت آمیز و داشتن روابط دوستانه که منشور ملل متحد مدافع این تئوری است، داشته باشیم، قطعاً تحریمهایی که وضع می شوند چه یکجانبه و چه همه جانبه در بسیاری موارد ناقض اهداف ذکر شده در منشور می باشد.
اگر بگوییم سازمان ملل در واقع فقط ابزاری در اختیار برخی از کشورهاست دیگر نمی توانیم جامعه بین المللی را تصور کنیم و مکانیزم های حقوقی بین الملل را در نظر داشته باشیم تا از طریق آن در مسیر صلح و دوستی و امنیت قدم برداریم.
کشورهایی که در شکل گیری سازمان ملل پیشرو بوده اند و اهداف منشور را تدوین کرده اند و مکرراً بر همین اهداف پافشاری می کنند اینها باید در عمل هم آن را رعایت کنند.
قطعاً اگر صلح بین المللی فریاد زده شود اما رفتارها به گونه ای باشد که نقض صلح بین المللی را به دنبال داشته باشد و هر روز یک کشور تهدید شود و با اعمال تحریم ها و اقدامات مختلف منافع ملی کشورهای دیگر به مخاطره بیفتد پس هیچ فرقی نکرده و شکل گیری سازمان ملل عبث و بیهوده بوده است.
چگونه عهدنامه مودتی می تواند وجود داشته باشد در حالی که یک جنگ اقتصادی را با کشوری که این عهدنامه را با آن دارند آغاز می کنند و مکرراً آن کشور را در معرض تهدید و تحریم قرار می دهند.
شکل گیری سازمان تجارت جهانی به خاطر آزادی تجارت بوده است. در سال 1944 ميلادي نتوانستند سازمان تجارت جهانی را در کنار سازمان ملل شکل بدهند اما در سال 1993 سازمان تجارت جهانی شکل گرفت با این اعتقاد که با گسترش تجارت به پایداری صلح بین المللی کمک کند. اگر سازمان تجارت جهاني چنین هدفی را تعقیب می کند پس چرا آزادی تجارت را بین کشورها به مخاطره می اندازند و کشورهای ثالث را هم که هیچگونه نقشی در این قضایا ندارند تهدید و روابط تجاری شان را محدود می کنند.
واقع نگری در عرصه های بین المللی به معنای انفعال نیست بلکه به این معناست که ما باید تمام تلاش و کوششمان را برای پاسخگویی صریح و حضور در مجامع بین المللی متمرکز کنیم که خوشبختانه مرکز امور حقوقی بین الملل ریاست جمهوری و کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران مقدمات این کار را فراهم آورده اند و به لطف خدا انجام خواهد شد.
*حقوقدان، سخنگوی شورای نگهبان و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران
3939
نظر شما