در سال 2013، منتظر شرایط اقلیمی عجیب‌وغریب‌تر باشید

مجید جویا: مجله نیوساینتیست در مجموعه گزارش‌هایی به بررسی پیش‌بینی‌های محتمل از وقایعی پرداخته که سال 2013/1392 را شکل خواهند داد. در اولین سری از این مقالات به تغییرات عجیب‌وغریب اقلیمی می‌پردازیم که انتظار می‌رود در سال آینده اتفاق بیفتند.
برخی کارشناسان آب‌وهوایی پیش‌بینی کرده بودند که سال 2013/1392 به دلیل همزمان شدن پدیده عظیم گرمایشی ال‌نینو و اوج فعالیت‌های خورشیدی رکورد گرم‌ترین سال ثبت شده در تاریخ را به خود اختصاص دهد؛ اما بعید به‌نظر می‌رسد که این پیش‌بینی‌ها دقیق باشد. شاید به جای آن, توجه همه به سوی قطب‌های زمین جلب شود. برخی می‌گویند که کاهش یخ‌های قطب شمال در تابستان 2012/1391 که کم‌ترین میزان ثبت‌شده در طول تاریخ را به خود اختصاص داد، تنها یک اتفاق بود، اما برخی دیگر بر این باورند که این آغاز روند فروپاشی یخ‌های قطبی است. اگر پیش‌بینی‌های گروه دوم صادق باشد، دریای یخ‌زده قطب شمال زمین تا سال 2016/1395 به خاطره‌ها خواهد پیوست. آنچه حتمی است این است که لایه یخی که اکنون در حال شکل‌گیری است، نازک‌ترین لایه یخ ثبت شده است و آب شدن همه آن در تابستان سال آینده اجتناب‌ناپذیر خواهد بود.
رکورد جدید ذوب شدن یخ‌ها می‌تواند امکان ثبت تصاویر ترسناک‌تری را توسط ماهواره‌ها فراهم کند؛ نمایی که در آن خبری از کلاهک سفید شمال زمین نیست و احتمالا همزمان با اجلاس بعدی پنل میان‌‌دولتی تغییرات آب‌و‌هوایی (IPCC) منتشر خواهد شد. این اجلاس قرار است در تابستان سال آینده برگزار شود (پیش‌نویسی از متن نهایی آن به تازگی به بیرون درز کرده است). غم‌انگیزترین بخش ماجرا هم اینجاست کهIPCC همان مسیر برآوردهای محتاطانه پیشین خود از آب‌شدن یخ‌های قطبی در سال‌های پیش رو و افزایش سطح آب دریا‌ها ادامه می‌دهد.
روند فعلی گرمایش جهانی باعث شده دمای زمین در روندی غیرقابل بازگشت حداقل 2 درجه سانتی‌گراد تا سال 2050/1429 افزایش یابد و همین، باعث شد سیاست‌مداران حاضر در مذاکرات اخیر آب‌وهوایی در دوحه قطر وقت زیادی را صرف بحث در مورد چگونگی انطباق با شرایط جدید کنند. چیزی که سیاست‌مداران لازم دارند, پیش‌بینی‌های جداگانه برای تک‌تک کشورهاست؛ ولی هیچ گروه علمی هنوز نمی‌تواند در مورد خیلی از مناطق بگوید که آیا خشک‌تر خواهند شد یا مرطوب‌تر و از همین رو، آی‌پی‌سی‌سی سعی می‌کند پیش‌بینی‌های سال 2007/1386 خود را بدون سروصدا به خاک بسپارد. در پیش‌بینی‌های آن سال، آی.پی.سی.سی با اطمینان از خشکسالی‌های متناوب‌تری سخن می‌گفت که بعدها مشخص شد بر اساس تحلیل‌های نادرست و به اشتباه پیش‌بینی شده بود.
در مورد دورنمای نیم‌کره شمالی زمین نیز عدم قطعیت روزافزونی وجود دارد. پژوهش‌ها در سال 2012/1391 از گرمایش سریع قطب شمال و جریان کاهنده جت استریم حکایت داشت که عرض‌های جغرافیایی میانی را در معرض شرایط بسیار سخت آب‌وهوایی قرار خواهد داد. دوره‌های طولانی سرما در اروپا، موج گرمای سال 2010/1389 روسیه و خشکسالی رکوردشکن سال‌های 2011/1390 و 2012/1391 در ایالات متحده همگی نشانه‌های چنین تغییراتی هستند و بهتر است از هم‌اکنون منتظر اوضاع عجیب و غریب‌تر آب‌وهوا در سال 2013 باشید.
53271