در مقدونیه چه می گذرد/ ایا بی ثباتی ها اروپا را به اندازه کافی نگران می کند؟

محمود فاضلی

در هفته‌های اخیر جمهموری مقدونیه در مرزهای خود با مشکلات جدیدی روبرو گردیده است. اگرچه در بیرون از مرزهای این کشور اختلافات مقدونیه با یونان بر سرنام «جمهوری مقدونیه» دیگر اولویت اصلی حاکمان اسکوپیه نیست، اما تنش‌های مرزی و ورود یک گروه مسلح به یکی از شهرهای مرزی و بروز درگیری و تنش به اولویت اصلی این کشور تبدیل گردیده است. اخیرا سخنگوی پلیس مقدونیه یک گروه مسلح از یک کشور همسایه را به طراحی و اجرای یک حمله تروریستی در خاک خود و زخمی شدن چهار پلیس مقدونیه‌ای متهم کرده است. حدود 70 نفر از اعضای این گروه مسلح که وارد خاک مقدونیه شده بودند، به چند نهاد دولتی حمله کردند. اگرچه مقدونیه مستقیما به نام کشور همسایه اشاره‌ای نکرده است اما مطبوعات محلی مدعی‌اند این افراد از کوزوو که اکثریت جمعیت آن را آلبانیایی تبارها تشکیل می‌دهند، وارد خاک مقدونیه شده‌اند. پلیس اعتقاد دارد افرادی در شهر کومانوو Kumanovoکه بیشتر ساکنان آن را آلبانیایی تبارها تشکیل می‌دهند واقع در 40 کیلومتری شمال «اسکوپیه» پایتخت مقدونیه که حملاتی در آن روی داد از این گروه مسلح پشتیبانی می‌کردند. به دنبال این درگیری‌ها،ساکنان شهر کومانوو تخلیه و با خودروهای نظامی به مکانی امن منتقل شدند. در روز نخست چهار افسر پلیس در این درگیریها زخمی شدند.

در جریان درگیری‌های روز دوم میان پلیس و اعضای این گروه مسلح هشت مامور پلیس کشته و حداقل 37 نیروی پلیس زخمی شدند، خبری که مورد تائید سخنگوی وزارت کشور مقدونیه نیز قرار گرفت. به گفته وی عملیات پلیس علیه این گروه مسلح پایان یافته و اقدامات یکی از خطرناک ترین گروه‌های تروریستی در منطقه بالکان با این عملیات خنثی شده است.نیروهای پلیس جسد 14 نفر را یافته‌اند که گمان می‌رود از اعضای گروه مسلح باشند.دولت مقدونیه دو روز عزای عمومی برای کشته‌های این درگیری اعلام کرده است و هرگونه تجمعات سیاسی و برنامه‌های ورزشی را نیز لغو کرده است.

وزیر کشور مقدونیه مدعی شده است بیش از 30 نفر از اعضای گروه مسلح خود را تسلیم پلیس کرده‌اند. این گروه تروریستی که از یکی از کشورهای همسایه وارد خاک مقدونیه شده به دنبال آن بوده تا با استفاده از فضای بی ثبات سیاسی در کشور اقدام به حمله علیه نهادهای دولتی کند.درگیری‌هایاخیر در حالی رخ داده است که مقدونیه در حال حاضر یکی از بدترین بحران‌های سیاسی خود را از زمان استقلال در سال 1991 تجربه می‌کند. دولت مقدونیه و مخالفانش یکدیگر را متهم می‌کنند که قصد دارند با ایجاد بی‌ثباتی در کشور قدرت را بسود خود قبضه کنند. تحلیلگران نگران هستند رهبران دو طرف اکنون آماده تحریک هر چه بیشتر درگیری‌های فرقه‌ای هستند.

پلیس مقدونیه مدعی است بر اساس اطلاعاتی که درباره گروهی مسلح به دست آورده بود عمل کرده و عملیات را در مناطق آلبانیایی‌تبار تشدید کرده است.از این رو یگان‌های ویژه‌ای متشکل از خودروهای مسلح به همراه بالگرد در این منطقه دیده شده‌اند. مواردی از تبادل آتش سنگین و انفجار شنیده شده و دود سیاه در این شهر دیده شده است.منابع پلیس اعلام کردند که پلیس همچنان تلاش دارد تا علایم مربوط به گروه تروریستی مربوط به حادثه اخیر را از بین ببرد.شهر کومانووا که حملات تروریسی در آن انجام شده، بیشتر ساکنان آن را آلبانیایی تبار تشکیل می‌دهند.

تعداد زیادی نیروی انتظامی و نیروی ویژه وزارت کشور مقدونیه در شهر «کومانووا» مستقر شدند. شهروندان این منطقه به رسانه‌ها گفته‌اند که نیروهای ویژه اقدام به بازرسی تمامی وسایل نقلیه در این مناطق نموده و باعث ناراحتی ساکنین منطقه شده‌اند. افراد مسلحی که در مناطق مرزی مقدونیه با کوزوو در منطقه لیپکووا مشاهده می‌شوند این نگرانی را دامن زده است که آنها اقدام به حمله مسلحانه‌ای با ابعاد گسترده‌تری نمایند.به دنبال حملات تروریستی به مقدونیه، شماری از کشورهای منطقه بلافاصله عکس العمل نشان دادند. صربستان برای جلوگیری از احتمال ورود افراد مسلح به سرزمین این کشور تدابیر امنیتی را در مرزهای خود با مقدونیه افزایش داد و چند واحد ژاندارمری را به مرزهای این کشور با مقدونیه اعزام کرد. وزیر امور خارجه صربستان در گفت وگوی تلفنی با همتای مقدونیه خود وقایع اخیر در این کشور را محکوم کرد.

مقدونیه در یکسال اخیر شاهد تنش‌های متعدد داخلی بوده است. اخیرا گروهی مسلح به جامعه اسلامی در پایتخت مقدونیه حمله کرده بودند. این گروه مسلح دلیل حمله خود به مرکز اسلامی شهر اسکوپیه را برکناری«ابراهیم شعبانی»رئیس العلمای آن مرکز اعلام کردند.پس از بروز اختلافات بین سلیمان رجپی رئیس جامعه اسلامی و مفتی اسکوپیه در مراسم برگزاری مسابقات قرآن در اسکوپیه، ابراهیم شعبانی مفتی شهر اسکوپیه در کنفرانس خبری ضمن تایید اختلافات موجود از رییس جامعه اسلامی مقدونیه خواست تا بخاطر رفتار ناشایست خود از مفتی اسکوپیه عذرخواهی کند. یک روز پس از این کنفرانس خبری، جامعه اسلامی مقدونیه طی جلسه‌ای حکم برکناری ابراهیم شعبانی مفتی اسکوپیه و آفریم تاهیری دبیر جامعه اسلامی که متهم به حمایت از مفتی اسکوپیه شده بود را صادر کرد.

از پنجم ماه می نیز شهرهای مختلف مقدونیه شاهد تظاهرات ضد دولتی بود.این تظاهرات پس از ادعای رهبر مخالفان دولت اسکوپیه مبنی بر اینکه دولت محافظه کار این کشور تلفن‌های بیش از 20 هزار نفر از مردم را استراق سمع نموده آغاز شد.احزاب مخالفت دولت و هواداران آنها در تظاهرات اخیر علیه برنامه‌های دولت در جاسوسی از مردم، حکومت اسکوپیه را متهم به تلاش برای کتمان کردن حقایق قتل یک مرد بیست و دو ساله به دست پلیس در سال 2011 کرده‌اند. برخی احزاب سیاسی از جمله حزب سوسیال دمکراتیک مقدونیه، دولت را به بی‌کفایتی در حل و فصل مسایل سیاسی، رفاهی و اقتصادی متهم کرده و خواستار برگزاری انتخابات زودهنگام پارلمانی در کشور هستند.

تسرونکوفسکی رییس جمهور سابق مقدونیه و رهبر سابق حزب مخالف اتحادیه سوسیال دموکرات این کشور دعوت به اتحاد برای آنچه وی مبارزه با حزب حاکم خواند را رد می کندو مدعی است حزب اتحادیه سوسیال دموکرات مقدونیه نمی‌تواند به تنهایی حزب حاکم را از حکومت کنار بگذرد بلکه زمانی که از اتحاد و وحدت سخن می‌گوییم منظور از اتحاد همه جانبه بین مقدونی‌ها و دیگر اقوام در مقدونیه است. به گفته رهبر سابق اپوزیسیون، حاکمان فعلی به این راحتی دست از حکومت بر نخواهند داشت. نباید این اعتقاد را بوجود بیاوریم که پس از روز 17ماه می همه چیز در مقدونیه تغییر خواهد یافت چون در واقع پس از این تظاهرات چیزی تغییر نمی‌کند و مبارزه ما بسیار طولانی خواهد بود. بحران موجود در مقدونیه را خارجی‌ها نمی‌توانند حل و فصل کنند بلکه مردم ما باید برای آزادی خود مبارزه کنند. آزادی چیزی نیست که دیگران بتوانند آن را به ما هدیه کنند. ملت ما باید نشان دهد که توانایی مبارزه برای آزادی خود را دارد یا اینکه وضعیت موجود را تحمل کند. هیچ کسی در بروکسل و واشنگتن نمی‌تواند مشکلات مقدونیه را حل و فصل کند.

زوران زائو رهبر حزب مخالف اتحادیه سوسیال دموکرات مقدونیه پس از برگزاری کنگره حزب حاکم (VMRO-DPMNE) و انتخاب مجدد گروئفسکی به عنوان رهبر این حزب و انتشار اخباری مبنی بر احتمال اصلاح کابینه دولت و تغییر چند وزیر کابینه اعلام کرده است که گروئفسکی نخست وزیر مقدونیه مشکل اصلی این حزب و بحران موجود سیاسی در مقدونیه است و بر این اساس وی نیز باید صحنه سیاسی کشور را ترک کند. رهبر اپوزیسیون که خواستار استعفای نخست وزیر است امیدوار است تا وضعیت در مقدونیه به حالت عادی بازگردد تا شرایط برای برگزاری انتخابات زودهنگام پارلمانی مهیا گردد.

تحولات اخیر مقدونیه با نگرانی‌های اروپایی‌ها همراه بوده است. یوهانس هان کمیسیونر گسترش اتحادیه اروپا تاکید کرده است که وضعیت در مقدونیه بسیار جدی و نگران کننده است و دیپلمات‌های اروپایی در حال انجام تماس‌های لازم با بازیگران سیاسی در اسکوپیه با هدف حل این وضعیت هستند. به گفته وی افرادی باید مسئولیت تحولات اخیر در مقدونیه را بر عهده گیرند و در این زمینه باید تحقیقات گسترده و دقیقی صورت گیرد. وی از اپوزیسیون مقدونیه خواسته است به پارلمان کشور بازگردند تا راه برای تشکیل کمیسیون تحقیقاتی در پارلمان مقدونیه درباره تحولات اخیر باز شود چرا که بروکسل حامی چنین روندی است و آماده ارائه کمک برای انجام تحقیقات گسترده درباره پرونده رسوایی شنود مکالمات است.

4949