۰ نفر
۲۷ فروردین ۱۳۹۷ - ۱۹:۲۴

ابراهیم بهادرانی*

عده ای تصور می کنند اقتصاد بدون نفت یعنی اینکه نفت را از اقتصاد باید کنار گذاشت. حال آنکه برای اقتصادی با مشخصات اقتصاد ایران باید از پتانسیل نفت برای ایجاد ارزش افزوده، در بخش های دیگر سرمایه گذاری و راه انداختن بقیه بخش ها استفاده کرد.

بهترین راه این است که جای صادرکردن نفت خام و بعد واردکردن محصولات آن به کشور، همانگونه که در بخش پتروشیمی و صنایع مربوطه اقدام شده است، نفت خام را در صنایع بالا دستی و پایین دستی به کار گرفت و با ایجاد ارزش افزوده برای کشور، هم وابستگی به نفت را کاهش داد و هم آن را پایه ای برای رشد سایر بخش ها قرار داد.

 در واقع باید از این نعمت خدادادی باید به نحو مطلوب استفاده کرد، یعنی به جای صدور نفت خام باید سرمایه گذاری و ایجاد ارزش افزوده کرده و تا حد امکان کالاهای نهایی را صادر کرد. البته نه اینکه نفت خام صادر شود و بعد کالای ساخته شده با ارزش افزوده بیشتر، از خارج از کشور وارد شود.این روش در سالهای گذشته باعث شده تا اشتغال برای خارجی ها ایجاد می شود و واقعیت این است که فقط در بخش نفت نیست که مدیریت اشکال دارد، بلکه در بقیه بخش ها نیز  تخصیص بهینه انجام نمی شود.  بنابراین باید نوع سیاستگذاری و مدیریت را تغییر داد.

سئوال این است که چگونه این سیاست ها تغییر می کند؟ یک راه آن سهیم کردن کارگران در سهام شرکتهاست. یکی از آثار مثبت این راه حل این است که این احساس را در کارگر به وجود می آید که این مال متعلق به او هم هست تا او هم به بهترین نحو ممکن با آن برخورد کند.

مسئله بعدی نوع مدیریت ماست. نوع مدیریتی که در حال حاضر اعمال می شود همین نتیجه را خواهد داشت. ما از پتانسیل ها و امکانات خود استفاده بهینه نمی کنیم.مثلا در ترکیه ۱۴۵میلیارد دلار سرمایه گذاری خارجی و در ایران ۴۰میلیارد دلار می شود. این تفاوت به نوع مدیریت ما برمی گردد، وقتی نوع مدیریت و سیاست گذاری ما به گونه ای است که سرمایه افرادی که می خواهند به ایران بیایند امنیت ندارد و سیاستگذاری هایمان برای او نوسان ایجاد می کند .

از سویی فضای کسب وکار در کشور ما در بیـن ۱۸۰ کشــور دنیا در رده ۱۳۰-۱۴۰ قرار دارد. طبیعی است که سرمایه گذاران به ایران نمی آیند. مرحوم دکتر فرهنگ، رئیس اسـبق انجمن اقتصاددانان ایران همیشه می گفتند که »سرمایه گذار مانند کبوتر است، هر کجا دانه ببیند می نشیند و با کوچکترین صدا به پرواز درمی آید.« واقعا هم همین است. اگر ما بخواهیم از امکانات کشور به درستی استفاده کنیم باید ابتدا کلیه امور را سامان بدهیم.

 مشکل اینجاست که در کشور از این پتانسیل ها استفاده نمی شود و مدام مصوبه و قانون تصویب می شود کــه همین ها نیز برای کشور مشکل ایجاد می کنند، چرا که وقتی قانون و دستورالعمل زیاد باشد،نتایج با هم مغایرت پیدا می کننـد،چون هر کس یک زاویه از آن را می بیند، به همین دلیل هم افزایی در کشور ایجاد نمی شود. بنابراین اگر بخواهیم از نفت استفاده بهینه کرده و از سایر امکانات هم به بهترین نحو استفاده کنیم باید به سمت سیاستگذاری و مدیریت صحیح رفته و کارآفرینان را با ایجاد رقابت تشویق کنیم تا کسانی که توانایی فعالیت بهینه ندارند حذف شوند و افراد شایسته تر باقی بمانند. در این صورت میتوان به تدریج از منابع نفتی برای تعالی کشور استفاده کرد. 

*مشاور عالی رییس اتاق تهران

 

3535

 

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 770122

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
6 + 1 =