۰ نفر
۱۷ تیر ۱۳۹۷ - ۰۴:۳۰

فعلا نمی‌توان با قاطعیت درباره ماهیت سرنوشت جنگ تجاری آمریکا سخن گفت، اما با توجه به خطرات ویرانگر چنین جنگی برای اقتصاد جهانی از جمله اقتصاد خود آمریکا دور از ذهن نیست که در نهایت توافقی چندجانبه به آن پایان دهد. در این حالت دور از ذهن نیست که ایران وجه‌المصالحه قرار گیرد و دولت آمریکا بخواهد در مقابل کسب همراهی اروپایی‌ها و چینی‌ها علیه تهران، به توافقی برای پایان جنگ تجاری تن دهد.

صابر گل‌عنبری *

جهان این روزها در هیاهوی جنگ نفتی ترامپ علیه ایران با جنگ دیگری روبه‌رو است که می‌تواند پیامدهای ناگواری برای اقتصاد جهانی به دنبال داشته باشد. آمریکای ترامپ از ۳۱ می گذشته با اعمال تعرفه‌های گمرگی علیه واردات آلومینیوم و فولاد از اروپا، کانادا و مکزیک جنگی تجاری را آغاز کرده است.

دونالد ترامپ جنگ تجاری بی‌سابقه‌ای را علیه چین رقم خواهد زد و ۲۵ درصد تعرفه گمرکی بیش از ۸۰۰ قلم کالای وارداتی چینی را افزایش خواهد داد. چین تهدید کرده است که "فورا" واکنش نشان خواهد داد و مقابله به مثل می‌کند.

از سوی دیگر، این اقدامات و احتمال افزایش تعرفه‌های گمرکی واردات خودرو و کالاهای دیگری از اروپا می‌رود که آمریکا را درگیر یک جنگ تجاری تمام‌عیار با جهان کند که آنگلا مرکل صدر اعظم آلمان دو روز پیش نسبت به آن به شدت هشدار داد.
این جنگ تجاری جهانی در حالی روی می‌دهد که ایران نیز به دنبال خروج آمریکا از برجام هدف جنگی اقتصادی قرار گرفته و آمریکا تهدید کرده است بی‌سابقه‌ترین تحریم‌ها از جمله تحریم کامل نفتی را اعمال خواهد کرد.

جنس و ماهیت این دو جنگ متفاوت است؛ اما یکی بودن یک طرف جنگ یعنی آمریکا می‌تواند پیوند معناداری میان آن‌ها ایجاد و به نوعی سرنوشت‌شان را به هم گره زند.

هر اندازه جنگ تجاری میان آمریکا، اروپا و چین گسترده‌تر و سخت‌تر می‌شود احتمال ائتلاف میان این قدرت‌های اقتصادی علیه ایران کاهش می‌یابد و از این منظر جنگ تجاری جهانی می‌تواند به پایداری برجام کمک کند و همراهی متحدان اروپایی و چین با سیاست‌های ضد ایرانی را در بدبینانه‌ترین حالت تحت الشعاع قرار داده و تقلیل دهد و در خوشبینانه‌ترین حالت غیر ممکن کند.

راهی که ترامپ بر اساس سیاست "نخست آمریکا" در عرصه جهانی در پیش گرفته است با ورود جنگ تجاری  به فاز جدید خود می‌تواند نوعی ائتلاف نانوشته جهانی علیه این تکروی‌ها ایجاد کند که تهران نیز تا حدودی از آثار آن بهره‌مند شود.

پوشیده نیست که بهره‌مندی کامل ایران از منافع برجام نیازمند فعال‌سازی قانون Blocking regulation و مقابله به مثل تحریمی جدی اروپا علیه آمریکا است و این اتفاق خود به خود به جنگی تجاری میان دو طرف منجر می‌شد. حال که واشنگتن قبل از فعال‌سازی تحریم‌ها علیه ایران و واکنش احتمالی اروپا، خود دست به یک جنگ تجاری علیه متحدان اروپایی‌اش زده است، این مساله می‌تواند انگیزه اروپایی‌ها برای مقابله با سیاست‌ها ترامپ را بیشتر کند‌ و حمایت از برجام بعد عملیاتی جدی‌تری پیدا کند.

در حال حاضر به نظر می‌رسد که اروپا با وجود جنگ تجاری ترامپ به دنبال مهار آن و ممانعت از گسترش دامنه‌اش است؛ اما اروپا در آینده در صورت تداوم اقدامات تجاری یکجانبه ترامپ چاره‌ای جز مقابله به مثل جدی ندارد و این خود می‌تواند به برجام کشیده شود و به نفع آن تمام شود.

در عین حال در یک حالت این جنگ تجاری جهانی می‌تواند به ضرر ایران تمام شود و آن هم وقتی است که دولت آمریکا، اروپا و چین برای پایان دادن به این وضعیت، پشت میز مذاکره بنشینند و در نهایت به توافق برسند.

در این حالت دور از ذهن نیست که ایران وجه المصالحه قرار گیرد و دولت آمریکا بخواهد در مقابل کسب همراهی اروپایی‌ها و چینی‌ها علیه تهران به توافقی برای پایان جنگ تجاری تن دهد.

فعلا نمی‌توان با قاطعیت درباره ماهیت سرنوشت جنگ تجاری آمریکا سخن گفت؛ اما با توجه به خطرات ویرانگر چنین جنگی برای اقتصاد جهانی از جمله اقتصاد خود آمریکا دور از ذهن نیست که در نهایت توافقی چند جانبه به آن پایان دهد. حالا باید منتظر ماند و دید آیا ایران نیز بخشی از این توافق خواهد بود یا خیر؟

* کارشناس‌ارشد مسائل غرب آسیا و خاورمیانه

52310

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 788540

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
2 + 2 =