در دو دوره اخیر انتخابات ریاست‌جمهوری، هنرمندان جدی‌تر از قبل وارد صحنه شده‌اند و با حمایت از کاندیدای موردنظر خود سعی کرده‌اند در جهت‌دهی آرای مردمی نقشی ایفا کنند. هر چند که فهرست‌های طولانی از اسامی افراد مشهور از بازیگر و خواننده گرفته تا نویسنده و نقاش و عکاس تهیه می‌شود و حمایت‌ها گاه به گاه به واسطه گفت‌وگوها و یادداشت‌ها در مطبوعات و رسانه‌های دیگر اعلام می‌شود اما همچنان این سؤال مطرح است که حمایت‌های اینچنینی تا چه حد می‌تواند در آرای مردمی نقش داشته باشد؛ این در حالی است که حمایت هنرمندان از کاندیداهای ریاست‌جمهوری در کشورهای پیشرفته؛ اصلی است که در هر دوره اتفاق می‌افتد و البته تأثیرات خاص خود را دارد.
مسعود کیمیایی در یادداشتی، مسعود ده‌نمکی طی یک گفت‌وگو و بهمن فرمان‌آرا در جریان یک مصاحبه به پرسش میزان تأثیرگذاری هنرمندان در آرای مردمی در انتخابات ریاست‌جمهوری پاسخ داده‌اند.
کیمیایی؛ مرد خلف سرزمین
مسعود کیمیایی، کارگردانی که به گفته خود همواره استقلال را در جریان فیلمسازی‌اش ثابت کرده در این دوره از انتخابات حامی مهندس میرحسین موسوی است. کیمیایی نامه‌ای را برای اعلام حمایت نوشته که در ابتدای آن آمده است: «مشکل می‌توان در نوشته‌ای کوتاه درباره عقیده سیاسی - اجتماعی خودت، با این همه سرگیجه‌های تند و بیمار، روزگاران شاداب و کوتاه، بی‌اختیاری‌های فراوان در عقیده و تألیف‌های چند دهه خودت در نزدیک به هفتاد سالگی‌ات بنویسی. نه افراشته و چه به تحقیر فیلم ساخته‌ای، کتاب نوشته‌ای و مقاله سیاه کرده‌ای.»
این متن چنین ادامه می‌یابد: «من مرد خلف سرزمین‌ام هستم. هیچ‌گاه دست در دست صاحب نان نداشته‌ام، چون خود صاحب گندم بوده‌ام، بر سلیقه دیگران به «دلیل» فیلم نساخته‌ام که خود صاحب سلیقه بوده‌ام. بسیار دارم که بگویم، که گذاشته‌ام به روزگار گفتن. اما قرار دارم رأی به رئیس‌جمهور بدهم... کسی می‌رود، کسی می‌آید، اما آن کس ما کیست؟ که بیش‌تر به اخلاق آراسته باشد. به دانشی که فرهنگ را داور زمانه بشناسد و بداند که هر تاریخی را با فرهنگ و هنر آن تاریخ می‌شناسند که راه به سیاره‌های ماندنی باز می‌کند.»
او نگاه خود را به موسوی چنین تشریح می‌کند: « من نمی‌دانم کسان دیگر نمی‌دانند، اما می‌دانم«میرحسین موسوی» می‌داند. اگر قرار باشد راه اجرا بر او بسته نشود، می‌توانم به آینده فرزندانم و تمام شاگردانم که هنر می‌خوانند امید داشته باشم.» در پایان این متن می‌آید: «از عمر کاری من چیزی نماینده است... اگر دسته فیلم‌های‌تان را نگاه کنید، چندتایی از آنها را من ساخته‌ام... روزگار گذرانده‌ام ... سرخوشی یاد نگرفته‌ام... میرحسین موسوی را دیدم که برایش سخت است رئیس‌جمهور شدن. راست می‌گوید که برای چه می‌آید... از تجربه‌هایم اندکی گفتم که بدانید مسئولیت عقیده در سیاست و این همه سال رفته را می‌دانم.»
فرمان‌آرا: پایان تسویه‌حساب دولتی با هنرمندان
بهمن فرمان‌آرا، کارگردان سرشناس سینمای ایران، در همین دوره انتخابات ریاست جمهوری در جمع مدافعان مهندس میرحسین موسوی حضور یافته است. او دلایل حمایت خود از مهندس موسوی را در جریان گفت‌وگویی چنین اعلام می‌کند: «فارغ از هرگونه مسئله شخصی، در چهار سال گذشته جز آسیب زدن به شاخه‌های مختلف هنری، کج سلیقگی، تسویه‌حساب‌های شخصی و متوسط‌پروری هیچ کاری اتفاق نیفتاده و این جریان باید تمام شود.» او درباره وضعیت سینما در این سال‌ها می‌گوید: «سینمای ما در این سال‌ها همانند دیگر بخش‌های کشور به سمت متوسط‌پروری گرایش داشته است.»
او همچنین اعلام می‌کند: «زمانی که یک مهندس راه و ساختمان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌شود، از تخصصش برای ایجاد دیوار و سد جلوی پیشرفت افراد در چهار سال گذشته استفاده کرده است مشخص است که وقتی قشر روشنفکر منزوی می‌شود، به ضرر عام است.»
او همچنین دلایل حمایت خود را از مهندس موسوی بالارفتن مشکلات در کشور و توانایی‌های این کاندیدا در مدیریت کشور عنوان می‌کند و می‌گوید: «تورم خانمان برانداز شده، واردات بی‌رویه از هر جناحی باعث شده صنایع مملکت خوابیده، انحلال سازمان برنامه و بودجه باعث شده پول‌ها به استانداری‌ها برود و اکثر آصرف خرید ملک شود.
فرمان‌آرا در پایان سخنانش اظهارداشت: «با علم به همه اینها مردم وارد صحنه شوند و اجازه ندهند چهارسال بعد باز هم دچار مشکل شویم. چهارسال گذشته به خصوص در زمینه فرهنگی آنچنان ناامیدکننده بوده که بسیاری در فعالیت‌های خود دچار مشکل شده‌اند و مسائل شخصی بر تصمیم‌گیری‌ها تأثیرگذار بوده است. باید از این حقارت‌ها در تصمیم‌گیری‌ها فاصله گرفته شود. این نوع تسویه‌حساب‌ها با دست‌اندرکاران فرهنگی هیچ نوع تأثیری غیر از تخریب ندارد.»
ده‌نمکی: یک اظهارنظر از قول شهروند عادی
مسعود ده‌نمکی، کارگردان دو فیلم سینمایی «اخراجی‌های» یک و دو، شعارهای سه نفر از کاندیداهای ریاست‌جمهوری را در این دوره از انتخابات نزدیک به هم می‌داند و از میان آنان محمود احمدی‌نژاد را به عنوان نامزد منتخب خود معرفی کرده است. هر چند که ده‌نمکی اعلام می‌کند نظر خود را در قالب یک شهروند عادی بیان کرده است اما تصور می‌شود این اظهارنظر بتواند بر طرفداران فیلم‌ها او تأثیرگذار باشد.
ده‌نمکی در این زمینه می‌گوید: «کسانی که به تماشای یک فیلم سینمایی می‌نشینند و یا به یک هنرمند علاقه‌مند هستند، قطعاً با هنرمند و کارگردان فیلم محبوب هم‌سلیقه نیستند. بنابراین موضعگیری من در انتخابات روی مخاطبان «اخراجی‌ها» تأثیر ویژه‌ای نخواهد گذاشت.»
او درباره حمایت از احمدی‌نژاد در دهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری می‌گوید: «انتخاب نامزد منتخب در این دوره برای من خیلی سخت بود، تعلق خاطرم به آقای موسوی، رضایی و احمدی‌نژاد نمی‌گذاشت که به راحتی از میان آنان فردی را انتخاب کنم. به همین دلیل زمانی نظرم را اعلام کردم که در دوره پایان تبلیغات انتخابات باشد تا کارکرد نظر شخصی داشته باشد.»
او ادامه می‌دهد: «اگر درباره این انتخابات چیزی نوشتم و یا صحبتی کردم، همواره در جهت مضمون فیلم وحدت ملی و کم کردن تنش‌ها باشد. انتخابات تمام می‌شود و مردم و رقبا متحد می‌شوند و همه باید علیه بی‌عدالتی و معضلات جامعه وارد عمل شوند. من انتخابات را صحنه جنگ و یا مسابقه فوتبال قرمز و آبی نمی‌بینم.»
او با اشاره به شعارهای انتخاباتی کاندیداها می‌گوید: «شعارهای مشترک همه کاندیداها نشان از پیروزی قبلی کسانی که عدالت را آرمان خود قرار داده‌اند، دارد. حرف‌های امروز مناظره‌ها، حرف‌های 10 سال قبل ما است. هر کدام از نامزدها جلوی دوربین می‌‌آیند، قدرتمندان را نقد می‌کنند، کسانی که چنین شعاری می‌دهند، از قبل برنده هستند.» ده‌نمکی اظهار داشت: «نوع گفتمان موسوی، احمدی‌نژاد و رضایی به گونه‌ای است که هر کدام پیروز شوند به ضرر جریان کاپیتالسیم است؛ کسانی که سال‌ها در میدان اصلی رقابت بوده‌اند. به دلیل شرایط نوع برخورد کاندیداها با یکدیگر فضا را چندان سیاه و سفید نمی‌بینم.»
کارگران «اخراجی‌ها» می‌گوید: «اگر میرحسین موسوی چهار سال بعد وارد عرصه انتخابات می‌شد، گفتمان عدالت‌خواهی می‌توانست 16 سال ادامه پیدا کند و این نوع نگاه بر مدیریت سیاسی کشور حاکم شود.»
سینماگران در حمایت از کاندیداها
جمع 800 نفری سینماگران با امضای نامه‌ای حمایت خود را از مهندس میرحسین موسوی اعلام کرده‌اند و از سوی دیگر گروه 400 نفری هنرمندان سینمایی در کنار محمود احمدی‌نژاد قرار گرفته‌اند. در میان حامیان مهندس موسوی چهره‌هایی همانند هدیه تهرانی،کیومرث پوراحمد و کمال تبریزی دیده می‌شود و فرج‌الله سلحشور و علیرضا سجادپور حامیان دکتر احمدی‌نژاد هستند.
نظر شما