زهره ترسایی: مردادماه سال گذشته بود که آیت‌الله هاشمی شاهرودی با حکم رهبر معظم انقلاب به سمت ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام منصوب شد. اما کمی بعد یعنی در دی ماه همان سال به دلیل بیماری راهی آلمان شد که بعد از طی مراحل درمان به ایران بازگشت و در جلسات محدودی از مجمع تشخیص حضور داشت.
آیت‌الله هاشمی شاهرودی آخرین بار در تاریخ ۱۶ تیر ۹۷ در جلسه مجمع تشخیص مصلحت نظام شرکت کرد اما از چندی پیش و به دلیل تشدید بیماری سرطان در یکی از بیمارستان‌های تهران بستری شد. محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام هفته گذشته درباره آخرین وضعیت سلامتی آیت‌الله هاشمی شاهرودی گفت: بنابر دستور پزشک معالج صحبت کردن برایشان خوب نیست و باتوجه توصیه پزشک باید احتیاط کنند.
صبح امروز (دوشنبه 3 دی ماه) و پس از انتشار خبر درگذشت حضرت آیت الله هاشمی شاهرودی از سوی منابع خبری مختلف، رئیس بیمارستان خاتم الانبیا با حضور درجمع خبرنگاران ضمن تکذیب درگذشت وی اما حال رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام را وخیم خواند.
یکی از اعضای تیم پزشکی آیت الله هاشمی شاهرودی هم گفت: از لحاظ پزشکی امکان حیات ایشان وجود ندارد اما خبر فوت را باید خانواده ایشان اعلام کنند.
آیت‌الله هاشمی شاهرودی به عنوان شخصیت برجسته و فراجناجی علاوه بر سابقه فعالیت‌های سیاسی و علمی- فرهنگی، مناصب سیاسی واجتماعی مهمی را برعهده داشته که هم اکنون هم با حکم رهبر معظم انقلاب ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام را از سال 96 و ریاست هیات عالی حل اختلاف و تنظیم روابط قوای سه‌گانه را از سال 90 تاکنون عهده‌دار است.
زندگینامه آیت الله سیدمحمود هاشمی شاهرودی
در توضیح زندگینامه آیت‌الله العظمی سیدمحمود هاشمی شاهرودی گفته شده است که وی در سال ۱۳۲۷ هجری شمسی در شهر نجف و در خانواده‌ی مذهبی و از سادات منسوب به امام حسین(ع) چشم به جهان گشود. پدرش مرحوم آیت الله سیدعلی حسینی شاهرودی، از شاگردان برجسته مرحوم آیت الله العظمی خویی (ره) بود که بحث‌های اصول و فقه استاد خود را به رشته تحریر درآورد.
آیت الله سیدمحمود هاشمی شاهرودی تحصیلات ابتدایی را در مدرسه علوی نجف به پایان رسانید و سپس به تحصیلات حوزوی روی آورد. او با توجه به موقعیت علمی خانوادگی و نیز با توجه به هوش و استعداد سرشار و کوشش فراوان خود، در مدتی اندک توانست دروس دوره سطح را به پایان رساند.
پس از آن به حلقه درس آیت الله العظمی شهید سیدمحمد باقر صدر(اعلی الله مقامه الشریف) پیوست و سالها در خدمت استاد خود، مبانی اجتهاد در اصول و فقه را به خوبی آموخت و در درس دیگر مراجع آن روز نجف ـ از جمله امام خمینی (ره) و آیت الله العظمی خویی (ره) ـ نیز با جدیت شرکت جست و بهره‌های فراوان برد.
آیت‌الله سیدمحمود هاشمی شاهرودی در سالهای تحصیل خود از محضر استادان بسیاری بهره برد. مهم‌ترین و اصلی‌ترین استاد او در درس خارج آیت الله العظمی شهید سیدمحمد باقر صدر بود. آن شهید سعید که از افتخارات شیعه و مرجعیت به شمار می‌آید شاگردان بسیاری را به عالم اسلام، تقدیم داشته است. شهید صدر که از حافظه و استعدادی سرشار برخوردار بود، توانست با نوآوری‌های فراوان در فقه و اصول و دیگر علوم اسلامی و به روز ساختن مباحث علوم دینی و نیز نگاشتن کتب درسی در زمینه‌های یاد شده، گام مهمی برای تعالی اسلام و تشیع بردارد و از این رهگذر، شاگردان او، همچون آیت‌الله العظمی سید محمود هاشمی شاهرودی، این خدمات و اندیشه‌ها را پی گرفتند.
از دیگر استادان آیت الله العظمی هاشمی شاهرودی، حضرت امام خمینی(ره) و حضرت آیت الله العظمی خویی(ره) را می توان نام برد.
فعالیت‌های علمی و فرهنگی:
آیت‌الله العظمی هاشمی شاهرودی فعالیت‌های بسیاری را در زمینه‌های علمی و فرهنگی انجام داد. در یکی از دیدارهای اعضای مجلس اعلای عراق، امام خمینی (ره) با توجه به شناخت خود، از ایشان می‌خواهد که تدریس در حوزه علمیه قم را بر هر کاری ترجیح دهد و به تربیت طلاب مستعد در زمینه‌های علمی و اخلاقی بپردازد.
آیت الله العظمی هاشمی شاهرودی ریاست دو کنگره مهم نقش زمان و مکان در اندیشه امام خمینی(ره) و نخستین کنگره دایرة المعارف فقه اسلامی را بر عهده داشت که هر دو کنگره با استقبال بزرگان و فضلاء حوزه و دانشگاه و اندیشمندان خارجی و داخلی مواجه شده بود.
از خدمات دیگر ایشان، ریاست مؤسسه دایرة‌المعارف فقه اسلامی با حکم مقام معظم رهبری بود؛ مقام معظم رهبری در حکم خود، خطاب به ایشان آورده بودند: "جناب عالی را که چهره درخشانی در علم و عمل بوده و بحمدالله از مقام والایی در فقه و علوم مرتبط با آن برخوردارید، برای انجام این اقدام بزرگ، شایسته دانسته و مسؤولیت ایجاد و اداره مؤسسه ای برای تهیه این دایرة المعارف را به جناب عالی محول می کنم."
همچنین از آیت‌الله العظمی هاشمی شاهرودی مقالات فراوانی در فصلنامه فقه اهل بیت(علیهم السلام) به چاپ رسید.
فعالیت‌های سیاسی:
آیت‌الله هاشمی شاهرودی در سالهای تحصیل و تدریس، فعالیت‌های سیاسی بسیاری را پدید آورد. در پی یورش مزدوران رژیم صدام به علما و اندیشمندان در سال ۱۹۷۴ میلادی، آیت‌الله العظمی هاشمی شاهرودی به زندان افتاد و شکنجه‌های فراوان بدنی و روحی را به جان خرید.
او در پی تظاهرات مردم عراق پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام(ره)، به ویژه در نجف و در گرامی‌داشت این پیروزی، تحت پیگرد رژیم بعث قرار گرفت و به سفارش شهید صدر(ره) به وطن خود بازگشت تا وکالت عام شهید صدر و نمایندگی او را نزد امام خمینی(ره) بر عهده گیرد.
آیت‌الله هاشمی شاهرودی با ورود به ایران به خدمت امام خمینی(ره) مشرف شد و با موافقت ایشان، رابط امام(ره) و شهید صدر(ره) شد و پیام‌های علمی نجف را به سمع امام(ره) می‌رساند.
وی با دستور آیت‌الله العظمی خامنه‌ای که در آن زمان با حکم امام(ره) مسؤولیت نهضت‌های اسلامی را بر عهده داشت، تشکیلات جامعه روحانیت مبارز و مجلس اعلای عراق را به راه انداخت و آن را مدیریت و سازماندهی کرده بود.
او که به دستور امام(ره) تدریس و بررسی مسائل فقهی، بویژه احیای فقه حکومتی استوار بر ادله استنباط جواهری را بر عهده داشت، در طول سالیان انقلاب از هیچ کوششی در جهت اعتلای انقلاب اسلامی ایران، دریغ نورزید.
آیت الله هاشمی شاهرودی سالها از اعضای فقهای شورای نگهبان بود و در این نهاد مقدس به خدمت اشتغال داشت تا اینکه با حکم مقام معظم رهبری به ریاست قوه قضائیه منصوب شد.
او در طول مسؤولیت خود در قوه قضائیه، خدمات بسیاری را انجام داد که توسعه قضایی، تسریع در رسیدگی به پرونده‌ها و ایجاد ارتباط مردمی از جمله آنهاست.
پس از پایان مسئولیت در قوه قضایه آیت الله هاشمی شاهرودی با شروع مجدد درس‌های فقه و اصول خود در شهر مقدس قم در کنار فعالیت های مؤثر سیاسی و استمرار خدمات شایان خود به نظام مقدس اسلامی، مسئولیت خطیر مرجعیت دینی را نیز بر عهده گرفت.
مهم‌ترین مناصب سیاسی واجتماعی آیت‌الله هاشمی شاهرودی:
عضو مجمع جهانی اهل بیت(علیهم السلام)
عضو مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی
رییس و مؤسس مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت(علیهم السلام)
عضو و نایب رئیس مجلس خبرگان رهبری
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم
عضو فقهای شورای نگهبان
رئیس قوه قضائیه
رئیس هیئت عالی حل اختلاف و تنظیم روابط قوای سه گانه
برخی از آثار آیت الله هاشمی شاهرودی:
بحوث فی علم الاصول؛ تقریرات درس‌های اصول شهید صدر در ۷ جلد
الخمس، ۲ جلد
مقالات فقهیه
قاعده فراغ و تجاوز
حکومت اسلامی
جهان بینی اسلامی
تفسیر موضوعی بخشی از نهج‌البلاغه
تفسیر آیه مودت ذی القربی
بحوث فی الفقه
محاضرات فی الثورة الحسینیة
الصوم، تربیة و هدایة
الاجارة، ۲ جلد
قراءات فقهیة معاصرة، ۲ جلد
بحوث فی الفقه الزراعی
29219
نظر شما