از این رو مدتهای مدیدی است که به جهت اثرگذاری و ارتقاء بهزیستی و به سازی روانی –اجتماعی احاد جامعه ، ذهن نخبگان و صاحب نطران رشته های مختلف را به خود مشغول کرده است.
نشاط اجتماعی علاوه بر اثر بخشی در سطوح خرد مانند ایجاد و تقویت نگرش مثبت به زندگی، برخورداری از سلامت روانی و تعادل عاطفی، امیدواری به اینده،نگرش مطلوب و رضایت آمیز به خود و دیگران، روابط اجتماعی متعادل،انتخاب آگاهانه اهداف زندگی، تمایل بیشتر جهت کمک به دیگران، در سطح میانی داشته و در نتیجه منجر به بهبود عملکرد شغلی و تحصیلی و روابط بین فردی خواهد شد و اثرات آن در سطح کلان شامل مواردی چون خلق جامعه سالم و مولد،افزایش مشارکت اجتماعی، کاهش انزوا و طرد و از خودبیگانگی اجتماعی، احساس تعلق شهروندی و افزایش مسولیت پذیری اجتماعی می باشد به همین دلیل امروزه جوامع توسعه یافته ، با معیارهای برخورداری از شاخص های نشاط و شادکامی سنجیده می شود .به دلیل اهمیت موضوع همین بس که از سال ۲۰۰۰ میلادی به بعد ،برای تعریف و تعیین توسعه یافتگی جوامع از نگاه سازمان ملل، شادکامی به عنوان یک متغیر کلیدی وارد محاسبات شده است زیرا هدف اصلی توسعه برخورداری جامعه از سطح رفاه و ارتقاء کیفیت زندگی است و سه مولفه اصلی رفاه اجتماعی، تامین نیازهای پایه ، کنترل و کاهش آسیبهای اجتماعی و نیز تامین رضایتمندی زندگی اجتماعی است که پیامد مثبت آن در سلامت اجتماعی تبلور می یابد زیرا بواسطه نشاط اجتماعی است که افراد جامعه را مجموعه ای معنادار و قابل فهم و بالقوه برای رشد و شکوفایی می دانند و احساس می کنند که متعلق به گروههای اجتماعی هستند و خود را در اجتماع و پیشرفت آن سهیم می دانند و در نتیجه آن ، عملکرد مطلوبی در جامعه خواهند داشت.
نشاط اجتماعی متاثر از عوامل گوناگونی چون خانواده منسجم و پویا،میزان درآمد، سطح تحصیلات، وضعیت اشتغال، ارزشها و باورها، ویژگیهای شخصیتی، سلامت جسمی –روانی، پیوندهای عاطفی ، رضایتمندی زندگی زناشویی، رضایت از محیط کار، فعالیت در امور نوعدوستانه و... می باشد همان گونه که موسسه لگاتوم در گزارش جهانی نشاط اجتماعی شش عامل کلیدی هم چون سرانه تولید ناخالص ملی، حمایت اجتماعی، امید به زندگی، سخاوت، ادراک فساد و آزادیهای سیاسی و اجتماعی را بعنوان متغیرهای کلیدی در این زمینه مطرح کرده است.
گذشته از این ، نشاط اجتماعی بستر اصلی شکل گیری سرمایه انسانی بعنوان موتور محرکه توسعه تلقی می گردد زیرا در شرایط جامعه با نشاط است که انسانهای سالم ، مبتکر ، با انگیزه و دارای نگرش مثبت به زندگی پرورش می یابند و روی دیگر سکه جامعه افسرده و خموده ای است که در آن انواع اختلالات روانی –اجتماعی هم چون خودکشی، طلاق، خشونتهای خانگی، ضرب و جرح های خیابانی ، گرایش به مواد مخدر و... نمود می یابد که علاوه بر تحمیل هزینه های سنگین در ابعاد قضایی –انتظامی، بهداشتی-درمانی، سبب هدر رفت منابع انسانی و نیروهای کارآمد در جامعه خواهد که با هیچ سرمایه ای قابل جبران نخواهد بود.
در پایان با توجه به ظرفیت های بالقوه فراوان و بی بدیل کشورمان از حیث تنوع فرهنگی و جغرافیایی که مینیاتوری زیبا از همه خرده فرهنگهای قومی، زبانی ، نژادی، مذهبی که در نوع پوشش، خوراک ، ساخت مسکن، مراسم عروسی و جشنها، بازیهای بومی –محلی و... تبلور و تجلی برجسته می یابد، استفاده حداکثری از این توانمندیها می تواند ضمن ایجاد تقویت روحیه همدلی ، انتقال میراث فرهنگی به نسلهای آتی و مقابله با هجمه فرهنگی غرب، پیوند بین نسلی،تقویت روحیه شور و زندگی ، ایجاد تحرک و پویایی در جامعه ، هم چنین سبب ایجاد جذابیتهای فرهنگی و جلب گردشگران و تقویت صنعت توریسم و ایجاد اشتغال در قالب بوم گردی و از این طریق فراهم شدن فرصت معرفی فرهنگ و تمدن غنی ایرانی –اسلامی گردد.
بدیهی است که جامعه با نشاط محصول تفکر و راهبردی است که در آن به انسانها به عنوان شهروندان دارای صاحب حق زیستن با کیفیت ،غنی ، رشد مدار، عادلانه ، مبتنی بر اعتماد متقابل فارغ از نگاه متعصبانه و جانبدارانه نگریسته می شود که همه از زندگی در آن جامعه احساس خوب و امید بخش و متعاملانه خواهند داشت که خروجی نهایی آن وحدت و یکپارچگی و رشد و اعتلای ملی است.
* رییس اورژانس اجتماعی کشور
4747
نظر شما