هادی نیلی: به باورکمال محامدپور، جامعه اطلاعاتی یکی از مسائل اساسی در جوامع مختلف بوده و برای تحقق و دستیابی به آن باید شرایط و بسترهای لازم را فراهم کرد. او تأکید کرده یکی از پایه‌های اساسی جامعه اطلاعاتی بحث ICT است که بدون وجود آن دستیابی به جامعه اطلاعاتی امکان‌پذیر نبوده و به عنوان یکی از پایه‌های جامعه اطلاعاتی و شاخص توسعه اقتصادی در جوامع به حساب می‌آید.
با وجود این دیدگاه معاون وزارت ارتباطات که از نظر دیگر کارشناسان نیز تأیید می‌شود، به نظر می‌رسد این وزارتخانه در چهار سال گذشته برای رسیدن به هدف‌های مترقی‌اش چندان پیشرفتی نداشته است.
به گفته معاون آموزش، تحقیقات و امور بین‌الملل وزارت اطلاعات، یکی از شاخص‌هایی که میزان دستیابی به جامعه اطلاعاتی را در بین کشورها محک می‌زند، سبد هزینه ICT افراد است که متوسط این شاخص در بین 150 کشور عضو تا پایان سال 2008، حدود 15 درصد بوده است.
بر اساس همین آمار، 6/1 درصد از درآمد سرانه افراد در کشورهای توسعه‌یافته و 20 درصد آن برای کشورهای در حال توسعه برای این شاخص هزینه می‌شود. اما به گفته معاون وزارت ارتباطات، در ایران تنها 4/5 درصد از سرانه درآمد مردم برای هزینه‌های ICT مصرف می‌شود. محامدپور همچنین با اشاره به این‌که در ایران ضریب نفوذ اینترنت 9/34 درصد است، گفت: این رقم از متوسط جهانی پایین‌تر بوده و بر اساس این آمار در مقام ششم منطقه‌ای قرار داریم. همچنین ضریب نفوذ اینترنت پرسرعت 4 درصد بوده که در این شاخص نیز رتبه 15 را در منطقه دارا هستیم. او ادامه داد: سهم بخش ICT از درآمد سرانه ناخالص ملی در سال 2000، حدود 5/1درصد بوده و در سال 2004 حدود 4/2 درصد. در حالی که همین نسبت در دنیا، 7 درصد بوده است.
پردرآمدترین بعد از وزارت نفت
انتقادها به وزارتخانه متصدی آی‌سی‌تی در کشور در حالی مطرح می‌شود که این وزارتخانه دومین نهاد پردرآمد در کشور است. شرکت مخابرات ایران در زمان حاضر پس از شرکت نفت، درآمدزاترین شرکت دولتی محسوب می‌شود و در لایحه بودجه امسال درآمد این شرکت بیش از 300 میلیارد تومان پیش‌بینی شده است. همچنین دولت در لایحه بودجه سال 1388 کل کشور، درآمد وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات را از محل فعالیت اپراتورهای جدید 126 میلیارد تومان پیش‌بینی کرده است. در حال حاضر شرکت دولتی مخابرات ایران به عنوان اپراتور تلفن همراه و هم به صورت انحصاری به عنوان اپراتور تلفن ثابت مشغول‌به‌کار است و در کنار این شرکت، اپراتورهای ملی تالیا و ایرانسل و دو اپراتور استانی اسپادان و کیش نیز در حوزه تلفن همراه فعال هستند.
یک منبع آگاه در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات می‌گوید: پیش‌بینی می‌شود درآمد این وزارتخانه در سال 88 به بیش از پنج هزار میلیارد تومان برسد. این کارشناس در گفت‌وگو با موبنا، از افزایش درآمد این وزارتخانه در سال جاری نسبت به سال گذشته خبر داد و گفت: برای سال 87 درآمد وزارت ارتباطات مبلغی حدود چهارهزار و 200میلیارد تومان بود که این رقم در سال 88 به بیش از پنج هزار میلیارد تومان خواهد رسید. توجه به این‌که وزارت‌ارتباطات دومین وزارتخانه تأمین کننده بودجه جاری کشور پس از وزارت نفت است، شاید توجیه‌کننده نحوه مدیریت این وزارتخانه باشد؛ مدیریتی که عمدتاً شایسته یک نهاد پول‌ساز است تا یک نهاد خدماتی، آن‌طور که این وزارتخانه باید باشد.
روزهای بد برای اینترنت
در دوران تصدی سلیمانی بر وزارت ارتباطات، وضعیت دسترسی ایرانیان به شبکه اینترنت به قدری ناکارآمد شد که در این زمینه ایران حتی از کشورهای همسایه مانند پاکستان نیز عقب افتاد.
از جمله مناقشه‌برانگیزترین اقدامات وزارت ارتباطات دولت احمدی‌نژاد، محدودکردن دسترسی کاربران به ارتباط سریع اینترنتی بود. بر اساس این تصمیم، کاربران نمی‌توانند به ارتباط سریع‌تر از kbps 128 (حدود دو برابر سرعت شیوه ارتباطی قدیمی دایال‌آپ) دسترسی داشته باشند.
این وزیر دولت نهم در اظهاراتی که تا مدت‌ها دستمایه طنزپردازی‌ها و نقدهای سنگین به این وزیر و وزارتخانه‌اش شد، گفت: برای سرعت‌های بالاتر از ۵۶ کیلوبایت [یعنی همان سرعت ارتباط قدیمی دایال‌آپ]، مشتری و خریدار وجود ندارد. پهنای باند ۵۶ کیلوبایت برای مصارف کاربران اینترنتی خانگی و دانشگاه‌ها حتی برای دانلود کتاب‌های ۵۰۰ صفحه‌ای هم مناسب است! او همچنین مدعی شد که ایران در دوران وزارتش در زمره ده کشور اول دنیا از لحاظ رشد در بخش ارتباطات است و حتی از مالزی نیز پیشی گرفته است. این ادعاهای سلیمانی در حالی مطرح می‌شد که معاون آموزش، تحقیقات و امور بین‌الملل وزارت ارتباطات چندی پیش گفت ایران از نظر ضریب نفوذ اینترنت در مقام ششم منطقه است و از نظر ضریب نفوذ اینترنت پرسرعت نیز رتبه 15 را در میان کشورهای منطقه دارد؛ چه برسد به رتبه ایران در میان کشورهای جهان!
نهمین وزیر و کارنامه غیرقابل‌دفاع
از سال ۱۳۸۲ که مجلس شورای اسلامی لایحه تغییر وظایف و نام وزارت پست و تلگراف و تلفن به «وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات» را تصویب کرد، هنوز راه طولانی‌ای برای رسیدن این وزارتخانه به نام وزینش در پیش است. محمد سلیمانی که از ابتدای دولت نهم تصدی این وزارتخانه را به عهده داشته، نهمین وزیری است که پس از انقلاب اسلامی بر این صندلی نشسته است. مقایسه عملکرد چهارساله او با عملکرد غرضی، عارف و معتمدی در چهار دولت گذشته، جای تمجید برای دوره او باقی نگذاشته و حتی سال گذشته او را تا پای استیضاح در مجلس نیز کشید اما با توجه به این‌که پس از استیضاح علی کردان، دولت احمدی‌نژاد باید دوباره از مجلس رأی اعتماد می‌گرفت، خطر برکناری از بیخ گوشش گذشت.
با توجه به عملکرد این دوره وزارت ارتباطات بوده که برخی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی به فکر ادغام آن با وزارت راه بیفتند. علی مطهری، رئیس کمیته مخابرات مجلس شورای اسلامی، می‌گوید: اگر ماموریت جدیدی برای وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، در زمینه توسعه آی‌تی و دولت الکترونیک تعریف نشود، بهتر است این وزارتخانه در وزارت راه و ترابری ادغام شود. مطهری تأکید کرده است: اگر وزارت ارتباطات بیشتر به جنبه فراموش‌شده وظایف خود یعنی فناوری اطلاعات بپردازد و ماموریت جدید خود را در رابطه با حرکت جهشی در زمینه توسعه فناوری اطلاعات و دولت الکترونیک تعریف کند، وجود وزارتخانه مستقل ارتباطات و فناوری اطلاعات ضرورت پیدا می‌کند.
نظر شما