رضوانه رضایی‌پور: «لوایح پالرمو و سی‌اف‌تی از دستور کار مجمع تشخیص مصلحت نظام خارج شد.» خبری که طی هفته اخیر یکباره جنجال ساز شد و البته همچنان بدون تایید یا تکذیب قطعی مانده است، برخی این خروج از دستور کار را تکذیب و برخی دیگر معتقد بودن در شرایط فعلی که ایران درگیر جنگ اقتصادی است بررسی آن موضوعیت ندارد. برخی نیز بودند که عنوان می کردند این لوایح در کمیسیون مربوطه درحال بررسی مجدد هستند.
فارغ از تایید و تکذیب ها بر سر این لوایح، اتفاق رخ داده که بنا به روایت هایی با تصمیم دبیرخانه مجمع تشخیص صورت گرفته بود، باز هم نقش دبیرخانه مجمع و شخص محسن رضایی در روزهای مجمع پساهاشمی را پررنگ کرده است.
چه آن روزهایی که حرف از هیات عالی نظارت می‌شد که برخی به کنایه آن را شورای نگهبان دوم توصیف می کردند، چه این روزها که در هیاهوی ایرادات به استانی شدن انتخابات، کمتر از دو ماه هم به پایان مهلت FATF (گروه ویژه اقدام مالی) به ایران برای تصویب این لوایح وجود دارد، همواره نقش محسن رضایی در این تصمیمات برجسته بوده است.
نقشی فراتر از یک دبیر
محسن رضایی که با پایان یافتن ۱۶ سال حضورش در فرماندهی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، از سال ۷۶ تا به امروز دبیری مجمع تشخیص را برعهده دارد، دو دوره متفاوت کاری را در کارنامه خود به ثبت رسانده است. دوره‌ای ۱۹ ساله که همزمان با ریاست آیت الله هاشمی رفسنجانی بود و او تنها به وظایف قانونی خود که همانا مسئولیت دبیرخانه مجمع بوده می‌پرداخت و دوره‌ای که از زمان ریاست آیت الله هاشمی شاهرودی بر آن مجمع آغاز شد، روزهایی که آیت الله بیمار بود و امکان حضور همیشگی در مجمع را نداشت. گویی در این شرایط فضا آنقدر برای محسن رضایی فراهم شده بود که محمدرضا باهنر عضو دیگر مجمع تعبیر «همهکاره مجمع» را برای او به کار میبرد. رضایی در نقش «همه کاره» بودن مجمع تا آنجا فرو رفته بود که یک تنه از هیات عالی نظارت مجمع تشخیص مصلحت دفاع میکرد؛ آن هم در برابر سیل انتقاداتی که در مورد موازی کاری این نهاد با شورای نگهبان مطرح می‌شد.
منتقدان بر این نظر بوده و هستند که وظیفه اصلی مجمع تشخیص مصلحت نظام حل اختلاف نظر مجلس و شورای نگهبان در مورد مصوبه هاست. اما در واقع آنچه در مورد پالرمو و سی‌اف‌تی رخ داد و پیش و پس از آن هم به وقوع پیوسته بود، نوعی بدعتگذاری از سوی مجمع بود. هرچند این موضوع از سوی سیاسیون بارها مورد انتقاد قرار گرفته اما اعتراض اصلی از سوی نمایندگان مجلس صورت گرفته است. چرا که با محدودیت جدیدی روبهرو شدند که آنان را با محدودیت روبرو کرده است.
آنچنان که علی لاریجانی رییس مجلس چنین بدعتی را نپذیرفت و در همان روزها که موارد ایرادی مربوط به این لوایح از سوی هیات نظارت مجمع به شورای نگهبان و سپس مجمع ارسال شده بود گفته بود«شورای نگهبان می‌تواند پس از تصویب لایحه، به مجمع تشخیص اعلام‌نظر کند؛ بنابراین در جلسه مجمع بحث شد که آقای محسن رضایی گفتند اگر شما این نظر را قبول ندارید موارد به‌جای طرح در هیات‌عالی نظارت مجمع به صحن مجمع بیاید. در نتیجه این موضوع نیز در جلسه مجمع بحث شد اما اعضای مجمع روی این اظهارنظر ایراد داشتند». از نقش رضایی در حرفهای لاریجانی که بگذریم به نایب رییس مجلس میرسیم. علی مطهری، نماینده دیگری بود که به اقدامات مجمع ایراد وارد کرد و گفت: «نقش دبیر محترم مجمع تشخیص را نباید در این بدعت نادیده گرفت. ایشان به اقتضای طبیعت نظامی‌گری؛ یعنی کشورگشایی و گسترش دادن قلمرو، درحال افزایش اختیارات مجمع و ورود به حوزه قانون‌گذاری است و البته فرصت غیبت آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی را نیز مغتنم شمرده‌اند.»
فرصتی برای مانور بیشتر
محسن رضایی تاکنون سه بار در انتخابات ریاست جمهوری ایران شرکت کرده است. یک بار انصراف داد و دو بار دیگر هم رای لازم را نیاورد. ناکامیهای او در عرصه رقابتهای سیاسی سبب شد، که او بار دیگر لباس نظامی بر تن کند و راهی دانشگاه امام حسین شده و تدریس را از سر بگیرد. اما گویی بازگشت به کلاس درس نتوانسته او را آنقدر راضی نگه دارد که تلاش کرده همه توجهات را به سمت مجمع برگرداند. محسن رضایی در همان جایگاهی قرار دارد که از سال ۷۶ بنام او شده بود اما به یکباره به صرافت افتاد به مرد «تصمیم ساز» مجمع تشخیص تبدیل شود. چه در دوره آیت الله هاشمی شاهرودی و چه در دوره آیت الله آملی لاریجانی که تنها چند ماه از شروع آن می‌گذرد او تلاش دارد همچنان فراتر از نقش دبیری مجمع عمل کند. البته این روزها که بر سر خارج شدن یا نشدن لایحه پالرمو و سی اف تی از دستور کار مجمع بحث می‌شود و برخی آن را تایید و خیلیها هم تکذیب میکنند و عدهای هم تقصیرات را به گردن او میاندازند، رضایی تاکنون هیچ موضعی نگرفته است.
روایت محمد هاشمی از وظایف دبیر مجمع تشخیص
دبیری مجمع چه وظایفی را بر دوش رضایی گذاشته که منتقدان او را مقصر خیلی از تصمیمات عجیب و غریب مجمع میدانند.
محمد هاشمی رفسنجانی که سابقه عضویت در مجمع تشخیص مصلحت را هم داشته در مورد نقش دبیرمجمع در گفتوگو با خبرآنلاین گفت: «من با وضعیت مجمع در شرایط فعلی آشنایی ندارم. چون تغییراتی در آن حاصل شده است. اما آن زمان که ما در مجمع بودیم و یا در دوره مرحوم آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، کار دبیر مجمع، دبیرخانهای و اداری بود و بیش از این مسئولیتی نداشت. حالا چون دبیر، عضو مجمع هم بود، طبق آیین نامه باید در دو کمیسیون هم حضور میداشت و در جلسات آن میکردند. وظیفه دبیر مجمع این بود که دستور جلسات را با نظر رییس مجمع تهیه کند و قبل از تشکیل جلسه برای اعضا بفرستد و اعضا در مورد آن بررسی و مطالعه و تحقیق کنند. پس از آن در جلسه شورا بحث‌هایی مطرح و نهایتا تصمیمگیری انجام می‌شود.»
هاشمی ادامه داد: «دبیر مجمع و یا دبیرخانه نوار جلسات و مذاکرات را در جایی ثبت و ضبط کرده و مصوبات را اخراج میکند و آن را به تایید رییس مجمع میرساند. این مصوبات با امضای رییس برای تایید به دست مقام معظم رهبری میرسید».
او می گوید« دبیر مجمع در آن زمانی که ما حضور داشتیم، مسئولیت اینکه لایحهای را داخل کند و یا خارج، نداشت. او براساس دستور رییس عمل میکرد. حال نمیدانم در دوره جدید نقش ایشان تغییر کرده یا همان است. من صرفا نسبت به گذشته اظهارنظر کردهام و اگر کسانی این تصمیم را به ایشان منتسب میکنند اطلاعاتی دارند، اعلام کنند.»
۲۷۲۷
نظر شما