گسل «فیروزکوه» و احتمال وقوع زلزله‌های شدید در تهران

پهنه گسله "فیروزکوه" از دید خطر زمین‌لرزه، توان لرزه‌زایی برای زلزله شدیدی با بزرگای بیش از ۶ را دارد و احتمال وقوع تعداد زیادی زلزله‌ به صورت فوج گونه و متوالی در این منطقه وجود دارد.

در ساعت ۲ و ۲۱ دقیقه بامداد پنج‌شنبه ۱۱ مهرماه زلزله‌ای با بزرگای ۲.۶ در حدود ۲۰ کیلومتری فیروزکوه در پهنه گسله "فیروزکوه" و در فاصله حدود ۱۴۵ کیلومتری منطقه شرقی تهران  رخ داد. این پهنه، کانون زمین‌لرزه‌های متعددی در ۹ سال گذشته بوده است. زلزله ۴.۶ ریشتری ۳ شهریور ۹۶ در فیروزکوه واقع در شمال شرقی تهران را حتی اهالی غرب پایتخت هم احساس کردند. این در حالی است که کانون زلزله بیش از ۱۰۰ کیلومتر با تهران فاصله داشت.

زلزله ۳ شهریورماه سال ۱۳۹۴ با بزرگای ٤.٦ از دیگر رخدادهای لرزه‌ای این منطقه بود که در نزدیکی فیروزکوه در تهران توسط تعداد بیشتری از مردم احساس و گزارش شد؛ چرا که محل مهمترین تمرکز جمعیت در استان (و کشور) است. علاوه بر آن در ۱۴ خرداد ماه سال ۱۳۹۵ نیز ۶ زلزله با بزرگای بین ۱.۹ تا ۲.۴ از ساعت ۱۴ و ۱۰ دقیقه تا ساعت ۱۹ و ۵۸ دقیقه در منطقه جنوب غربی فیروزکوه در منطقه تلاقی مهم ساختاری در جنوب البرز رخ داده است.

این منطقه، محل تغییر روند گسل "مشاء" (شمال غرب – جنوب شرق) به پهنه گسل "فیروز کوه" (شمال شرق- جنوب غرب) در حدود ۲۵ کیلومتری جنوب غربی فیروز کوه و ۱۰۰ کیلومتری شمال سمنان است. این ناحیه از دید خطر زمین‌لرزه دارای توان لرزه‌زایی برای زلزله شدیدی با بزرگای بیش از ۶ است. پس از زلزله‌های کوچک بامداد امروز ۱۱ مهرماه فیروزکوه ممکن است تعداد زیادی  زلزله‌ به صورت فوج گونه و متوالی رخ دهد.

بر اساس اندازه و تعداد رخداد زمین لرزه‌ها تاکنون، جمع بندی مشخصی مبنی بر زمان احتمال رخداد زلزله شدید با بزرگای ۶ و بیشتر بر پایه این داده نمی‌توان ارائه کرد؛ ولی احتمال وقوع زلزله‌های شدید  وجود دارد؛ چراکه هم گسل‌های مهم در این منطقه با توان لرزه‌زایی بالا وجود دارد ضمن آنکه در جنوب البرز نیز از سال ۱۳۸۹ تاکنون رخداد زلزله‌های کوچک فراوانی را شاهد  بودیم.

اینکه کاندید رخداد زلزله  مهم  بعدی کدام یک از پهنه گسل‌های "فیروزکوه"، "عطاری"  یا گسل "مشا" است، دقیقا نمی‌دانیم؛ ولی لازم است همه پهنه‌های گسل "عطاری"، "آستانه"، "گرمسار"، "فیروزکوه" و "مشاء" به طور خاص با دستگاه‌های لرزه نگاری و شتابنگاری موجود رصد شوند.

گسل "مشا" با طولی بیش از ۱۸۰ کیلومتر از ناحیه شمال شرقی تهران است که از شمال کوه‌های توچال می‌گذرد و در غرب به گسل "طالقان" می‌پیوندد .وجود محل تلاقی دو گسل "مشاء" و "شمال تهران" در روستای "کلان" در شمال شرق سد "لتیان" از نکات بسیار مهم در تعیین محدود با خطر بالا از دید لرزه زمین‌ساختی است.

به نظر می‌رسد که زمین‌لرزه ۱۸۳۰ دماوند، شمیرانات که در پایان زمان حکومت فتحعلی‌شاه قاجار رخ داد آخرین رخداد لرزه با بزرگای بیش از ۷ مرتبط با این گسل باشد.  نزدیکترین فاصله این گسل با شمال‌شرق تهران، محل روستای کلان است (در حدود ۳۵ کیلومتری تهران‌پارس) که در همین محل تلاقی گسل "مشاء" با گسل "شمال تهران" هم رخ می‌دهد، و به واسطه همین تلاقی یک پتانسیل خطر مهم برای شمال تهران محسوب می‌شود از این رو ضروری است تعداد ایستگاه‌های لرزه‎‌نگاری در جنوب البرز برای رصد این گسل‌ها به ویژه گسل‌های آستانه، فیروزکوه، عطاری و گرمسار و مشا افزایش یابد.

* استاد پژوهشگاه بین‌المللی زلزله و مهندسی زلزله 

* منتشر شده در ایسنا ۱۱ مهر ۱۳۹۸

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 1307045

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
3 + 2 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 28
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • IR ۰۷:۵۶ - ۱۳۹۸/۰۷/۱۳
    خدا کنه بیاد و با خاک یکسان شیم مرگ بهتر از این زندگی مزخرفه
    • امير IR ۱۴:۳۴ - ۱۳۹۸/۰۷/۱۳
      82 2
      اميدوارم اميد و زندگى و نشاط بار ديگر به ايران زيبامون برگرده
  • IR ۰۹:۱۲ - ۱۳۹۸/۰۷/۱۳
    76 20
    بي صبرانه منتظر هستيم
    • IR ۱۷:۲۱ - ۱۳۹۸/۰۷/۱۳
      15 2
      واقعا اینقدر زندگی در فقرو تورم گرونی به مردم فشار اورده که خیلی ها از مرگ استقبال می کنند
    • IR ۰۸:۳۰ - ۱۳۹۸/۰۷/۱۵
      2 0
      دقیقا. باز یکی اومد نظر داد درباره زلزله. بمیریم خلاص شیم بهتره از مرده‌ی متحرک
  • IR ۰۹:۲۸ - ۱۳۹۸/۰۷/۱۳
    70 12
    ديگه ما از هيچي نميترسم اب از سرمون گذشته مانند مردم عراق
  • IR ۰۹:۳۱ - ۱۳۹۸/۰۷/۱۳
    77 12
    جمع كنيد اين بساط را يكروز از داعش ميترسونن يك روز از زلزله يك روز دشمن تراشي يكروز توهم توطئه
  • .... IR ۰۹:۵۰ - ۱۳۹۸/۰۷/۱۳
    52 10
    واااای چقد همه نا امیدن خدا خودش بلارو به دور کنه
  • .... IR ۰۹:۵۴ - ۱۳۹۸/۰۷/۱۳
    37 3
    دوباره فصل سرما و در به دری شروع شد خدایا خودت کمک کن
  • IR ۱۰:۰۲ - ۱۳۹۸/۰۷/۱۳
    44 14
    اين ديار را سراسر كفر وفساد فرا گرفته امامان در غربت خود خون ميگريند
  • IR ۱۰:۲۱ - ۱۳۹۸/۰۷/۱۳
    69 15
    مردن تو زلزله از مرگ تدریجی الان بهتره
  • AE ۱۱:۴۶ - ۱۳۹۸/۰۷/۱۳
    تهران نیست که زندانه من تو روستای سرسبز خودم یکبار مجبور شدم برم تهران انسان چقدر جون سخت هست که اونجا دوام اورده که هیچ کلی غرور هم داره ک من تهرانی و تو دهاتی
    • IR ۱۴:۰۳ - ۱۳۹۸/۰۷/۱۳
      45 70
      همون شماها لطف کنید نیایید تهران خلوت و زندگی بهتر میشه.روزی چند میلیون مثل جنابعالی تردد میکنن.
    • AE ۱۶:۰۴ - ۱۳۹۸/۰۷/۱۳
      20 1
      همین 14:03 یک قطره از دریای غرور هست که متاسفانه جامعه گرفتار شده خود همین اقا نسلش از همون ده تا خونه اول هست که تو طهران مستقر بودن که البته نیست اگر کمی به شهرستانها و روستاها رسیدگی بشه و امکانات باشه روستایی پاشو تو این سرای سراسر خفگی و افسردگی و کثیفی نخواهد گذاشت
    • Sani IR ۱۱:۴۱ - ۱۳۹۸/۰۷/۱۴
      7 15
      چه جالب نظر منم به شما نزدیک یه بار مجبور شدم برم یه روستایی برام خیلی زندگی مشگل اومد اما حتی یه لحظه به فکرم نیومدن تهرانم شماها دهاتی ،بالاخره فرقمون مشخص شد اما الان که انقدر گستاخی شما جوابت اینطوری میدم که درباره ما تهرانیاااااااا وشما دهاتیااااااااا تا یاد بگیری درست صحبت کنی
  • ۱۴:۱۸ - ۱۳۹۸/۰۷/۱۳
    62 0
    ملت از بس خبرهای گرونی های جهشی ،اختلاس و دزدی و.... را از جانب مسولین دلسوز این مرزوبوم شنیدن و دیدند ، که دیگه از این جور خبرها ترسی ندارند . ان شا ا....مردم سالم باشند و کله دزدان مملکت زیر آوارها تکه تکه شوند.
  • IR ۱۴:۲۹ - ۱۳۹۸/۰۷/۱۳
    47 3
    آقای زارع هیچگاه به این سوال مهم پاسخ ندادند که چرا در چندساله اخیرتمام زلزله های مهم در نیمه دوم سال و با شروع فصل پاییز و بارندگی رخ داده اند
    • IR ۱۵:۱۵ - ۱۳۹۸/۰۷/۱۳
      3 0
      حالا چرا این سوال می تونه مهم باشه؟ مثلا اگه اردیبهشت زلزله بیاد میتونیم از خونه های بدون سقفمون بیشتر لذت ببریم؟
    • IR ۲۰:۵۵ - ۱۳۹۸/۰۷/۱۳
      2 0
      پاسخ این سوال استفاده از میدانهای مغناطیسی برای ایجاد تغییرات مصنوعی آب و هوایی و تغییر در بارش در مناطق مختلف است . این میدانهای مغناطیسی ناخواسته لرزه های خفیفی در دل زمین ایجاد میکنند. حاصل جمع این لرزش های خفیف منجر به تکانها و لرزش های شدید تر میشوند. همچنین این میدانهای مغناطیسی میتوانند منجر به انتقال ریزگردها ، سیل ، حوادث هوایی و بسیاری مشکلات دیگرنیز برای طبیعت و انسانها گردند...
    • حمیدرضا-Mosafer IR ۰۱:۱۲ - ۱۳۹۸/۰۷/۱۴
      7 2
      چون فرشته عذاب فصلهای گرم میره سفر اورپا یا میره جزایر قناری و آمریکا برای تشکیل گردباد و طوفان دستش اونجا بنده، زمستونا میاد سمت کشور ما :-)
  • IR ۱۵:۱۳ - ۱۳۹۸/۰۷/۱۳
    14 0
    چرا مسولین که میدانستند تهران روی گسل زلزه است اینقدر ساختند وشرایطی را بوجود اوردند که این همه تراکم جمعییت دریک شهر ایجاد شود پراکندگی جمعییت یک خوبی که دارد اینست که دریک جا که سیلی زلزلهای بیاید همه جمعیت کشور ازبین نمی روند
  • بهزاد IR ۱۶:۱۵ - ۱۳۹۸/۰۷/۱۳
    7 1
    دکتر زارع بنده خدا هی میگه ایستگاه های بیشتر لازمه ولی کجاست گوش شنوا گویا عزیزان مسئول به نحوه ی مدیریت بحرانشون خیلی اعتماد و اعتقاد دارن باید بودجه ی خیلی زیادی رو به ایمن سازی در مقابل زلزله در کل کشور بخصوص تهران اختصاص بدن اگر تهران زلزله ای بزرگ بیاد دیگه عزیزان حتی فرصت نخواهند کرد که به دنبال مقصر خارجی برگردند
  • IR ۲۱:۴۲ - ۱۳۹۸/۰۷/۱۳
    9 0
    بگو بیاد زودتر مرسی
  • بهاره IR ۰۱:۳۰ - ۱۳۹۸/۰۷/۱۴
    6 2
    چقد مردم عزیزمون انقد دلنرده و افسرده شدن که مرگ و به زندگی تو ایران ترجیح میدن خدا لعنت کنه باعث بانیشو
  • رحمان IR ۰۹:۳۰ - ۱۳۹۸/۰۷/۱۴
    5 0
    باشه ترسیدیم چیکار باید بکنیم شما برای ما چیکار میکنید خسته شدم خدا کنه بیاد راحت بشم از این زندگی
    • فرهان IR ۰۱:۵۸ - ۱۳۹۸/۰۷/۱۵
      0 2
      دوست عزیز هیچ راحتی بعد از مردن در انتظارتون نباشه تازه شروع میشه.
  • حبیب AE ۰۱:۳۳ - ۱۳۹۸/۰۷/۱۵
    0 0
    برای زلزله ثلاث باباجانی و سرپل ذهاب هم اینجوری بود من خودم به شخصه منتظر زلزله بزرگ در ثلاث بودم چون قبل از زلزله بارها زلزله های بین 3 تا 4/5 ریشتر اومد شمال شرق تهران محل تلاقی گسل‌ها ایجاد زلزله میکنه خدا کنه خیلی شدید نباشه
  • جابر خداپرست IR ۰۵:۲۴ - ۱۳۹۸/۰۷/۱۵
    1 0
    مرگ زودتر بهتر از زندگی باتورم بیشتر