باید جشنواره را به صورت جزیی ارزیابی کرد تا به ارزیابی کلی آن رسید. اگر بخواهیم از اول شروع کنیم، ابتدا باید درباره فراخوان جشنواره و تشکیل ستاد جشنواره صحبت کنیم. در این حوزه اتفاق خوبی افتاد و ستادی ثابت برای جشنواره تشکیل شد. با این حال در زمینه بخش‌های مختلف جشنواره، هنوز هم به نظر میرسد که در این حوزه برخی مسائل دارد آزمایش می‌شود و این خوب نیست. به نظرم این آزمون و خطاها باید جایی پرونده‌اش بسته شود.
تئاتر پدیده‌ای متفاوت است، در نتیجه قوانین برای هر بخش و گروه باید متفاوت باشد. درباره بخش تجربه‌های نو، نیاز به بازنگری در همه قوانین احساس می‌شود. یکی از نکاتی که باید مد نظر قرار گیرد این است که طرح نمایش همراه کارگردان مورد پذیرش قرار گیرد و کارگردان در مورد کارش سخنرانی کند و کارگردانهایی وارد این عرصه شوند که تجربه تئاتر تجربی داشته باشند.
بخش دیگری که باید در جشنواره به وجود آید، بخش اولین کارهاست. جوانانی هستند که دکترای نمایش دارند، اما هنوز کارگردانی نکرده‌اند. این عده می‌توانند وارد بخش اولین کارها شوند و این بخش هم هدفش معرفی کارگردان‌های تازه کار به تئاتر کشور باشد.
شکل گیری بخش چشم انداز در جشنواره امسال اتفاق خوبی بود. در این بخش تعداد محدودی متن پذیرفته شد و بر روی صحنه رفت. چشم انداز نمی‌تواند بیشتر از بیست نمایش تولید داشته باشد. خیلی از نویسندگان می‌گفتند که کار ما رد شده است؛ درحالی که این طور نیست در واقع کارشان انتخاب نشده است.
در بخش مرور تئاتر ایران در سال 89 و همچنین بخش شهرستان‌ها نیز تعدادی از هنرمندان کارهای خود را معرفی کردند. عده‌ای در این میان هیاهو می‌کنند که عدالت در جشنواره وجود ندارد و به عده‌ای خاص بها داده می‌شود. اما واقعیت این است که کارگردان‌های شناخته شده سرمایه ملی ما هستند، ما وظیفه داریم از آنها دعوت کنیم و وقتی از آنها دعوت شد، باید از آنها نگهداری شود. ما باید هنرمندان را برای بخش‌های مختلف دعوت کنیم، چرا که اینها سرمایه‌های ملی ما هستند و نمی توان به خاطر هیاهو از آنها چشم پوشی کرد.
کارگردانهایی مثل حمید سمندریان، علی رفیعی و پری صابری ارج و قرب دارند، این پارتی بازی نیست و نباید تحت تاثیر این استدلال غلط قرار گرفت، کارگردانهایی که مردم گفته‌اند ما اینها را می خواهیم و از کارشان استقبال کرده‌اند نباید با کارگردن‌های ناشناس مقایسه شوند. نباید انتظار داشت که جشنواره به صورت برابر با هنرمندان برخورد کند، این اصلا درست نیست. جشنواره باید از گروه‌های مختلف تئاتر و استادان و کارگردانان صاحب سبک دعوت کند و اجازه دهد آنها کار کنند.
یکی از چیزهایی که برای جشنواره مهم به نظر میرسد، انتخاب دبیر دائمی برای جشنواره است. دبیری که در طول یک سال با گروه‌ها و تیم‌های مختلف آشنا شده و روابط بین‌الملل را درک میکند، و به کار وارد شده است، میتوان در دوره بعدی هم او را به این سمت منصوب کرد. ما یک بار نداشتیم که دبیر ثابت شود، اگر دبیری اشتباهی کرد و تجربه کرد، ما نباید او را کنار بگذاریم. چون او تجربه لازم را به دست آورده و از خطاهای بعدی پرهیز میکند.
نکته دیگری که باید تکلیفمان با آن روشن شود، دیدن و خواندن آثار از سوی شورای نظارت و ارزشیابی است. وقتی هیات انتخاب اثری را می‌بیند و بعد شورای نظارت هم آن اثر را دیده و نظرش را می‌دهد، نباید دوباره تحت تاثیر نظرات مختلف، نظرش راعوض کند. نباید این قدر تفسیرهای همراه با بدبینی به آثار داشت. ما باید بپذیریم نگاه ما در تاویل اثر هنری تاثیر زیادی دارد. در واقع وقتی شورای نظارت کاری را می‌خواند و تایید میکند، بعدا نظرش را عوض نکند.
بودجه تئاترنیز نکته مهمی است. بودجه باید افزایش یابد. اگر کاری را در بخش حرفه‌ای می‌پذیریم و به هر دلیل اجازه اجرا نمی‌دهیم باید غرامت آن را بدهیم. وقتی من متن، کارگردان و بازیگران کاری را تایید کردم و به آن مجوز داده‌ام، حالا اگر اثر رد می‌شود، باید غرامت داد؛ زیرا من اشتباه کرده‌ام و باید تاوان آن را بدهیم.
یکی دیگر از مسایل قابل توجه مکان اجرای جشنواره فجر است که به نظرم باید مکان اجرا را تغییر داد. در همه کشورهای دنیا به جز سالن تئاتر، در مکان‌های دیگر هم نمایش اجرا شود، موزه و آثار باستانی و ساختمان‌های مختلف ستادی، زندان‌ها و مدارس ما این امکان را دارند که در آنها تئاتر اجرا شود، این مساله‌ای است که جشنواره فجر باید انجام دهد.
در بعد کیفی هم امسال پیشرفت‌های خوبی داشتیم، هم در نویسندگی و هم کارگردانی،آثار اجرا شده در جشنواره خیلی خوب بودند. میتوان گفت امسال 70 درصد شرکت کنندگان در جشنواره یا دانشجو و یا تحصیل کرده تئاتر هستند.
هنوز میتوان خیلی بحث‌های دیگر را درباره جشنواره مطرح کرد.به عنوان مثال طراحی و ساخت دکور نیز از مسایل مهمی است که باید به آن توجه کرد و حتی یک سری آدم و مکانی ثابت را برای این کار در نظر گفت و آنها را موظف کرد تا این دکور را جمع آوری و نگهداری کنند، اتفاقی که در کشور ما نمی‌افتد.
52144
نظر شما