در حالی که دولت آمریکا در مورد خروج ناگهانی نیروهای خود از شرق فرات دچار خطای استراتژیک شد و کردها را به عنوان متحد در آن منطقه به حال خود رها کرد ، ترکیه که از مدتها قبل در فکر حمله به این منطقه بود سریعا به مواضع کردها در شمال سوریه حمله نمود ولی انتظار چنین واکنشی را از متحدان خود در ناتو و منطقه و حتی ایران نداشت .
محکومیت حمله ترکیه به کردهای سوریه از همه جا به گوش میرسید و وضع تحریم های مالی از سوی اروپا و آمریکا برای اقتصاد ترکیه به شدت زیان بار بود و هشداری بود بر رکودی تازه بر اقتصاد این کشور .
به نظر، خود اردوغان نیز تمایلی به باز نمودن جبهه جنگی جدیدی نداشت و تحت تاثیر فشار احزاب ملی گرای ترکیه مانند حزب حرکت ملی ترکیه ( MHP) که بزرگترین متحد حزب عدالت و توسعه در مجلس ترکیه است و با نظر به انتخابات آینده این کشور و جذب آرای ملی گرایان و برای نمایش قدرت تصمیم به حمله جدید به شمال شرق سوریه گرفت .
به هر حال پس از ماه ها مذاکره ترکیه و آمریکا در مورد شرق فرات در سوریه و به دست نیامدن نتیجه مشخص، در نهایت مذاکره رجب طیب اردوغان و ولادمیر پوتین در شهر سوچی پایان بخش این بحران بود ، شش ساعت مذاکره پشت درهای بسته و حصول موافقت نامه که اردوغان آن را تاریخی توصیف کرد .
در واقع اردوغان در سوچی تا حدودی توانست تضامینی که از آمریکا در قبال کردها میخواست از طرف روسی به دست آورد و اردوغان میدانست که حصول چنین نتایجی برای ترکیه از طریق ادامه درگیری نظامی ناممکن یا بسیار زمان بر است .
دور کردن نیروهای ی.پ.گ از مرزهای ترکیه میتواند دستاورد مناسبی برای اردوغان باشد اما برد اصلی در این زمینه با روسها بود که جای پای خود در شرق و شمال سوریه نیز باز کردند و اکنون به جای گشتهای مشترک نظامی آمریکایی _ ترکی در این منطقه ، گشتهای مشترک روسی و ترکی شروع به فعالیت کرده اند .
ارتش سوریه نیز تقریبا پس از 5 سال دوباره به مناطق کردنشین شرق سوریه بازگشته است و البته در این سالها دولت مرکزی سوریه با کردهای سوریه و حزب کردی اتحاد دموکراتیک در ارتباط و همکاری بودند و به نظر چنین اتفاقی از قبل قابل پیشبینی بود .
هنوز مناطق وسیعی در خاک سوریه در اختیار کردهای سوریه قرار دارد و با اینکه در ظاهر از مرزهای ترکیه تا عمق سی کلیومتر فاصله گرفته اند تشکیلات سیاسی و نظامی خود در مناطق تحت سیطره را حفظ کرده اند و در آینده نه چندان دور نحوه تعامل انها با دولت مرکزی سوریه مشخص خواهد شد، ولی نکته مهم عملیات چشمه صلح، هل داده شدن ترکیه، دومین ارتش بزرگ ناتو، در آغوش روسیه توسط آمریکا بود .
روسیه ای که خیز جدید برای مدیریت سیاست جهانی آغاز کرده است .
*پژوهشگر میهمان در پژوهشکده مطالعات استراتژیک خاورمیانه
310 310
نظر شما