آیا ممکن است بگوییم که زمینلرزه رخ داده آخرین رخداد زلزله در منطقه بوده و با پسلرزه های در حال وقوع زلزله ای دیگر نخواهد آمد؟ زلزله با بزرگای بیش از 6 در آذربایجان فراوان رخ داده است. امیدوار باید باشیم که مرکزیت زلزله شدید و اصلی در منطقه شهری رخ ندهد.
ما نمی‌توانیم با آرزوهای خوش خودمان را سرگرم کنیم. این پسلرزه ها در کمترین حالت می‌توانند هشداردهنده باشند. با این حال آنچه در شمال میانه از بامداد جمعه 17-8-98 به صورت رخداد لرزه ای به ثبت و احساس شده غیر طبیعی و غیرقابل فهم از نظر علمی نبوده است.
ولی اینکه آیا پسلرزه های با بزرگای 4 تا 6 اخیر از وقوع زلزله‌هایی با توان بالا جلوگیری می‌کند لزوما چنین نیست، شاید این زلزله‌های کوچک مانند کبریت دم در انبار باروت باشد و محرک رخدادهای بزرگ‌تر هم باشد. چنین اظهارنظرهای غیر علمی را نمی‌توان تفسیر علمی کرد و نتیجه غلط ارائه داد. با اطلاعات کمی که ما در مورد لایه‌های زیر زمین داریم نمی‌توان چنین نتیجه گرفت.
شرح وضعیت زلزله
گسل شاخص در این منطقه گسلی فعال با راستای شمالشرق- جنوب غرب است که به عنوان گسل بزقوش - گرمرود شناخته می شود. سازوکار این زلزله امتداد لغز و گسل مسبب با شیبی به سوی شمالغرب و ژرفای آن حدود 18 کیلومتر برآورد شد.
سازوکار گسله امتداد لغز چپگرد و با مولفه فشاری است و به احتمال وقوع زمینلرزه در محدوده ای روستایی و ژرفای نسبتا زیاد آن موجب شده تا خسارت ها و تلفات این زمینلرزه که بزرگای آن در حد یک زمینلرزه شدید بوده است، نسبتا محدود باشد.
این روند گسله در انتهای خود به سامانه گسلی تبریز – زنجان می رسد. ساز و کار غالب گسل های با روند شمال شرق – جنوب غرب در منطقه مزبور امتداد لغز چپگرد و سازو کار غالب گسلش در پهنه تبریز- زنجان، و به ویژه گسل شمال تبریز امتدادد لغر راستگرد است.
زلزله های تاریخی در این پهنه زلزله های 1844 و 1879 در قرن نوزدهم در زمان قاجاریه و مهمترین اتفاق قبلی زلزله 10 اسفند 1375 (28فوریه 1997) زلزله گلستان اردبیل با بزرگای 6.0 است که در شمال پهنه کانونی همین زلزله 17-8-98 با بزرگای 5.9 رخ داده است.
زلزله شمال میانه تا ساعت 11:20 صبح جمعه 7 پسلرزه با بزرگای بیش از 3.5 داشته است که بزرگترین آنها با بزرگای 4.3 در ساعت 3:02 بامداد روی داد. تَرْک مرکز دهستان کندوان و بخش کندوان شهرستان میانه در میان جاده نیر به میانه در ۲۵ کیلومتری شمال شرقی شهر میانه (مرکز شهرستان) و در رقوم ارتفاعی ۵۲۵، ۱ واقع است .
* استاد پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله و عضو وابسته شاخه زمین شناسی فرهنگستان علوم
نظر شما