در ۶ کتاب تازه منتشر شده توسط انتشارات ناهید، رمان‌های «آمریکازده‌ها» نوشته سیروس رضوانی، نویسنده معروف ایرانی در فرانسه و «ضربان» (دم حیات) از کلاریسی لیسپکتور، داستان‌نویس برزیلی دیده می‌شوند.
رمان «آمریکازده‌ها» نوشته رضوانی با ترجمه رضا سیدحسینی در ۹۸ صفحه با شمارگان ۵۵۰ نسخه و قیمت ۱۷ هزار تومان در انتشارات ناهید عرضه شده است.
در شروع کتاب به قلم رضا سیدحسینی می‌خوانیم: «رضوانی در سال ۱۹۲۸ در ایران به دنیا آمده است، از پدر ایرانی و مادر روسی. پدر که در ایران با تئاتر سر و کار داشته و کتابی نیز به فرانسه درباره تئاتر ایران نوشته بود در یک‌سالگی او را به پاریس برده و کودکی این پسر زیر دست زنان گوناگون در پانسیون‌های مهاجران روسی گذاشته است. در پانزده‌سالگی از یکی از پانسیون‌های فرار کرد و به زندگی هنری روی آورد. اولین رمان او با عنوان «سال‌های نوری» شرح زندگی سرگردان کودکی‌اش بود. اسم کوچک او که گاهی «سیروس» و زمانی «سرژ» بود عملا فراموش شد و اکنون در همه دنیا با همین اسم تک‌کلمه‌ای «رضوانی» مشهور است.»
رضوانی هنرمند و نویسنده متعهدی است. خود او در این‌باره می‌گوید: «اگر نقاشی، نویسندگی و یا تعهد سیاسی را به عنوان ثمره کشش مشترکی در نظر بگیریم که عده‌ای با ایجاد موقعیت‌های خاص به تحقیر آن پرداخته‌اند، من بین نوعی نقاشی، نوعی ادبیات یا نوعی تعهد سیاسی مرزی نمی‌یابم.» همین احساس تعهد سبب شده است که او هرگز به سرنوشت زادگاه خودش و آن‌چه در ایران می‌گذشت بی‌اعتنا نباشد. در اولین آثارش با این‌که مستقیما به ایران نپرداخته بود ولی دل‌مشغولی او به سرنوشت میهنش در همان آثار نیز مشهود بود، به عنوان مثال در همین اثر «آمریکازده‌ها» که نشان‌دهنده نفرت عمیق او از دخالت آمریکایی‌ها در کشورهای دیگر است شکنجه‌شدگان ناقص‌العضو ایرانی را هم در میان شکنجه‌شدگان کشورهای دیگر در یک اردوگاه سری که در «آریزونا» برای مخفی نگه‌داشتن آن‌ها ساخته شده است می‌بینیم.
درباره مقام رضوانی در ادبیات فرانسه کافی است آن‌چه چند سال پیش فرناندو آرابال به خود من گفت نقل کنم. آرابال می‌گفت: «تئاتر فرانسه ارزش امروزی خود را مدیون نماشنامه‌نویسانی است که همه خارجی هستند: یونسکو اهل رومانی است، بکت ایرلندی است، من اسپانیایی هستم و رضوانی ایرانی است.»
«آمریکازده‌ها» رمان طنزآمیز بسیار کوچکی است که در آن رویا و واقعیت درهم می‌آمیزد.
مجموعه داستان «آشیانه گنجشک در سایه‌بان» که شامل داستان‌های مدرن کوباست با گزینش جی.ام. کوهن و ترجمه یوسف نوری‌زاد در ۱۸۰ صفحه با شمارگان ۵۵۰ نسخه و بهای ۲۴ هزار تومان در نشر یادشده عرضه شده است.
«اعدام» و «بخت سازگار» نوشته کَلوِرت کِیسی، «دومین مرگ گربه» از اُنِیلو خورخه کاردوسو، «آب‌نبات مغزدار» از ویرجیلیو پینیِرا، «آقای چارلز» نوشته اومبرتو آرِنال، «اکتشاف» از آنتوان آروفات، «یکنواختی مرگبار» از آنا ماریا سیمو، «یک آدم نچسب» از روجِلیو لوپیس، «آشیانه گنجشک در سایه‌بان» از گوئرمو کابررا آنفانته، «آب متبرک سانتا ریتا» اثر لوییس آگوئرو، «چهار نفر در جیپ» رِینالدو گونزالِز و «رشد گیاه» از آنا ماریا سیمو داستان‌های این مجموعه هستند.
در مقدمه کتاب به قلم جی.ام. کوهن آمده است: «محتویات این کتاب از سال ۱۹۵۹ به بعد نوشته شده است؛ یعنی از سال وقوع انقلاب کوبا به بعد. بدون هیچ‌گونه استثنا هر آن‌چه در این کتاب آمده است به خاطر ارزش ادبی خود آن اثر است، نه به خاطر پرتوی که می‌تواند بر وقایع یا شرایط سیاسی بتاباند. اگر این داستان‌ها و شعرها در مجموع تصویری خشن از کوبای امروزی ترسیم می‌کنند، به خاطر این است که اکثر نویسندگان آن واقع‌گرایانی هستند که در رژیم باتیستا، خیزش‌های چریکی، تسخیر قدرت، و شکست متجاوزین در خلیج خوک‌ها تحت حمایت یانکی‌ها زیسته‌اند و در شدائد کنونی تحمیلی توسط محاصره آمریکایی‌ها زندگی می‌کنند. بعضی از داستان‌ها در تبعید شکل گرفته‌اند؛ چون روشنفکران زیادی مجبور به ترک کوبا در دوران دیکتاتوری اواخر دهه پنجاه بودند. اما همه نویسندگان عرضه‌شده هم‌اکنون در کوبا زندگی کرده، یا آن‌که خارج از کشور عهده‌دار مناصبی دیپلماتیک‌اند. از جلای وطن‌کنندگان چیزی نیاورده‌ام چون قصد من نمایاندن کسانی است که به اوضاع و احوال جدید آری گفته‌اند.»
دیگر کتاب منتشرشده در نشر ناهید، «زندگانی من و روزگار سخت» نوشته جیمز تربر با ترجمه محمد هدایتی است که در ۱۱۶ صفحه با شمارگان ۵۵۰ نسخه و قیمت ۲۲ هزار تومان راهی بازار شده است.
در مقدمه مترجم درباره این کتاب آمده است: « کتاب «زندگانی من و روزگار سخت» خاطرات تربر است از کودکی تا پایان دوره دانشگاه؛ روایت‌هایی از آن‌چه بر وی و خانواده‌اش رفته است. در این کتاب تصویرسازی درخشانی می‌بینیم از آدم‌های دور و اطراف نویسنده: پدربزرگِ زمان‌پریش و خیره‌سری که معلوم نمی‌شود چه وقت در حالت عادی است و چه‌وقت ارتباطش با واقعیت را گم می‌کند، هم اویی که غالب اوقات در خیال جنگ داخلی است، جنگی که در نظرش پایان نیافته و از این رو باید آماده بود. برادرهایی که هر ازچندی شیطنتشان گل می‌کند، پدری که اتفاقات خانواده عموما به ضررش تمام می‌شود و مادری که به گفته خود جیمز «مادرزاد کمدین» بود: «یکی از درخشان‌ترین استعدادهای طنزی که دیده‌ام.»
تی. اس. الیوت تربر را طنزپرداز محبوبش می‌خواند و نوشته‌ها و طرح‌هایش را «سندی از عصری که بدان تعلق داشتیم». ارنست همینگوی نوشته‌های تربر را «بهترین نوشته‌هایی که در آمریکا منتشر شده» خوانده است و درباره کتاب «زندگانی من و روزگار سخت» می‌گوید که این اتوبیوگرافی نزد من بالاتر از کار هنری آدامز است. «حتی در همان سال‌های ابتدایی، زمانی که تربر به نام آلیس بی. تو کلاس می‌نوشت، می‌دانستیم تا چه اندازه مستعد است». راسل باکر درباره این کتاب در نیویورک تایمز نوشت که «این احتمالا کوتاه‌ترین و زیباترین اتوبیوگرافی است که تاکنون نوشته شده است.»
«سه‌گام بر نردبان نوشتار» نوشته اِلن سیکسو با ترجمه ماهان تیرماهی دیگر کتاب نشر ناهید است که در ۱۹۱ صفحه با شمارگان ۵۵۰ نسخه و قیمت ۳۲ هزار تومان منتشر شده است.
در پشت جلد کتاب نوشته شده است: نوشتن همین کار پیچیده است، «این آموختن به مردن»، به عبارتی نکشتن، دانستن این‌که مرگی در کار است، نه انکار آن و نه گواهی بر آن... جرم ما نیست آن‌چه بدان می‌اندیشیم، این جرم با جرم و جرایم درج‌شده در جراید فرق دارد، این جرم همواره کمی بیشتر یا کمی کمتر رخ داده است. (از متن کتاب)
تنها کتابی که ارزش نوشتن دارد، کتابی است که جسارت یا قدرت نوشتنش را نداریم. کتابی که رنجمان می‌دهد(مایی که می‌نویسیم)، کتابی که ما را به لرزه می‌افکند، شرمسارمان می‌کند و خونمان را می‌ریزد. این نبردی است علیه خودمان، علیه مؤلف؛ از ما دو یا یکی بایست شکست بخورد، یا بمیرد.(از متن کتاب)
فارماکان هم می‌میراند هم زنده می‌دارد. نجات همان‌جاست که خطر آن‌جاست. فقط با نوشتار است که از اقتدارِ همه‌جاگیر متنْ آزاد توان شد. نوشتن نبردی است علیه خودمان. متنْ متن یگانه جهان است – گورستان سوژه‌ها.
نوشتن خیانت من است به خودم. تنها این خیانت است که از عهده اقتدار برمی‌آید.
همچنین «بیرق انگلیس» نوشته ایمره کرتیس با ترجمه پویا رفویی در ۸۸ صفحه با شمارگان ۱۱۰۰ نسخه و قیمت ۱۵ هزار تومان در نشر یادشده عرضه شده است.
در نوشته پشت جلد کتاب می‌خوانیم: این پندار که جهان عبارت از وجود واقعیتی عینی، مستقل از ماست، حقیقت فلسفی بدیهی فرض‌شده‌ای بود. حال آن‌که من در صبح دل‌انگیزی در بهار ۱۹۵۵، ناگهان به این نتیجه رسیدم که فقط یک واقعیت وجود دارد و آن همانا خودم، زندگی‌ام، این عطیه سست‌بنیاد به مهلت نامحتومی بود به غنیمت‌رفته، تاراج‌برده نیروهای اجنبی، در محاصره، محدود، انگ‌خورده، داغ‌آجین؛ بر من بود تا از «تاریخ»، این مولک مخوف، پس بگیرمش، چه از آن من و تنها از آنِ من بود و بر این نسق، من عهده‌دار آن بودم. (از خطابه نوبل ایمره کرتیس)
از وقتی وسط خواندن رمانی جنایی، ناگهان خود را کاملا به هویت جنایتکار احتمالی بی‌رغبت یافتم، دیگر رمان جنایی نمی‌خوانم؛ در این جهان - جهانی جنایت‌پیشه - گذشته از تحمیق شدن، و در عمل توهین‌دیدن، هیچ ضرورتی نمی‌دیدم تا خودم را به دردسر بیندازم که جنایتکار چه کسی بود: همه جنایتکار بودند. (از متن کتاب)
«ضربان» (دم حیات) نوشته کلاریسی لیسپکتور با ترجمه پویا رفویی در ۱۹۲ صفحه با شمارگان ۱۱۰۰ نسخه و قیمت ۲۲ هزار تومان دیگر کتاب منتشر شده در نشر یادشده است.
در نوشته پشت جلد کتاب آمده است: اگر کافکا زن بود، اگر ریلکه برزیلی یهودی‌تباری بود زاده اوکراین. اگر رمبو مادر بود، اگر به پنجاه‌سالگی رسیده بود. اگر هایدگر از آلمانی‌بودن دست کشیده، رمانس زمین را نوشته بود. من از چه‌رو به این اسم‌ها متوسل شده‌ام؟ از این رو که طرحی از همجواری فراگستری رسم کنم. حدود همین حوالی، جایی است که لیسپکتور در آن‌جا می‌نویسد. (هلن سیکسو)
از ادبیات به تنگ آمده‌ام: تنها سکوت تسکینم می‌دهد. اگر به نوشتن ادامه می‌دهم، به این خاطر است که در این جهان کار دیگری ندارم جز انتظار مرگ. جستجوی کلمه‌ای در تاریکی... برآنم در گل‌ولای غلت بزنم. (کلاریسی لیسپکتور)
۵۷۵۷
نظر شما