واشنگتن را رها کنید بروکسل را بچسبید!

جنگ تجاری آمریکا و چین مانند کوه یخی است که فقط بخش کوچکی از آن نمایان است. چین بهتر است جنگ تجاری را زودتر حل و فصل کند چرا که بی تردید چالش های جدیدی را در آینده پیش رو خواهد داشت.سیاستمداران دنیای لیبرال دموکراسی غرب، مشغول بازنگری در سیاست شان دررابطه با صعود قدرت اقتصادی چین هستند.

صادقانه بگویم که سیاستمداران غربی به خاطر اعتماد به نفس زیاد و یا شاید هم به خاطر ساده لوحی، خیال می کردند که توسعه اقتصادی چین نه تنها منجر به ثروتمندتر شدن چین می گردد، بلکه موجب خواهد شد که این کشور از ارزش های دموکراتیک غربی استقبال بیشتری به عمل آورد.

البته چین مطمئنا ثروتمندتر شده اما به نظر نمی رسد که حزب کمونیست چین به این زودی تن به ارزش های دموکراتیک غرب بدهد. در نتیجه، حاصل این شده که سیاستمداران غرب، به خصوص ایالات متحده، مشغول بازبینی سیاست شان نسبت به چین شده اند.

سیاستمداران غربی بر پایه محاسبات سیاسی ای که داشتند تصور می کردند که دسترسی بازار غرب به کالاهای ارزان قیمت چینی مهمتر از تبعات منفی انتقال مشاغل تولیدی به چین است. اما این محاسبات الان مورد بازبینی قرار گرفته و اروپا بیش از بقیه به فکر تجدید نظر در این سیاست است.

در ایالات متحده، پرزیدنت ترامپ از سیاست های تجاری در قبال چین عقب نشینی کرد چرا که به زعم او روابط تجاری آمریکا با چین، غیر منصفانه و نابرابر بود و البته این را هم باید گفت که هر دو حزب جمهوریخواه و دموکرات به شکل گسترده ای از تصمیم او حمایت کردند.

کنگره آمریکا مشغول قدرت نمایی برای چین است. کنگره «طرح دموکراسی و حقوق بشر در هنگ کنگ» را به تصویب رسانده و ترامپ هم بی درنگ با امضایش آن را تبدیل به قانون کرده است.

با چنین اتفاق نظر دو حزبی که در کنگره آمریکا در رابطه با تصویب این طرح وجود داشت، تبدیل شدن آن به قانون گریزناپذیر بود.

اگر ترامپ از امضای این مصوبه طفره می رفت، مصوبه مذکور باز هم در سوم دسامبر تبدیل به قانون می شد. حتی اگر ترامپ تصمیم به وتوی مصوبه کنگره می گرفت، سنا و مجلس نمایندگان به اتفاق دو سوم آرا، وتوی رییس جمهور را نقض می کردند.

با نظر به این که سنا این طرح را به اتفاق آرا تصویب کرد و مجلس نمایندگان نیز با 417 رای موافق در برابر فقط یک رای مخالف به آن رای داد، دستیابی به اکثریت دو سوم آرا برای نقض وتوی رییس جمهور طبیعی بود.

این اقدام کنگره باید موجب به صدا درآمدن زنگ هشدار در پکن شده باشد. در حالی که چیز چندانی برای اتحاد دموکرات ها و جمهوریخواهان وجود ندارد، اما مقابله با چین از آن دسته موضوعاتی است که هر دو حزب را با هم متحد می کند.

به علاوه، جنگ اقتصادی آمریکا و چین در حال ضربه زدن به اقتصاد چین است. گزارش «اداره ملی آمار چین» هفته گذشته نشان می داد که سود شرکت های صنعتی برای سومین ماه پیاپی در ماه اکتبر، نسبت به اکتبر سال گذشته 9.9 درصد کاهش داشته است. این میزان کاهش از سال 2011 تا کنون بی سابقه بوده است.

موضوعات مناقشه آمیز دیگری نیز بین چین و دنیای غرب وجود دارند که دارند به تدریج خودنمایی می کنند. بنابراین در چنین وضعیتی، بهتر است که پکن موضوع جنگ تجاری با آمریکا را زودتر حل و فصل کند و آن را به تعویق نیاندازد.

اتحادیه اروپا، هم اکنون موضوع تغییرات آب و هوایی را در دستور کار قرار داده که حاصل آن برای بازار کالاهای چینی ممکن است در آینده چندان خوشایند نباشد.

اتحادیه اروپا از یک سو، بر اساس «توافق آب و هوایی پاریس» خود را ملزم به کاهش انتشار کربن در محیط زیست می داند، و از سوی دیگر خواهان حفظ مشاغل در اروپا است.

بروکسل ممکن است برای کالاهای وارداتی از دیگر کشورها، «مالیات بر کربن» وضع کند. از نظر اروپا، تولید در برخی کشورها به شکل غیر منصفانه ای بر پایه استفاده از سوخت های فسیلی ارزان قیمت است و این سوختها موجب انتشار گاز دی اکسید کربن در محیط می شوند.

موتور محرکه اقتصاد چین، همواره سوخت های فسیلی بوده، و تصمیم اروپا برای وضع «مالیات بر کربن» بر کالاهای وارداتی، اقتصاد چین را تحت تاثیر قرار خواهد داد. هر چند که چین در طبقه بندی کشورها، هنوز یک کشور در حال توسعه محسوب می شود و ممکن است از نظر قانونی مجبور به کاهش انتشارگاز دی اکسید کربن در محیط زیست نباشد، اما این چیزی نیست که کمک چندانی به حل و فصل مشکل چین با بروکسل کند.

تولید کنندگان اتحادیه اروپا به خاطر سیاست های وضع شده توسط این اتحادیه، مجبورند که از انرژی های تجدید پذیر و البته گران تر که سازگاری بیشتری با محیط زیست دارند استفاده کنند، در حالی که رقبای آنها در خارج اتحادیه اروپا همچنان از سوخت های ارزان قیمت که موجب انتشار دی اکسید کربن به محیط زیست می شوند بهره می برند و همین موجب شده که رقبای تولیدکنندگان اروپایی در رقابت تجاری، امتیاز بیشتری داشته باشند.

«مالیات بر کربن» به حل همین مشکل می پردازد و این فرصت را به اتحادیه اروپا می دهد که با ارسال پیام محیط زیستی به دیگران، از مشاغل داخل اروپا حفاظت به عمل آورد.

آلمان و فرانسه در ماه سپتامبر از نیت شان برای مبارزه با تغییرات آب و هوایی و «وضع مالیات بر کربن» پرده برداشتند. «فرانتس تیمرمانس» نماینده جدید اتحادیه اروپا در امور آب و هوا، در ماه اکتبر اعلام کرد که تحقیقات برای بررسی امکان وضع چنین مالیاتی آغاز شده است.

چین به وضع چنین مالیاتی به شدت اعتراض کرده است. «ژائو یینگ مین» معاون وزیر محیط زیست چین هفته گذشته گفت «در کنار مبارزه با تغییرات آب و هوایی، باید مانع از آن شویم که یک جانبه گرایی و سیاست حمایت از تولید داخل (protectionism)، به رشد اقتصادی دنیا لطمه وارد کند».

البته با همه اینها، اتحادیه اروپا برنامه خود را برای تغییرات آب و هوایی دارد و به دنبال حفظ مشاغل داخل اتحادیه است. چه خوشایند پکن باشد یا نباشد، وضع «مالیات بر کربن» توسط اتحادیه اروپا، ممکن است در راه باشد.

جنگ تجاری آمریکا و چین ممکن است کوچکترین مشکل پکن باشد. بهتر است که پکن این مشکل را با آمریکا زودتر حل و فصل کند، اما حل و فصل آن هم پایان مشکلات چین نیست. غرب مشغول بازبینی سیاست هایش در رابطه با صعود قدرت اقتصادی چین است و پکن راه پر دست اندازی را در پیش رو دارد.

منبع:South China Morning Post / ترجمه: حامد ضرغامی

3103310/ 23