آنچه که در این یادداشت تقدیم مخاطبان،خاصه داوطلبان عزیز کارآموزی وکالت می شود،تجربه ی شخصی با اندکی توصیه برگرفته از بزرگانی است که مفتخر به شاگردی ایشان بوده و هستم.
برای من که دوران دبیرستان را در رشته علوم تجربی گذرانده و تمام آینده ی خودم را در مستطیل زمین بسکتبال می دیدم،رشته حقوق و حرفه وکالت واژگانی غریب و مبهم بودند تا روزی که بنا به پیشنهاد خانواده و اصرار پدر،رفتن به دانشگاه جایگزین فعالیت حرفه ای در بسکتبال شد، رشته ی حقوق انتخاب خواهرم بود که مشورت با دوستانی که مشغول تحصیل در این فضا بودند سبب تعلق خاطری نیم بند شد.پیش از ورود به فضای دانشکده و آغاز سال تحصیلی با دیدن فیلم و سریال های جنایی خودم را در قامت وکیل مدافع متهمِ بیگناهی می دیدم که به ناحق قاتل صدایش می کردند، در دفاع از موکل خیالی آنچنان درگیر می شدم که بی خیال سناریو انتهای داستان را آنگونه که طلبه بودم طراحی می کردم یا کافی بود از درس حقوق قراردادها نمره ی خوبی می گرفتم تا در ذهنم تصور کنم مشاور حقوقی و وکیل یکی از تجار بزرگ شهر شده،روزهایی را می دیدم که راننده ی شخصی با ماشینی مدل بالا منتظر جناب وکیل ایستاده با دیدن ایشان درِ عقب ماشین باز شده،جناب وکیل در حین صحبت با هنذفری بی سیم،به راننده فرمان حرکت می دهد.
اگر چه این تصورات کودکانه و خیالی به موازات تنفس در اتمسفر دانشکده ی حقوق در همان چند ترم ابتدایی با دغدغه های قبولی در آزمون کارآموزی وکالت ودفاع از حقوق موکل و احیاء حق در دفع ظلم جایگزین شد اما تا سال ها پس از پوشیدن ردای وکالت تحقق بخشی از این تصورات انگیزه ای بود برای تحمل چالش های گاه و بیگاه وکیلِ تازه کار.
ترم های انتهایی دوره کارشناسی جدی ترین چالش و نگرانی ام پذیرفته شدن در آزمون کارآموزی بود،این حس و تعلق خاطر وقتی شدید و دوست داشتنی تر می شد که پدر با نگاهی مهربان عجین با تمنایی آمرانه می گفت:برا سفارش تابلو دفترت به خودم بگو تا به حاج جواد سفارش کنم رنگ و طرح خاصی برات کار کنه یا مادر با پیش درآمد دعاهای همیشگی اش خرید میز و صندلی دفتررا با سلیقه ی خودشان آرزو می کرد و در ادامه از خدا می خواستند تا محبوب مردم شوم.
دهه ی هشتاد سد بزرگ کنکور با کمبود منابع درسی بزرگترین مانع برای ورود به هر مقطع تحصیلی یا پذیرفته شدن در آزمون هایی از این دست بود.اما برای هم نسلان من که در حال و هوای جنگ و صدای آژیر قرمز پشت میز و نیمکت مدرسه شده با نمره ناپلئونی دیپلم گرفتیم، چیزی به نام سختی و چالش معنا نداشت به قولی نشد نداشتیم و هر چه بود در باید بشود خلاصه می شد و لذا با همین روحیه در اولین نوبت آزمون کارآموزی پذیرفته شدم.
غالب وکلای دادگستری با چنین توقع و انگیزه ای دوران دانشجویی را با تلاش و همتی مضاعف پشت سر گذاشته،سطربه سطر مجموع قوانین و کتب درسی را طوری مرور می کنند تا در آزمون کارآموزی وکالت پذیرفته شوند،پس از این موفقیتِ شیرین و دلچسب نوبت به دوران کارآموزی می رسد، یکسال و چند ماه دوره ی کارآموزی با انجام تکالیف مقرره با پذیرش در آزمونِ شفاهی و کتبی تحت عنوان آزمون اختبار به پایان رسیده مراسم تحلیف شیرین ترین و خاص ترین برنامه ایست که وکلای دادگستری تجربه می کنندتا آن عبارت گرانسنگ پیشوند نام و نام خانوادگی ایشان شود. از معدود حِرفی که برای آغاز فعالیت در آن اشخاص مکلف به ادای سوگند هستند همین وکالت در دادگستری است،وکلا در مراسم تحلیف ردای وکالت پوشیده،ارزشمند ترین دارایی اشان را که همانا شرافت است وثیقه ی سوگند خویش می گذارند.حالا او وکیل پایه یک دادگستری و مشاور حقوقی است.
علی رغم سال ها دوری از فضای آزمون، کم و بیش با سختی ها و تلاش های داوطلبان عزیز آشنا هستم که بنا بر همین اطلاعات اندک محضر داوطلبان عزیز عرض می کنم فارغ از نتیجه ی آزمون پس از استراحتی کوتاه مجدد به حال و هوای مطالعه برگشته،کتاب و درس را رها نکرده سعی کنید در همان حال و هوای مطالعه بمانید.بنا بر طبیعت چنین آزمون هایی پس از آزمون با دو گروه مواجه هستیم.دسته ای امیدوارانه در انتظار رویت نام خویش در لیست قبولی ها و گروهی نیز چندان امیدی به پذیرش ندارند.
ادامه ی مطالعه و ماندن در فضای درس و کتاب برای گروهی که تصور می کنند نمره قبولی در آزمون را کسب می کنند به مراتب مهم تر از گروهی است که امیدی به قبولی ندارند.آنان که فردای آزمون خودشان را در ردای وکالت می بینند باید بدانند که این تازه اول راه هست و شرط ضرور و لازم موفقیت در حرفه وکالت تداوم مطالعه و به روز ماندن است.دانش آموخته ای که با قبولی در آزمون وکالت خودش را بی نیاز از کتاب و مطالعه ببیند در خوشبینانه ترین حالت در همان وضعیت دانش آموخته درجا می زند وپروانه وکالتش در کنار گواهینامه فارغ التحصیلی تزئین بخش طاقچه ی اتاق کارش می شود نه وسیله ای برای انجام کار.
برخلاف تصور برخی دوستان به هیچ وجه من الوجوهی داشتن پروانه وکالت به معنای داشتن شغل و کسب درآمد نخواهد بود به عبارتی آنچه معیار و متر مردم برای انتخاب وکیل لحاظ می شود، پروانه وکالت و تاریخ صدور آن نیست بلکه تسلط به قوانین و اشراف به فنون استدلال و استنباط است که یک دانش آموخته ی حقوق دارای پروانه وکالت را به وکیل دادگستری تعریف می کند.ارائه و معرفی چنین توانایی در اولین ملاقات وکیل و مراجعه کننده در قالب جلسه مشاوره تحقق می یابد.نیمی از عنوانی که برای کسب آن سال ها تلاش کرده ای مشاوره حقوقی است،این عبارت به همراه خودش مسئولیت و تکلیفی به گستردگی عالم حقوق می آورد.
وضعیت وکیل دادگستری زمانی که در دفتر کار چشم انتظار حضور مراجعین نشسته،حکایت مبارزی است که تنها با یک سلاح خودش را در معرض دوئل با هر سلاحی قرار می دهد.یکی از مقررات شهرداری پرسش دارد و آن دیگری از مقررات ثبتی مشاوره می خواهد و در این بین گلوله ای شلیک شده و محیط بان عزیزی به قتل رسیده و تو پیش از طرح پرسشِ مراجعین با نصب تابلو مشاوره حقوقی و وکیل پایه یک دادگستری خودت را آماده پاسخ به هر پرسشی معرفی کرده ای،کافی است از بین ده ها مراجعه کننده پاسخ پرسش یک تن را ندانی و از آن بدتر علی رغم ندانستن شهامت گفتن نمی دانم یا باید مطالعه کنم تا پاسخ درستی به شما بدهم را نداشته باشی، قادر به لگد مال کردن غرورت نباشی با سرهم کردن عباراتی خدای ناکرده قصد ماست مالی کردن موضوع را کنی،بلاتردید خیلی زودتر از آنچه تصور کنی فاتحه ی حضورت خوانده می شود.
زمانی که نگه داشتن فضای مطالعه تا این میزان برای پذیرفته شدگان لازم و ضروری است،قطع به یقین ماندن درحال و هوای مطالعه برای عزیزانی که از جمع قبولی ها جا مانده اند به قولی از نان شب واجب تر است.لذا اگر به واقع رسیدن به ردای وکالت برایتان هدفی متعالی است و نه بهانه ای برای سرگرمی از همین الان پس از پایان این مطلب با یک برنامه ریزی صحیح و شناخت نقاط ضعفی که مانع قبولی شده،آستین همت بالازده کاری کن تا سال بعد شما را همکار عزیزم صدا کنم.یاحق
*وکیل پایه یک دادگستری و مشاور حقوقی
نظر شما