الحمدالله در سال های اخیر با پیشرفت سیستم های هواشناسی و بهبود مدل های تخمین حرکت جریانات و فورکاست با حل معادلات کاملتر توسط کامپیوتر های پیشرفته تر در مدت زمان کوتاهتر، شاهد پیش بینی های بسیار دقیقتر و از پیش تعین شده هستیم. سازمانهای دیگر نیز در همین راستا همانند سازمان نقشه برداری کشور نیز تخمین هایی از شرایط نا پایداری های جوی بر اساس شرایط خاک منطقه طی بولتن های خبری و هشداری به استانها و وزارت کشور ابلاغ می نمایند. این اطلاعات در اختیار سازمان صدا و سیما نیز قرار می گیرد که هر از گاهی طی اخبار و یا فوریت های خبری از طریق رادیو و تلویزیون در اختیار جامعه قرار می گیرد.
با این اقدامات موثر هنوز در کشور ما شاهد مرگ و میر های زیادی از مردم در بخش هایی از مناطق کشورمان می باشیم که نیازمند یک تحلیل عمیقتر و واکاوی علت آن می بایستی باشیم !
در مطالعاتم در خصوص کاهش اثرات بحران سیل ها، کاهش مرگ و میر و خسارات حاصله از انها بودم که به کار بسیار جالبی که توسط مسولان مناطق سیل زای کشور هایی از جمله فلیپین و بنگلادش بر خوردم که شاید بشود پاسخ سوال فوقم را در تلفیق سوال با اقدامات مفید این دو کشور پیدا کرد؟
در این کشور ها بدلیل نبود سیستم های هشدار سریع سیل و فقر اقتصادی بخصوص در مناطق روستایی، در تراز هایی در ارتفاع از بستر رودخانه ها زنگوله هایی وصل نموده اند که وقتی انها مثلا برای تراز خاصی بصدا در امد هشدار سریع برای ترک مکان از تراز پایین تر (low land) به تراز های بالاتر و ارتفاعات (high land) می باشد که با اموزش های محلی عملا کارایی بسیار بالایی از کاهش در مرگ و میر از این طریق ساده حاصل شده است !
حال با توجه به این راه حل در دو کشور فوق شاید پاسخ به سوال بالا این باشد که شاید خبرهای رادیویی و تلویزیونی بدست مخاطبان اصلی یعنی مردمی که در حاشیه رودخانه ها مشغول زیستن و کار هستند بدلایل واضح به آنها نمی رسد و انها اصلا از آمدن سیل بی خبرند !
در جریان هستم که با انتشار یک بولتن هشدار توسط سازمان هواشناسی کشور، استانهای درگیر وارد عمل شده و ستاد های بحران انها، هلال احمر، اورژانس و ... بحالت اماده باش در می ایند. این کار اقدامی پسندیده است ولی برای بعد از بحران عملکرد دارد انهم با مشکلات زیاد در حالیکه مخاطب اصلی قبل از بحران احتمالی در حاشیه رودخانه «شاید» از اصل جریان بی خبر باشد ؟
بنده هم نه در حد کار جالب و متفکرانه دو کشور فوق ولی در حد بی بضاعتی خود برای کاهش مرگ و میر هم وطنانم در این مناطق توصیه می کنم بولتن ها به مساجد محلی نیز انتقال یافته و چند روز و حتی چند ساعت قبل از زمان شروع از طریق بلندگوهای مساجد یا مدارس و یا ... خبر هشدار بصورت مداوم پخش شود. همین کار را با یک خودرو و بلندگونیز چند بار در روستا ها و مناطق سیل زا مرتب تا رفع هشدار عمل باید تکرار کرد. مطمئنم مفید خواهد بود ! ان شا الله سال آینده با این اقدام، آمار تلفات در سیل ها روند تند نزولی داشته باشد.
* استاد نمونه کشور در مهندسی سازه، زلزله و مدیریت بحران و بنیانگذار مقاوم سازی و مدیریت بحران کشور
نظر شما