مسائل قابل توجه در مورد اتهام آمریکا به ایران

به رغم اینکه امریکایی ها از طریق رایزنی های دیپلماتیک با متحدین خود در منطقه و همراهی برخی از کشورهای اروپایی تلاش هایی برای ایجاد فشار سیاسی بیشتر علیه ایران آغاز نمودند ، با این وجود برخی از تحلیل گران مسایل امنیتی و اطلاعاتی امریکا سناریوی طراحی شده علیه ایران را فاقد ادله محکمه پسند و دور از واقعیت دانستند و حتی برخی معتقدند که ادعای جدید امریکا برخاسته از سیاست برخی از نومحافظه کاران جنگ طلب می باشد که در راستای رقابت های حزبی و انتخاباتی و ناکارآمد نشان دادن سیاست خارجی باراک اوباما در مقابله با نفوذ گسترده ایران در منطقه صورت می گیرد. ولی در مورد دلایل این ادعا و متهم شدن ایران به توطئه علیه سفیر عربستان در واشنگتن موارد ذیل قابل تامل است :

1- ایران – عربستان به عنوان دو رقیب دیرینه در منطقه بر مسایل مختلفی دچار چالش اند. اساس این چالش به گسترش بهار عربی به بحرین ، یمن و حتی خود سرزمین حجاز بر می گردد. از آنجا که ایران ورود نیروهای سعودی به بحرین را مخل امنیت منطقه و نشانه ای از سیاست تجاوز و میلتاریستی عربستان می داند ، بارها دخالت عربستان در امور داخلی بحرین را محکوم کرده و از حقوق ملت بحرین دفاع کرده است. فضای تنش زای حاکم بر روابط ریاض - تهران ، دستگاه های امنیتی امریکایی بر آن داشته که با طرح سناریو ساختگی و ایراد اتهام علیه ایران و جانبداری از عربستان منطقه را وارد بحران جدید نمایند. بی تردید پذیرش این ادعا از سوی مقامات سعودی و تشدید فضای جنگ روانی می تواند ضمن مشروعیت بخشیدن به حضور نظامی امریکا در منطقه از ایجاد هرگونه روزنه ای برای گفتگو و حل و فصل اختلاف زا میان ریاض و تهران جلوگیری نماید.

2- یکی از سیاست های اصلی اوباما تاکید بر ائتلاف سازی (چند جانبه گرایی و تعهد به مشارکت و همکاری) و اعتبارسازی (اصلاح وجهه و تصویر امریکا در سطح جهانی و نزد هم پیمانان و شرکا) بوده است. از آنجا که باتلاق عراق و افغانستان و مشکلات اقتصادی امکان رویارویی مستقیم با ایران را نمی دهد از این رو تصمیم سازان کاخ سفید برای ایجاد فشار بیشتر و به ظن خود تسلیم ایران در قبال خواسته های خویش از جمله تعلیق کامل فعالیت های صلح آمیز و عدم حمایت کشورمان از مقاومت لبنان و حماس در قبال سیاست های توسعه طلبانه اسراییل ، اجماع جهانی و منطقه ای را به عنوان گزینه مناسب دانسته و این سناریو هم تحت تاثیر همین مولفه ائتلاف سازی انجام می گیرد. در این میان باید گفت به رغم فضای تهدید و تشدید تحریم های بین المللی علیه ایران ، کارشناسان مسایل سیاسی بر این باروند که ایران به رغم مشکلات اقتصادی با ثبات و مطمئن و رو به جلو حرکت می کند. لذا گزینه مقبول امریکا در قبال ایران توانمند در عرصه نظامی و سیاسی ، همچنان تاکید بر معرفی آن به عنوان یک معضل و مشکل در سطح جهانی می باشد.

3- اخیراً ایران گامهایی را برای رسیدن به یک توافق با گروه 1+5 بر سر مسایل هسته ای طبق فرمول گام به گام روسها برداشته بود ، رایزنی های متعدد مقامات تهران – مسکو و نیز جانبداری پکن از ایده باعث شده بود که غرب به محوریت امریکا در تشدید تحریم ها از طریق شورای امنیت و تصویب قطعنامه جدید با مشکلاتی روبرو گردد ، تحت این شرایط سناریوی جدید امریکا علیه ایران در واقع در راستای دور کردن روسیه و چین از ایران صورت می گیرد ، در استراتژی کلان امریکا بحث تروریسم همچنان خطر اصلی برای امنیت جهان عنوان می شود. در این چارچوب اوباما بر این اعتقاد است که ایران گویا یکی از حامیان اقدامات تروریستی در جهان است. از این رو اقدام اخیر و نسبت دادن توطئه ترور سفیر عربستان در واشنگتن می تواند مجوز لازم را برای صدور قطعنامه ضد ایرانی در شورای امنیت سازمان ملل متحد فراهم سازد.

4- موج مقاومت سیاسی و ایدئولوژیک پس از فروپاشی متحدین سابق امریکا در منطقه نظیر بن علی و مبارک و قذافی و نیز تداوم تلاطمات سیاسی در بحرین و یمن وارد فاز جدیدی شده است. به ظن اکثر کارشناسان مسایل سیاسی اسراییل یکی از اصلی ترین بازندگان تحولات اخیر منطقه است. فضای بحرانی حاکم بر روابط قاهره – تل آویو و نیز موج اعتراض در دیگر کشورهای منطقه نظیر اردن و یمن گویای این امر مهم است که بقای اسراییل پس از حضور نامشروع در قلب جهان اسلام با چالش های جدی مواجه است. تحت تاثیر این فضا ، سناریو سازی اخیر علیه ایران برای نجات این رژیم از معضلات امنیتی و انحراف افکار عمومی از مسایل منطقه صورت می گیرد.

5- مقامات نظامی و راهبر پردازان امریکایی بر این واقف هستند که امنیت پایدار در منطقه به ویژه خلیج فارس بدون حضور سازنده ایران امکان پذیر نیست و از سوی دیگر زمانی نیروهای امریکایی در عراق و افغانستان با دشواری های امنیتی روبرو می شوند در آن شرایط به متهم سازی سایر بازیگران منطقه ای می پردازند ، قبل از سناریوی اخیر ، امریکا بارها ایران را متهم به همدستی با گروه های تندرو و طیف جنگ طلب در عراق و افغانستان نمودند ، اتهاماتی که از پایه و اساس از سوی ایران رد شده است.

6- با توجه به هجمه سنگین رسانه ای علیه ایران و همراهی و همگامی برخی از کشورهای منطقه با داستان سرایی مقامات کاخ سفید ، مسوولین و دستگاه سیاست خارجی ایران با تدبیر و رصد تحولات ضمن حفظ هوشیاری پاسخ مطلوب به اتهامات جدید ارایه بدهند. آنچه مهم است ارتباط گیری مستقیم با کشورهای منطقه و گفتگو و رایزنی منطقی می تواند از تشدید فضای موجود و تصاعد بحران جلوگیری کند.