امروزه اعتیاد به مواد‌مخدر به یکی از مهم‌ترین معضلات کشورهای جهان تبدیل شده است. سالانه تعداد بسیاری از خانواده‌ها به دلیل اعتیاد به مواد‌مخدر از هم می‌پاشند و هزاران نفر به دلیل سوء‌مصرف مواد جان خود را از دست می‌دهند. به همین دلیل تولید دارویی که بتواند به ترک اعتیاد معتادان به طور مؤثر کمک کند همواره مورد توجه دانشمندان و پزشکان بوده است.
دولت آمریکا به دنبال ساخت واکسنی برای اعتیاد است تا با این وسیله بتواند به عنوان روشی جدید اعتیاد را درمان کرده و از معتاد شدن فرد جلوگیری کند.
دکتر نورا ولکو مدیر مؤسسه دارو در کنفرانس عصبشناسی که در شیکاگو برگزار شد در این‌باره گفت: ما در تلاشیم شرکتهای داروسازی را متقاعد کنیم در ساخت این واکسن به ما کمک کنند. همان‌طور که ما تاکنون موفقیتهایی برای ساخت واکسن سرطان پیدا کرده‌ایم میتوانیم برای پیشگیری از اعتیاد نیز واکسن بسازیم.
تاکنون مطالعات بسیار زیادی در زمینه ساخت واکسنهایی برای پیشگیری از سرطان، بیماریهای مختلف و بسیاری دیگر از ناهنجاریها انجام شده است و میتوان از این تحقیقات برای ساخت واکسن استفاده کرد.
اوایل این ماه به این سازمان بودجه 10 میلیون دلاری برای انجام آخرین مراحل ساخت واکسن آزمایشی برای پیشگیری از اعتیاد به نیکوتین اختصاص یافت.
این واکسن میتواند سیستم ایمنی بدن را به گونهای تحریک کند که آنتیبادیهایی را بر ضد نیکوتین بسازد، به این ترتیب این واکسن احساسات خوشایندی که ممکن است به دلیل مصرف سیگار به وجود آید مسدود کرده و به سیگاریهایی که کشیدن سیگار را ترک کرده‌اند کمک می‌کند دیگر به سمت مصرف آن متمایل نشوند.
البته واکسن ضد‌سیگار مشابهی نیز توسط شرکت داروسازی سوئیسی Novarist در حال ساخت است.
در صورتی که این واکسنها به طور موفقیت‌آمیزی آزمایش و ساخته شوند میتوانند تأثیر بسیار زیادی روی پیشگیری از مرگ و بیماری میلیونها نفر در سراسر جهان شود.
اعتیاد به مواد‌مخدر و سیگار تبدیل به یک مشکل بینالمللی شده است. هر سال بیش از 5 میلیون نفر در جهان به دلیل مصرف سیگار جان خود را از دست میدهد.
انتظار می‌رود تا پایان سال 2016 بیش از 4. 6 میلیارد دلار صرف ترک سیگار شود و در صورتی که این واکسنها وارد بازار شوند میتوانند سالانه 2 میلیون دلار فروش داشته باشند.
ولکو در این‌باره گفت: همین متد که در حال حاضر برای ساخت واکسن نیکوتین استفاده شده است میتواند برای پیشگیری از اعتیاد به مواد مخدر دیگر نیز مورد استفاده قرار گیرد.
در حال حاضر تحقیقاتی برای ساخت واکسن ضد کوکائین در حال انجام است که تاکنون توانسته است احساس نیاز دوباره به مواد‌مخدر را در 38 درصد از معتادانی که آن را استفاده کرده‌اند از بین ببرد.
برای بررسی اثرات واکسن‌های جدید ضد اعتیاد دانشمندان تحقیقی را انجام دادند که نتایج آن در نشریات روانشناسی عمومی ماه اکتبر به چاپ رسید. در این تحقیق دانشمندان 115 فرد معتاد به کوکائین که تعدادی از آنها وابستگی شدیدی به هروئین نیز داشتند را تحت بررسی قرار دادند.
نیمی از این افراد به مدت 12 هفته تحت نظر قرار گرفتند و در این مدت 5 بار به آنها واکسن اعتیاد تزریق شد.
بدن 38 درصد از افرادی که واکسن اعتیاد دریافت کرده بودند آنتی‌بادی‌های قدرتمندی بر ضد مواد اعتیادآور ساخت. این افراد بعد از 9 تا 12 هفته بعد از تزریق واکسن مواد‌مخدر بسیار کمتری مصرف کردند.
بررسی‌های بیشتر نشان داد تزریق این واکسنها باعث می‌شود میزان مصرف مواد‌مخدر در 53 درصد از این افراد به بیش از نیم؟ کاهش پیدا کند. اگرچه کاهش تمایل به مصرف مواد مخدر در بین افراد معتاد قدم بسیار مؤثری محسوب می‌شود، اما دانشمندان امیدوارند با انجام تحقیقات بیشتر واکسنهایی بسازند تا میزان مصرف مواد مخدر را باز هم پایین‌تر بیاورد.
البته تا زمانی که این واکسن مراحل موفقیت‌آمیز خود را طی کرده و به تولید انبوه برسد زمان زیادی لازم است. البته کارشناسان اعلام کردند مواد‌مخدر علاوه بر وابستگی فیزیکی جنبه روانی و رفتاری هم دارد و به همین دلیل افرادی که سعی می‌کنند وابستگی‌های خود را به مواد مخدر ترک کنند باید از لحاظ روانی هم تحت درمان قرار بگیرند.
دکتر کارل هارت استاد روانشناسی دانشگاه کلمبیا که بسیاری از مواد‌مخدر را مطالعه کرده است در این‌باره گفت: واکسن نمی‌تواند به تنهایی به ترک اعتیاد افراد معتاد کمک کند.
فعالیت‌های مشاوره‌ای و روانشناسی نیز تأثیر بسیار زیادی در ایجاد انگیزه در افراد معتاد برای کنار گذاشتن مواد مخدر دارد.
رویترز، 20 اکتبر
نظر شما