بحران سودآوری در صنعت و کشاورزی

آذرجزایری: بنزین سهمیه‌بندی شد و به قول مسئولان نفتی نشانه‌گیری‌ها ازآن زمان برای جیره‌بندی گازوئیل آغاز شد اما بررسی تأثیرات منفی آن اجازه این کاررا به دولتمردان نداد و در نهایت دولت به کارتی کردن این فرآورده به امید کاهش مصرف از این طریق رضایت داد.

اسفند سال پیش نیز این قصه در مجلس تکرار شد و اصرار نمایندگان برای افزایش قیمت گازوئیل به دلیل ترس از عواقب آن و رابطه مستقیم این فرآورده با زندگی روزمره قشری که از آن به عنوان قشر آسیب‌پذیر نام برده می‌شود بازهم افزایش قیمت منتفی شد و گازوئیل همچنان امسال نیز با نرخ 5/16 تومان به فروش می‌رسد. اما امسال لایحه هدفمند کردن یارانه‌ها بالاخره توانست قول مساعد دولت و مجلس را برای افزایش قیمت این فرآورده به دست آورد اما این قول مساعد در حالی است که به گفته کارشناسان بسترهای لازم برای اجرایی شدن این امر محقق نشده و آثار تورمی آن کمر دولت و مردم را خواهد شکست.

درراهروهای مجلس شنیده می‌شود قیمت گازوئیل در سال آینده قطعاً از 60 تومان بالاتر خواهد رفت و در این میان حدس و گمان‌ها از 80 تومان در هر لیتر خبر می‌دهد. اما استدلال بهارستانی‌ها برای این افزایش یکباره آن هم با وجود تأکید لایحه بر افزایش 5 ساله قیمت‌ها، الزام دولت به درآمدزایی 10 تا 20 هزار میلیارد تومانی از حذف یارانه حامل‌های انرژی در سال پایه است. براین اساس معتقدند در صورتیکه این درآمد محقق خواهد شد که قیمت بنزین در حدود 250 تومان در هر لیتر و گازوئیل از 60 تومان به بالا تعیین شود.

اعلام این رقم‌ها برای گازوئیل و حدس و گمان‌هایی از این قبیل باعث شده تا کشاورزان به تکاپو بیفتند و از مشکلاتی بگویند که در صورت افزایش قیمت گازوئیل گریبانگیرشان خواهد شد.

کشاورزان تأکید دارند: در شرایط فعلی با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می‌کنند که افزایش قیمت گازوئیل می‌تواند به این مشکلات بیفزاید. براساس گفته‌های کشاورزان، افزایش قیمت گازوئیل کوچکترین آسیبش افزایش قیمت حمل و نقل خواهد بود که باعث می‌شود محصولات‌شان برروی دست‌شان بماند و همین امر باعث افزایش قیمت محصولات و خراب شدن آنها در زمین‌های کشاورزی خواهد شد.

در بخش صنعت نیز گلایه‌هایی به گوش می‌رسد. صنعتگران تأکید دارند افزایش قیمت گازوئیل باعث افزایش هزینه تولید خواهد شد و از ورشکستگی و در خوشبینانه‌ترین حالت تعدیل نیرو به عنوان آثار اولیه افزایش قیمت گازوئیل یاد می‌کنند.

بحش حمل و نقل نیر سومین بخشی است که به قول کارشناسان از اثرات این افزایش بی‌نصیب نخواهند بود. چرا که افزایش قیمت گازوئیل با نبود استانداردهای روز در سیستم حمل و نقل کشور و فرسودگی کامیون‌ها و مصرف بالای آنها می‌تواند این بخش را زمین‌گیر کند.

دغدغه اصلی کشاورزانند

به گفته نماینده کشاورزان در خانه کشاورز آذربایجان شرقی تأثیر افزایش قیمت گازوئیل برروی بخش کشاورزی از دو منظر قابل بررسی است. ابتدا در بخش استحصال آب و در بعد بعدی بررسی تأثیرات آن در بخش مکانیزاسیون است.

براساس گفته‌های عطاالله هاشمی، استحصال آب از چاه‌های عمیق روزانه حدود 200 لیتر گازوئیل نیاز دارد که قطعاً افزایش قیمت گازوئیل تأثیر به سزایی در هزینه استحصال آب خواهد داشت.

وی به بخش مکانیزاسیون نیز اشاره می‌کند و تأکید دارد: کارهای تراکتوری نیز از افزایش این قیمت‌ها بی‌نصیب نخواهد ماند و قطعاً در سه مرحله کاشت، داشت و برداشت شاهد افزایش چشمگیر هزینه تولید خواهیم بود. این در حالی است که سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی در کشور بسیار پایین است و با افزایش قیمت گازوئیل و در پی آن افزایش هزینه تولید قدرت رقابت کشاورزان در بخش داخلی و خارجی بسیار کم خواهد شد و به تدریج محصولات خارجی جای محصولات داخلی را خواهند گرفت.

هاشمی از افزایش قیمت گازوئیل تنها یک شرایط را تصور می‌کند و آن هم کاهش درآمد کشاورزان و ضربه به قشر آسیب‌پذیر جامعه است.

صنعتی‌ها خوشبین باشید

یک عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس نیز در خصوص اثرات افزایش قیمت گازوئیل برروی صنعت کشور معتقد است: در مرحله اول افزایش قیمت گازوئیل قطعاً تأثیر ناخوشایندی را برروی صنایع شاهد خواهیم بود اما امیدواریم دولت با مدیریت منسجم بتواند این اثرات را به نحو احسن مدیریت کند و نگذارد مشکلی برای این بخش ایجاد شود.

روح‌الله جانی عباسپور با تأکید بر تخصیص 30 درصد درآمد ناشی از حذف یارانه انرژی به صنعت خوشبین است که دولت با ارائه تسهیلات و حمایت‌های بلاعوض بتواند از ایجاد مشکل برای صنعتگران جلوگیری کند.

عباسپور تأکید دارد: افزایش قیمت گازوئیل قطعاً هزینه تولید را افزایش خواهد داد از امروز دولت باید به فکر مهار این مشکلات باشد.

حمل و نقلی‌ها نگرانند

نایب رئیس کمیسیون حمل نقل اتاق بازرگانی ایران نیز از مشکلاتی می‌گوید که افزایش قیمت‌های گازوئیل این بخش را زمین‌گیر می‌کند که البته همه این مسائل ناشی از عدم ایجاد زیرساخت‌های لازم در این بخش است.

فاطمه مقیمی نبود استانداردهای لازم در بخش حمل و نقل کشور، فرسودگی و افزایش عمر کامیون‌های ایرانی، عقب‌ماندگی این بخش از استانداردهای روز، کیفیت پایین گازوئیل و مصرف بالا خودروهای سنگین را از جمله مسائلی می‌داند که افزایش قیمت گازوئیل این بخش را با مشکلات عدیده‌ای مواجه خواهد کرد.

براساس گفته‌های عضو هیأت مدیره انجمن صنفی شرکت‌های حمل و نقل بین‌المللی، میانگین عمر خودروهای سنگین ایران حدود 19 سال است و در هر 100 کیلومتر 40 لیتر گازوئیل استفاده می‌کنند و این آمار گواهی بر ادعای وی در خصوص زمین‌گیر شدن این بخش است.

به گفته مقیمی اولین دستاورد افزایش قیمت گازوئیل، افزایش هزینه خدمات است که قطعاً بر قدرت رقابت ما با خارجی‌ها تأثیر‌گذار خواهد بود.

وی از استاندارد خودروهای تولیدی در کشور نیز گله می‌کند و تأکید دارد: وقتی هنوز صنعت خودروسازی ما نتوانسته خود را به استانداردهای روز نزدیک کند و مصرف خودروهای ما به این اندازه بالاست چطور می‌توان گازوئیل را گران کرد و شاهد عواقب آن نبود.

نایب رئیس کمیسیون حمل‌ونقل اتاق بازرگانی ایران با اشاره بر قانون جدید کشور ایتالیا مبنی بر عدم تردد خودروهای سنگینی که با استانداردهای یورو0 تا 2 در حرکت هستند و افزایش سطح استانداردها تا یورو 5 در کشورهای اروپایی متذکر شد: این در حالی است که بالاترین استاندارد فعلی در ایران یورو 2 است و البته نباید از خاطر برد گازوئیل ما نیز به خاطر کیفیت پایین ان در خودروهایی که با استاندارد بالاتر از یورو 2 باشند استارت نخواهد خورد.

وی در نهایت معتقد است: در شرایط فعلی که هیچ زیرساختی فراهم نشده تنها دستاورد افزایش قیمت گازوئیل در بخش حمل ونقل افزایش قیمت خدمات و کاهش شدید قدرت رقابت با خارجی‌هاست.

عمرانی‌ها هم بی‌نصیب نخواهند ماند

یک عضو کمیسیون انرژی مجلس نیز از مشکلاتی می‌گوید که افزایش قیمت گازوئیل در کشور ایجاد می‌کند و تورم را تا مرز 80 درصد نیز بنابر اظهارات برخی از کارشناسان پیش‌بینی می‌کند و شاهرگ این افزایش یکباره تورم را گازوئیل می‌داند چرا که با زندگی قشر آسیب‌پذیر جامعه به طور مستقیم برخورد دارد.

سیروس سازدار تأکید دارد: اگر دولت در مدیریتش در این خصوص و تعیین قیمت آن در سال اول احتیاط نکند قطعاً عواقب ناخوشایندی در انتظار کشاورزان، صنعتگران و حمل‌ونقل خواهد بود البته بخش عمران نیز این مسائل بی‌نصیب نخواهد ماند.

وی در نهایت با توجه به ضرورت دقت نظر دولتمردان در تعیین قیمت گازوئیل برای سال آینده از نارضایتی قشر مرتبط با گازوئیل آن هم به قیمت امروز می‌گوید و تأکید دارد: در شرایطی که قشر مصرف‌کننده گازوئیل از شرایط فعلی و گازوئیل 5/16 تومانی ناراضی هستند اگر این قیمت افزایش پیدا کند مطمئناً این نارضایتی‌ها افزایش خواهد یافت و باید با دقت این امر مدیریت شود.