باباطاهر عریان، شاعر قرن پنجم هجری قمری به‌دلیل لهجه و گویش لری‌ای که در بیشتر اشعارش داشت و آرامگاه او که در همدان است، این پرسش را به ذهن می‌آورد که بالاخره او اهل همدان است یا لرستان. گرچه به‌جز اصلیتش، وجود یک مقبره به نام باباطاهر در خرم‌آباد، اشتباه‌هایی را درباره محل اصلی دفن این شاعر ایرانی پیش می‌آورد. در شهر خرم‌آباد مقبره‌ای به نام باباطاهر وجود دارد که در فهرست آثار ملی هم ثبت شده است؛ اما متعلق به باباطاهر عریان شاعر نیست.
در این‌باره، عطا حسن‌پور، یکی از باستان‌شناسان و کارشناسان میراث فرهنگی استان لرستان توضیح داد: «در لرستان لقب «بابا» برای کسانی به کار می‌رود که اهل حق هستند و احتمالا مقبره‌ای که به نام باباطاهر در خرم‌آباد است، به یکی از همین افراد تعلق دارد؛ اما قطعا این فرد باباطاهر عریان همدانی نیست، زیرا قدمت آرامگاه موجود در خرم‌آباد به دوران صفوی می‌رسد.»
او گفت: «همدان در گذشته از نظر جغرافیایی در حوزه لرستان فرهنگی قرار می‌گرفت و زبان مردم آن‌جا لری بود. به همین دلیل، شاید نسبت به همدانی بودن یا لر بودن باباطاهر عریان ابهام‌هایی وجود داشته باشد.»
در این‌باره همچنین مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری استان همدان بیان کرد: «آنچه همیشه درباره باباطاهر مطرح می‌شود اصلیت اوست، یعنی این‌که محل تولدش کجاست و خانواده‌اش چه کسانی بودند.»
اسدالله بیات ادامه داد: «براساس منابع تاریخی، طغرل‌بیگ سلجوقی در سال 447 هجری قمری وقتی به همدان آمد، به دیدن باباطاهر رفت و این نشان می‌دهد که او در این شهر بوده و در همین شهر هم فوت کرده است؛ اما آنچه اطلاع دقیقی از آن در دست نیست، محل تولد باباطاهر است. شاید او اصالتا اهل همدان بوده و یا از جای دیگری به همدان آمده است.»
وی همچنین اظهار کرد: «شعرهای باباطاهر به لهجه «فهله» سروده شده است و در اصطلاح عامیانه آن را لری برداشت می‌کنند. به همین دلیل، حتا عده‌ای می‌گویند باباطاهر اهل لرستان بوده است.»
بیات درباره آرامگاه باباطاهر نیز توضیح داد: «در قرن هشتم هجری قمری یک آرامگاه هشت‌ضلعی روی مقبره باباطاهر بود که براثر گذشت زمان تخریب شد. بین سال‌های 1329 تا 1331 هجری شمسی بنای جدیدی به جای بنای قدیمی از آجر ساخته شد. پس از آن، در سال 1342 کارشناسان وقت اعتقاد داشتند این بنا درخور شخصیت باباطاهر نیست. به همین دلیل، ساخت بنای جدید را که تلفیقی از معماری قرن‌های هفتم و هشتم هجری قمری است، آغاز کردند که در سال 1349 هجری شمسی به پایان رسید.»
57244
نظر شما