وضعیت نامشخص وویجر1 در فاصله 18,500,000,000 کیلومتری زمین

مجید جویا: دو فیزیکدان فضایی می‌گویند که سفینه فضایی وویجر1 اولین فضاپیمایی است که به خود جرات داده از هلیوسفر (حباب مغناطیسی خورشید که محدوده منظومه شمسی را محافظت می‌کند) خارج شود، اما نظر دانشمندان دیگر در این رابطه چیز دیگری است.
ویلیام وبر از دانشگاه ایالتی نیومیکزیکو در لاس‌کروسز و همکار درگذشته‌اش، فرانسیس مک‌دونالد از دانشگاه مریلند، یافته اخیرشان را بر اساس سیگنال‌هایی قرار داده‌اند که در آگوست گذشته (مرداد 91) توسط ابزار آزمایشگر پرتوهای کیهانی وویجر1 (که خودشان در ساخته‌شدنش کمک کرده بودند) ثبت شده است.
این ابزار کاهش شدیدی را در شدت پرتوهای کیهانی ثبت کرده که توسط میدان مغناطیسی خورشید به دام افتاده‌اند و همچنین شاهد افزایش مداوم پرتوهای کیهانی بوده که از نواحی دورتری تولید شده‌اند. از این الگو چنین برمی‌آید که وویجر1 به جایی فراتر از حوزه نفوذ میدان مغناطیسی خورشید رفته است و دیگر چیزی از آن در برابر پرتوهای کیهانی کهکشان محافظت نمی‌کند.
ولی گزارش ناسا در 20 مارس/30 اسفند، یعنی همان روزی که گزارش وبر و مک‌دولاند منتشر شد. در این گزارش، دانشمندان دیگر وویجر که داده‌های مشابهی را در پاییز گذشته تحلیل کرده بودند، آن چه را در آن زمان گفته بودند، تکرار کرده‌اند: داده‌های پرتو کیهانی بیان می‌کند که وویجر1 در منطقه گذار در بخش بیرونی هلیوسفر است، اما تا زمانی که تغییر چشم‌گیری در شدت میدان مغناطیسی و مسیر آن مشاهده نشود، مطمئنا این سفبنه در میدان نفوذ مغناطیسی خورشید قرار دارد.
یکی از دانشمندان وویجر به نام استامتیوس کریمیگیس از آزمایشگاه فیزیک کاربردی جانزهاپکینز می‌گوید که بیانیه ناسا به خودی خود گویای همه چیز هست. او می‌گوید: «چیزی بیشتر برای گفتن وجود ندارد. این خبر قدیمی‌شده است».
وبر اما تفاسیر متفاوت از داده‌ها را «بحثی بر سر کلمات» می‌داند. او اشاره می‌کند که دانشمندان علوم فضایی پیش از این پذیرفته‌اند که این سفینه، که حالا تقریبا 123 واحد نجومی (حدود 18.5 میلیارد کیلومتر، هر واحد نجومی معادل فاصله متوسط زمین از خورشید یا 150 میلیون کیلومتر است) از زمین فاصله دارد، در مرداد ماه گذشته تغییر محسوسی را در شدت پرتوهای کیهانی مشاهده کرده که به طور قطع نشان‌گر این است که از هلیوسفر خارج شده است. فضاپیما از مرز منظومه شمسی گذشته و می‌توان گفت که این مرز، لبه هلیوسفر است.
وبر اشاره می‌کند که رفتار میدان مغناطیسی خورشید در لبه هلیوسفر به شدت متغیر است. وویجر1 نوساناتی را در میدان ثبت کرده، ولی دامنه آن به اندازه تغییر پرتوهای کیهانی نیست. فضاپیمای دوقلوی آن یعنی وویجر2 هنوز داخل قلمرو هلیوسفر و در فاصله تقریبی 101 واحد نجومی‌از زمین قرار دارد و هنوز به منطقه گذار نرسیده است.
کریمیگیس می‌گوید که تا پیش از انتشار مقاله‌های بعدی که قرار است به زودی منتشر شوند، «ما چیز زیادی در مورد میدان مغناطیسی نمی‌توانیم بگوییم. اینجا جایی است که داده‌های میدان مغناطیسی وجود دارند، نه در مقاله وبر».
53271