سال 1391 در حالی به پایان رسید که از سوی مراجع رسمی داخل، آماری از چگونگی رشد اقتصادی کشور در این سال منتشر نشد.

میلاد محمدی:

سال 1391 در حالی به پایان رسید که از سوی مراجع رسمی داخل، آماری از چگونگی رشد اقتصادی کشور در این سال منتشر نشد. با این حال تصویری که برآوردهای برخی مراجع غیررسمی داخل و نهادهای بین المللی از تولید و رشد اقتصادی کشور در این سال منتشر کرده اند، حاکی از گسترش فضای رکودی و نزدیک شدن رقم رشد اقتصادی به حوالی صفر درصد است. در چند سال گذشته، نهادهای اقتصادی کشور روال منظمی را در خصوص انتشار آمارهای اقتصادی در پیش نگرفته اند. به عنوان مثال در اواخر سال 1390 که بانک مرکزی نرخ رشد اقتصادی کشور را به صورت رسمی منتشر کرد، حدوداً سه سال از آخرین انتشار رسمی آمار مربوط به رشد اقتصادی کشور می گذشت. همچنین آمارهای چندگانه در خصوص این متغیر اقتصادی، در سال های گذشته نیز سابقه داشته است. چنان که با اینکه بانک مرکزی رشد اقتصادی کشور را در سال 1389 به میزان5.8 درصد محاسبه و اعلام کرده بود، مرکز آمار ایران از رشد 6.5 درصدی اقتصاد کشور در این سال خبر می داد.
پیش بینی های مثبت و منفی
بررسی روند رشد اقتصادی در سال های گذشته و برآورد نرخ رشد اقتصاد کشور در سال جاری، حاکی از روندی کاهشی در نرخ این متغیر در سال های اخیر است؛ رشد اقتصادی کشور در سال 1389 به میزان5.8 درصد و در سال 1390 معادل سه درصد بوده است. این در حالی است که گزارش های نهادهای بین المللی  مانند صندوق بین المللی پول، کاهش بیشتر نرخ رشد اقتصادی ایران و رسیدن آن به سطوح پایین تر را برای سال جاری پیش بینی کرده است. بخش عمدهای از این کاهش در برآوردها، مربوط به رشد تولید ناخالص داخلی از ناحیه نفت می شود، زیرا با توجه به سهم قابل توجه بخش نفت از GDP کشور و محدودیت های به وجود آمده اخیر در فروش این محصول، انتظار بالا رفتن ارزش افزوده این بخش نمی رود و برخی برآوردها با توجه به پایین آمدن سرمایه گذاری ها در صنعت نفت در سال های اخیر، کاهش تولید و فروش این محصول نیز پیش بینی شده است. بنابراین انتظار اثر منفی از ناحیه این محصول بر رشد کل اقتصاد می رود. علاوه بر این، با توجه به برنامه های هزینه زای دولت و کسری بودجه های چند سال اخیر، دولت مجبور شده بخشی از کسری بودجه خود را با کاستن از هزینه های خود بردارد که این کاهش، به جای اقدامات ریاضتی در هزینه های جاری، بیشتر نصیب بودجه سرمایه گذاری شده است. کاهش سرمایه گذاری های دولتی و محدود شدن ورود سرمایه های خارجی به کشور، موضوعی است که باعث شده برخی کارشناسان اثرات منفی آن را در تحلیل های خود نسبت به رشد اقتصادی کشور وارد کنند. موضوع دیگر در برآوردهای رشد اقتصادی ایران در سال 1391 و سال های پیش رو، ناگزیر شدن بانک مرکزی به اتخاذ سیاست های انقباضی پولی است. با توجه به ورود متغیرهای نقدینگی و تورم به آستانه های خطر و هشدار، به نظر می رسد مقامات پولی در حال متقاعد شدن به اجرای سیاست های انقباضی و بستن کمربندهای اقتصاد هستند. این در حالی است که در چند سال اخیر، تلاش بر این بود که با انبساط های بیحد و مرز پولی، تا حد امکان رشد اقتصادی بیشتر و بیکاری کمتر، با قبول تورم بیشتر، به دست آید. با توجه به چشم اندازی که از برنامه های بانک مرکزی برای کاهش رشد نقدینگی و تورم در دست است، پیش بینی می شود این موضوع اثرات کاهشی بر رشد اقتصادی کشور داشته باشد.
برآورد رشد 1391
در خصوص میزان تولید و رشد اقتصادی کشور در سال جاری آماری از سوی بانک مرکزی یا مرکز آمار اعلام نشده است. اگرچه گزارش مرکز پژوهش ها نرخ رشد اقتصاد ایران در سال جاری را 0.36 پیش بینی کرده، گزارش های بین المللی رشد اقتصادی کشور در این سال را کمی پایین تر از صفر تخمین زدهاند. این گزارش ها رشد اقتصادی سال 1390 را نیز دو درصد اعلام کرده بودند که پایین تر از آمار اعلام شده داخل بود. برخی از گزارش های نهادهای بین المللی نظیر گزارش های دورهای صندوق بین المللی پول، کاهش بیشتر این نرخ در سال جاری و رسیدن آن به سطوح پایینتر از صفر درصد را برای سال جاری برآورد میکند. مطابق پیشبینیهایی که صندوق بینالمللی پول از وضعیت تولید و رشد اقتصادی کشور در سال جاری منتشر کرده است، نرخ رشد منفی 49/0درصدی برای اقتصاد ایران در سال جاری پیش بینی شده است. بانک جهانی نیز در گزارش خود از پیش بینی رشد اقتصادی ایران در سال جاری، این نرخ را منفی و به میزان یک درصد اعلام کرده است. این گزارش در اواخر بهار سال جاری منتشر شده بود.
آخرین آمارهای داخلی
آخرین گزارش های داخلی از رشد اقتصادی کشور، مربوط به سال 1390 بود. این گزارش ها با استفاده از برآوردهای مقدماتی بانک مرکزی و بدون درج جزییات بیشتر از تولید ناخالص داخلی، حاکی از این بود که تولید داخلی در سال 1390 نسبت به مقدار آن در سال 1389، با سه درصد رشد مواجه بوده است. آخرین مورد از گزارش های سه ماهه بانک مرکزی که در گذشته به طور مرتب منتشر می شد و اکنون مدتی است به روز نشده، آمارهای اقتصادی در سه ماهه سوم از سال 1390 را اعلام می کند، اما در این گزارش خبری از آمارهای مربوط به تولید و رشد اقتصادی در سه ماهه سوم نبود. بدین ترتیب آخرین آمار، تولید و رشد اقتصادی سه ماهه دوم 1390 را به دست می دهد. با این آمار، تولید ناخالص داخلی در سه ماه اول 1390 نسبت به مدت مشابه سال قبل، حدوداً  5.3  درصد و در سه ماهه دوم 1390 نسبت به مدت مشابه سال قبل آن، در حدود 3.4  درصد رشد داشته است. ارقام منتشرشده برای رشد این سال بالاتر از ارقام پیش بینی شده اعلام شد. در صورتی که رشد سال 1390، همان سه درصد اعلامشده در نظر گرفته شود، در شش ماهه دوم این سال نسبت به شش ماهه دوم سال 1389 تولید کشور با رشدی 1.7  درصد مواجه بوده است. البته رئیس مرکز آمار ایران در گزارش خود رشد اقتصادی سال 1390 را در حدود 4.6 درصد اعلام کرده بود. نرخی که چندان مورد استقبال کارشناسان قرار نگرفت. برخی برآوردهای مستقل داخلی، رشد اقتصادی سال 1390 را در حدود 1.5 تا 2 درصد می دانستند.
برآوردهای بین المللی
پیش از این، مقادیر دیگری برای میزان رشد اقتصادی در سال گذشته اعلام شده بود. در آبا نماه امسال، عادل آذر، رئیس مرکز آمار ایران نرخ رشد اقتصادی کشور با احتساب نفت را 5.2 درصد و بدون احتساب نفت، به میزان 4.67 درصد اعلام کرد. همچنین صندوق بین المللی پول نیز که همه ساله آمار مربوط به نرخ رشد اقتصادی کشورهای مختلف را گزارش می دهد، رشد اقتصادی ایران را در سال 1390 به مقدار 2.5درصد اعلام کرده است. نشریه اکونومیست که همه ساله چشمانداز اقتصاد جهانی را پیش بینی می کند، در تازه ترین برآورد خود، رشد اقتصادی ایران در سال 2013 را به میزان منفی 1.1 درصد پیش بینی و اعلام کرده است. با توجه به این برآورد به نظر می رسد روند کاهشی در رشد اقتصادی ایران در سال آینده نیز کماکان تداوم داشته باشد.
3939

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 283605

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
9 + 0 =