عرفان خسروی: سوزان لگو (Suzanne Legault) مأمور عالی‌رتبه اطلاعات کشور کانادا مأمور شده است تا ادعاهایی مبنی بر سرکوب و نادیده‌گرفتن نظرات دانشمندان در هفت سازمان فدرال این کشور را بررسی کند. برخی از این سازمان‌های فدرال عبارت‌اند از سازمان محیط زیست، شیلات و اقیانوس‌شناسی، منابع طبیعی و هیئت تحقیقات ملی کشور کانادا. گروه دیده‌بان دموکراسی، واقع در اتاوا، تقریباً دو هفته پیش درخواست این بررسی را ارائه کرده‌بود. این ادعا و پی‌گیری اطلاعاتی پس از آن، به دنبال شکایتی آغاز می‌شود که در بهمن ماه اخیر مشترکاً توسط هیئتی از مرکز قوانین محیط‌زیستی دانشگاه ویکتوریا امضاء شده بود. در این شکایت حکومت کانادا و سیاست‌های حکومتی متهم شده‌اند که رسانه‌ها و افکار عمومی کانادا را از شنیدن نظرات منتقدانه دانشمندان باز می‌دارند.
کاهش شکاف جنسیتی در اروپا
نسبت بانوان دانشمند اتحادیه اروپا به آهستگی در حال افزایش است. داده‌های آماری که هفته گذشته منتشر شد نشان‌دهنده این روند آهسته ولی مثبت است. در اتحادیه اروپا نگرانی زیادی در رابطه با اختصاص فرصت‌های تحقیقاتی به دانشمندان مرد وجود داشت و درصد زیادی از امکانات و موقعیت‌های شغلی حوزه دانش به مردان اختصاص می‌یافت. در سال 2010/1389 زنان حدود 11 ٪ از موقعیت‌های برتر تحقیقاتی را به دست آوردند، در حالی که در سال 2002/1381 این نسبت تنها 8 ٪ بود. نسبت بانوان فارغ‌التحصیل PhD در همین بازه زمانی از 2 ٪ به 35 ٪ افزایش یافت. در بقیه کشورهای جهان نیز زنان با نسبت‌های بیشتر یا کمتر، بخت کمتری برای دست‌یابی به فرصت‌های تحقیقاتی برابر مردان دارند.
جنجال داروی ضدبارداری برای دختران زیر 17 سال
یک قاضی ارشد ایالتی در نیویورک به سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) دستور داد سریعاً امکان دسترسی بانوان زیر 17 سال آمریکایی به داروی ضدبارداری بدون نیاز به تجویز پزشک فراهم شود. در سال 2011/1390 باراک اوباما با تصمیم FDA که قصد داشت این دارو را بدون تجویز پزشک در اختیار خانم‌های جوان قرار دهد، مخالفت کرده بود. اکنون طی یک حکم 59 صفحه‌ای که هفته پیش صادر شد، قاضی ادوارد کورمن (Edward Korman) این تصمیم حکومتی را «سلیقه‌ای، بوالهوسانه و بی‌منطق» خوانده است. الیسون پرایس، سخن‌گوی وزارت دادگستری آمریکا گفته که وزارت متبوعش در حال بررسی حالت‌های مختلف استیناف است و پی‌گیر این حکم خواهد بود.
سازمان فضایی اروپا به دنبال جنگل‌ها
420 میلیون یورو (معادل 547 میلیون دلار) برای پروژه اندازه‌گیری توده‌زیستی جنگل‌های جهان به کمک رادار در اروپا تصویب شد. این بررسی دقیق‌ترین پژوهش انجام‌شده در این زمینه خواهد بود و در راستای طرح رصد سیاره زمین توسط اروپا رقم خواهد خورد. در پی نشستی که ماه گذشته برگزار شده بود، مشاوران علمی سازمان فضایی اروپا توصیه کردند به جای رصد ماهواره‌ای پوشش برفی و آب‌وهوای کره زمین به بررسی توده زیستی جنگل‌های جهان بپردازند. هدف این پروژه بررسی توده زیستی جنگلی در سراسر زمین برای تخمین ذخایر و چرخه‌های زمینی کربن است. تصمیم نهایی سازمان فضایی اروپا در پایان بهار اعلام می‌شود و در صورت تأیید در پایان این دهه میلادی (هفت سال دیگر) عملی خواهد شد.
پادماده اسرارآمیز
نخستین داده‌ها از آشکارساز تابش کیهانی واقع در ایستگاه فضایی بین‌المللی موسوم به طیف‌سنج آلفامگنتیک هفته پیش منتشر شد. این داده‌ها وجود مقدار زیادی پوزیترون‌های اسرارآمیز را در کهکشان ما تأیید می‌کند. پیش از این نیز دو بررسی انجام گرفته حاکی از وجود این پوزیترون‌ها بودند، اما هنوز منشاء این پوزیترون‌ها کشف نشده‌است. ممکن است این پادماده ناشی از واپاشی ماده تاریک باشد – که به نظر می‌رسد نزدیک به 70 درصد محتوای جهان را شامل می‌شود – یا این که حاصل چرخش ستاره‌های بسیار بسیار پرجرم موسوم به تپ‌اختر (pulsars) باشد.
برنامه اخترفیزیکی ناسا
هفته پیش ناسا اعلام کرد دو تا از چهار طرحی که سال گذشته برای برنامه پژوهش اخترفیزیک‌اش پیشنهاد شده بود، انتخاب کرده است. برنامه اخترفیزیک ناسا، قدیمی‌ترین برنامه هنوز در حال اجرای این سازمان است. این دو طرح جدید عبارت‌اند از ماهواره پویش سیارات فراخورشیدی در حال عبور که قرار است با بررسی نور ستاره‌های درخشان نزدیک به زمین به دنبال سیارات خارج از منظومه شمسی بگردد که از مقابل این ستاره‌ها عبور می‌کنند. کاوشگر ترکیب داخلی ستاره‌های نوترونی نیز یک آشکارساز تابش X کیهانی است که در ایستگاه فضایی بین‌المللی نصب خواهد شد. این طرح‌ها در سال 2017/1396 به بهره‌برداری خواهند رسید.
زیست‌شناسان! مقالات منتشرنشده خود را این‌جا بگذارید
نشریه فنی و دسترسی-آزاد PeerJ پشتیبان نسخه‌های پیش از انتشارش را رونمایی کرد. این پشتیبان برای اشتراک‌گذاری و مشورت و نظرخواهی درباره مقالات حوزه زیست‌شناسی و پزشکی راه‌اندازی شده است. پژوهشگران می‌توانند سالی یک مقاله در این پشتیبان بارگذاری کنند تا در معرض دید و قضاوت پژوهشگران دیگر قرار گیرد. اگر پژوهشگری قصد بارگذاری بیش از یک پژوهش در سال داشته باشد، البته باید به PeerJ پول هم بدهد. برخلاف زیست‌شناسان که به تازگی از چنین امکاناتی بهره‌مند می‌شوند، پژوهشگران حوزه فیزیک و ریاضی مدت‌هاست که از پشتیبان مشهور arXiv استفاده می‌کنند.
آیا فاجعه در راه است؟
تا هفته گذشته 24 مورد ابتلا و هشت مورد مرگ بر اثر ویروس جدید H7N9 گزارش شد. مرکز این بیماری ظاهراً ساحل شرقی چین و به ویژه شهر شانگهای است که پنج مورد از مرگ‌ها در آن‌جا رخ داده‌اند. تا کنون صدها نفر از افرادی که با مبتلایان به این ویروس در تماس بوده‌اند مورد آزمایش قرار گرفته‌اند اما دولت چین هنوز گزارشی مبنی بر مسری‌بودن این ویروس از انسان به انسان منتشر نکرده‌است.
پروژه مغز
باراک اوباما هفته گذشته پروژه‌ای که به «پروژه بزرگ تحقیقاتی آمریکا» مشهور شده، امضا کرد. هدف این پروژه که BRAIN نام گرفته (سرواژه Brain Research through Advancing Innovative Neurotechnologies) بررسی عملکردهای مغز انسان است. اوباما از کنگره آمریکا درخواست کرده در بودجه سال 2014/1393 تنها برای شروع این پروژه مبلغ یکصد میلیون دلار اختصاص دهند. این پروژه دست کم 15 سال زمان خواهد برد، هزینه‌های آن به میلیاردها دلار خواهد رسید و نیازمند تکوین فناوری‌های جدید است.
جنبش اشغال واشنگتن دی.سی توسط بیماران
هفته گذشته هزاران نفر بیمار، وکلای بیماران و پژوهشگران حوزه پزشکی در واشنگتن تظاهرات کردند. این افراد خواستار حفظ بودجه‌های تحقیقات پزشکی در آمریکا بودند. این تظاهرات در اعتراض به کاهش 5 درصدی بودجه سازمان‌های تحقیقاتی آمریکا از جمله مؤسسه ملی سلامت برگزار شد. برگزارکنندگان این تظاهرات تخمین می‌زنند نزدیک 10هزار نفر در این تظاهرات شرکت داشتند.
اندازه‌های جهان دقیق‌تر می‌شود
دورترین ابرنواختر نوع 1-الف (مربوط به انفجار یک کوتوله سفید) که تا کنون توسط تلسکوپ فضایی هابل رصد شده و به عنوان سنگ نشانی برای تخمین اندازه‌های هستی به کار می‌رفت سرانجام پس از سه سال با دقتی زیاد مورد بررسی قرار گرفت. ابرنواختر UDS10Wil که تقریباً ده میلیارد ساله تلقی می‌شود، در سال 2010/1389 توسط دوربین فروسرخ نزدیک هابل رصد شده بود، پس از سه سال بررسی توسط دیوید جونز از دانشگاه جانزهاپکینز در بالتیمور، مری‌لند، 350 میلیون سال قدیمی‌تر از قدیمی‌ترین اجرام پیش‌تر شناسایی‌شده ارزیابی شد.
رویدادهای پیش رو
از امروز (شنبه 24 فروردین) تا سه‌شنبه نشست بهاری انجمن فیزیک آمریکا در دِنوِر، کلرادو، برگزار خواهد شد که در آن به بحث‌های بیشتر درباره بوزون هیگز خواهند پرداخت.
در همین روزها دادگاه عالی آمریکا موضوع حقانیت یا عدم حقانیت اختصاص امتیاز ژن‌های انسانی را بررسی خواهد نمود. نتیجه این دادگاه تأثیر مهمی بر آینده تحقیقات ژنتیک خواهد گذاشت.
5353
نظر شما