پویا دبیری مهر: شتاب رشد حجم پول در جامعه کاهش یافته است و دولت مدعی است که سیاست های انقباضی باعث کاهش شتاب رشد حجم پول در جامعه شده است.از سویی دیگر دولت بر این باور است که کاهش حجم پول در جامعه به کاهش تورم ختم شده است.تورمی که بر اساس اعلام بانک مرکزی 1 درصد نسبت به ماه گذشته کاهش یافته است.مهدی تقوی،استاد صاحب کرسی دانشگاه علامه طباطبایی می گوید:"کسانی که می گویند رکود تورمی نتیجه کاهش حجم اسکناس در جامعه است،اقتصاد نمی دانند. گفت‌وگوی خبر آنلاین با وی در پی می آید.
درحال حاضر مشاهده می کنیم که شتاب رشد حجم پول درجامعه کاهش یافته است. آیا این به این معنی است سیاست انقباضی دولت موفق بوده است؟ضمن آنکه درحال حاضر گزارش بانک مرکزی نیز حاکی از آن است که به میزان یک درصد نرخ رشد تورم نسبت به ماه قبل کاهش یافته است. شما علت این کاهش را چه می دانید؟
15 سال پیش نظریه رکود تورمی را طی دو مقاله در ایران مطرح کردم.در آن مقاله ها آوردم که اگر ایران با مشکل رکود تورمی مواجه است این مشکل مربوط به طرف تقاضا نیست.مشکل طرف عرضه است.اگر درآمد سرانه یک ایرانی را با یک آمریکایی مقایسه کنیم می بینیم درآمد سرانه آن آمریکایی حدود 30 برابر بالاتر است.در کره جنوبی درآمد سرانه یک کره ای 16 برابر یک ایرانی است.این به این معنی است که تقاضا برای کالا و خدمات در این کشورها بالاتر است و مصرف آنها هم به تبع بالا است.
در مواجه با اقتصاد ایران این گفته های شما چگونه تطبیق داده می شود؟
با این مقدمه باید گفت که در نتیجه در اقتصاد ایران که 10 میلیون نفر زیر خط فقر هستند،تقاضایی نیز برای مصرف وجود ندارد،در نتیجه رکود تورمی با تورم بالا به وجود می آید.مردم دیگر قدرت خرید ندارند.تورم در ایران ناشی از عرضه است نه تقاضا.اقتصاد فعلی ما چیزی به نام "تولید" را در خود نمی بیند.تولید غریبه است.تولید نمی تواند در این اقتصاد جایی داشته باشد.واردات بی رویه جایگزین تولید شده است.
با این وجود ادعای دولت مبنی بر اینکه کاهش شتاب رشد حجم پول در جامعه،به دلیل سیاست های انقباضی است،ادعای گزافی است؟
همین طور است.آنها که اقتصاد می دانند،می فهمند که وقتی واردات بی رویه داریم و منحنی هزینه تولید در اقتصاد بالا می رود،در نتیجه منحنی عرضه به طرف چپ حرکت می کند.این می شود وضعیت رکود تورمی.در این صورت اگر بر فرض تقاضا را هم کاهش دهیم،کاری که الان دولت کرده است،"بیکاری" را تشدید خواهیم کرد.
رخدادی که پیش بینی می کنید در نیمه دوم سال 88 به وجود آید؟
متاسفانه با این روند این اتفاق خواهد افتاد.چند سال پیش در پژوهشی که درباره اقتصاد ایران داشتم به این نتیجه رسیدم که رشد حجم پول در قتصاد ایران تاثیری ندارد.پس نمیتوان مدعی شد که سیاست های انقباضی باعث کاهش رشد حجم پول و در نتیجه کاهش رشد تورم شده باشد.
با این اوصاف چاره چیست؟
در اقتصاد وقتی با رکود تورمی مواجه هستیم،چاره سیاست ها انقباضی نیست.باید سرمایه گذاری شود تا تولید جان بگیرد و افزایش پیدا کند.تا کارخانه ها تولید کنند.این سیاست ها که دولت در پیش گرفته است،بر اساس متود اقتصادی قابل دفاع نیست.
نظر شما