ایران، یکی از ۱۰ کشور اصلی تولیدکننده گازهای گلخانه‌ای/ یک نگاه منفی درباره احیای دریاچه ارومیه

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین؛ صدرالدین علیپور، مشاور رئیس سازمان محیط‌زیست در این همایش گفت: مؤلفه‌های زیست‌محیطی به سرعت در حال تخریب است و چالش‌هایی را تجربه می‌کنیم که باعث نگرانی ماست.

او با اشاره به افزایش بیماری‌هایی نظیر سرطان و بیماری‌های قلبی، گفت: آلودگی هوا تبعات بسیاری به همراه دارد. این روزها شاهد پایان آمدن سن ابتلا به سرطان و بیماری قلبی هستیم و آمارها نگران‌کننده است.

مشاور رئیس سازمان محیط‌ زیست ادامه داد: ما الگویی از کشورهای مختلف را پیش‌رو داریم و می‌توانیم از این الگوها استفاده کنیم. به عنوان مثال ۵۰ سال پیش لندن در یک هفته، ۸۰۰۰ نفر را به دلیل مسائل زیست‌محیطی از دست داد؛ یا در کشور ژاپن به دلیل آلودگی بسیار گسترده هوا، حدود ۵۰ سال پیش کیوسک‌های اکسیژن در خیابان‌ها نصب می‌کردند. اما امروز به دلیل شرایط بسیار مناسب محیط‌زیستی، این کشور بسیاری از دستگاه‌های سنجش‌ آلودگی هوا را جمع‌آوری می‌کند زیرا دیگر نیازی به آنها ندارد.

علیپور گفت: ژاپن در همه حوزه‌ها با کمبود منبع روبروست اما همه این کمبودها را به فرصت تبدیل کرده است. اما کشور ما با وسعت چند برابری، منابع گوناگون و تنوع اکوسیستم، با تهدید جدی در زمینه محیط‌زیست روبرو است. ما جزو ۱۰ کشور دنیا در تولید گازهای گلخانه‌ای و مصرف انرژی هستیم و این نشان می‌دهد ما بیش از حد به حرف و دستورالعمل اکتفا کرده‌ایم؛ نه عمل.

وی با انتقاد از اشتباهات متعدد در زمینه محیط‌ زیست، گفت: بررسی‌ها نشان می‌دهد ما از هدف اصلی که اجرا است، دور شده‌ایم؛ به بیان دیگر دچار بحران حرف‌ زدن هستیم. بحث اقتصاد سبز امروز در بسیاری از کشورها اولویت اصلی است که متکی بر حفظ منابع محیط‌زیست و استفاده بهینه از انرژی دارد. امروز که اساسِ اقتصاد ما، اقتصاد مقاومتی است؛ این شعار تاکید بر حفظ منابع و محیط‌زیست دارد.

مشاور رئیس سازمان محیط‌زیست گفت: منابع ما در معرض بحران هستند. امروز ایران با هجوم ریزگردها، بیابان‌زایی، از بین رفتن منابع آب و... و. روبروست. در برخی از استان‌ها، نیمی از سال با هجوم ریزگردها مواجه هستیم و به زودی با خشک شدن دریاچه ارومیه، شاهد هجوم ریزگردهای نمک خواهیم بود.

او گفت: شهردار ونکوور کانادا که بارها به عنوان شهر سبز در دنیا انتخاب شده، در همایشی گفت «همه مردم برای رسیدن به این هدف تلاش کرده‌اند». ما نیز اگر بخواهیم به شرایط مطلوب برسیم، باید یکایکمان خود را در قبال این مسئله مسئول بدانیم.

محمدرضا خان محمدی نماینده مردم ابهر در مجلس شورای نیز در این همایش به موضوع جهانی شدن اقتصاد پرداخت و گفت: هر کشوری که بتواند معادله اقتصاد و محیط زیست را برقرار کند، به اقتصاد سبز و توسعه دست خواهد یافت.

خان محمدی علت هزینه درمان بالا در ایران را عدم توجه به محیط زیست دانست و گفت: اگر بنزین آلوده به ترکیبات آروماتیک اضافه شود در طولانی مدت افراد به انواع سرطان ها به ویژه مغز مبتلا خواهند شد؛ بنابراین در رابطه بین اقتصاد و محیط زیست باید به یک نقطه بهینه برسیم.

در ادامه مرضیه لک، عضو هیات علمی پژوهشکده علوم زمین به موضوع نرسیدن دریاچه ارومیه به تراز اکولوژیک پرداخت و گفت: کف دریاچه از نمک انباشته شده است بنابراین هرچه آب وارد آن شود تبخیر خواهد شد از این رو هیچگاه به تراز اکولوژیک خود نخواهد رسید.

لک ضمن اشاره به شوری آب دریاچه ارومیه گفت: اکنون شوری آب این دریاچه 400 گرم بر لیتر است در حالی که دریاچه 99 درصد از حجم آب خود را از دست داده و با این میزان شوری برگشتن به تراز اکولوژیک غیرممکن است.

وی اظهار کرد: پنج میلیارد تن نمک کف دریاچه وجود دارد که با این میزان حجم باید شوری را به 250 گرم بر لیتر برسانیم بنابراین رسیدن به این هدف به حجم بسیار زیادی آب نیاز دارد که اگر این کار نیز صورت گیرد نمک ها شروع به حل شدن می کنند و شوری را افزایش می دهند بنابراین مجبوریم نمک کف دریاچه را کاهش دهیم.

لک گفت: هرچه آب وارد دریاچه شود، شدت تبخیر و میزان شوری آن را از بین می برد و ادامه این روند موجب می شود منابع آب شیرین خود را نیز از دست بدهیم اگر 30 میلیارد مترمکعب آب مورد نیاز را نیز وارد دریاچه کنیم دیگر به زمان گذشته خود برنمی گردد.

عضو هیات علمی پژوهشکده علوم زمین اظهار کرد: تغییر اقلیم، بهره برداری بی رویه از منابع آبی و میانگذر شهید کلانتری مولفه هایی بودند که در سازمان زمین شناسی درخصوص خشک شدن دریاچه ارومیه مورد بررسی قرار گرفتند.

وی اظهار کرد: بررسی ها نشان می دهد نقش تغییر اقلیم در خشک شدن دریاچه ارومیه بسیار کمرنگ بوده است؛ بعد از سه سال خشکسالی تراز دریاچه در سال 2000 کاهش یافت اما بعد از آن به رغم بهبود بارش ها در منطقه، تراز آب همچنان روند کاهشی خود را ادامه داده است.

لک، گفت: سازمان زمین شناسی این مساله را در سال 1388 به نهادهای مرتبط ارائه داد اما مورد قبول قرار نگرفت و آنها گفتند که عواملی مانند تبخیر و باد نیز باید مدنظر قرار گیرد.

وی افزود: بر این اساس سازمان زمین شناسی اقدام به مغزه گیری از کف دریاچه ارومیه کرد و رسوبات را از عمق 6.5 متری بستر بیرون آورد که در این عمق اثری از خشکسالی نبود این به آن معنا است که طی 13 هزار سال گذشته ارومیه خشک نشده است.

لک، به عامل بعدی یعنی استفاده بی رویه از آب های زیرزمینی اشاره کرد و گفت: بیش از 100 هزار حلقه چاه مجاز و غیرمجاز در اطراف دریاچه ارومیه حفر شده که باعث پایین رفتن سطح آب های زیرزمینی شده و همچنین روی تمام رودخانه های مهم دریاچه ارومیه بدون درنظرگرفتن حقابه محیط زیستی دریاچه، سد احداث شده است.

وی با بیان اینکه متولیان سد اعلام کردند که فقط سه میلیارد مترمکعب آب پشت سدها ذخیره شده است که در برابر 30 میلیارد مترمکعب کمبود آب دریاچه ارومیه عددی نیست، افزود: این گفته شاید درست باشد اما اتفاقی که در این میان افتاد این بود که تمام آب های شیرین پشت این سدها ذخیره شده از این رو تعادل ورود آب شیرین و شور به دریاچه به هم خورد که این مساله باعث افزایش شوری آب دریاچه شده است.

لک ضمن تاکید به تشکیل ستاد احیای دریاچه گفت: تشکیل این ستاد کار بسیار مناسبی است که قرار است در یک برنامه 10 ساله دریاچه را به تراز اکولوژیک خود برساند اما معتقدم که دریاچه به تراز اکولوژیک خود نخواهد رسید.

۴۷۴۷