ادای دین به عطار در «چشم شب روشن»

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، برنامه «چشم شب روشن» به تهیه کنندگی امیر قمیشی و با اجرای محمد صالح علا سه شنبه دوم آذر با حضور احمد عربانی کارشناس هنر به روی آنتن رفت. این برنامه در بخش اول به گفتگو با روانبخش صادقی انیماتور و کارگردان پرداخت و در بخش دوم با حضور محسن دایی نبی کارشناس هنری، گپ و گفتی با طاها بهبهانی نقاش و مجسمه ساز مطرح داشت.

در ابتدای این قسمت محمد صالح اعلا به موضوع کسره های غلط مانند مالِ من و زندگیِ من اشاره کرد و گفت: اگر از این کسره ها به درستی مانند "کارِ ما" و"زندگیِ ما" استفاده شود، می تواند من و هموطنانم را به آستانه خوشبختی برساند. باید از همین حالا به کسره های کوتاه و کج بیندیشیم و به کاربرد آن برای هر کاری که در زندگی انجام می دهیم، فکر کنیم.

روانبخش صادقی: انیمیشن های ژاپنی سرنوشتم را ساختند

در ادامه، احمد عربانی انیماتور، نویسنده و کارگردان با روانبخش صادقی انیماتور و رئیس آسیفا گفتگو کرد.
عربانی درباره فعالیت انجمن آسیفا از روانبخش صادقی سوال کرد و او گفت: انجمن آسیفای ایران جزو قدیمی ترین انجمن هاست که با زحمت دکتر زرین کلک تأسیس شد و بعدها زیرمجموعه خانه سینما شد و ماهیت صنفی پیدا کرد. آسیفا یک انجمن مردم نهاد بود و ایده آن ها این بود که بتوانند از طریق ارتباط با کشورهای دیگر هنر انیمیشن را زنده نگه دارند و این اتفاق هم افتاد.

1500 نفر عضو آسیفا در ایران

صادقی اضافه کرد: ما در ایران حدود هزار و 500 نفر عضو در شهرهای مختلف داریم و اخیرا انجمن کرمان تأسیس شده است. سعی می کنیم اطلاعات و دامنه فعالیت بچه ها را حفظ کنیم و جالب اینکه نمونه کارهای اعضای شهرستان چیزی کم از بچه های تهران نداشت و در مواردی ارزش آن بیشتر بود.
صادقی در پاسخ به این پرسش که ارتباط آسیفا از لحاظ اقتصاد با انیمیشن های تلویزیونی چگونه است، گفت: برای اینکه در هر کشوری براساس مبانی بومی آن کشور تولیداتی داشته باشیم، اصل قضیه رصد کردن است. بیش از آنکه به حرفه ای ها بها بدهیم، افرادی برایمان ارزشمند هستند که با تلاش خود توانسته اند اتفاقی را در زمینه انیمیشن رقم بزنند. در بخش اقتصادی انیمیشن های تلویزیونی هم چندان تفاوتی ندارد و نیازمند خلاقیت هستیم. علاوه بر این؛ عدالت در اختصاص بودجه و سطح بندی آدم ها را ما رصد می کنیم و در بعضی بخش ها حمایت می کنیم و در برخی دیگر تذکر خواهیم داد.

فقط نمره درس‌های هنری ام بالا بود

این انیماتور درباره اینکه چطور انیماتور شده است، عنوان کرد: گفته می شود که نام آدم ها روی سرنوشت تأثیر می گذارد و روانبخش هم به نوعی معنای زندگی بخش می دهد و شاید یک دلیل این باشد. از کودکی جالب است که درسخوان نبودم و این اواخر نمرات قدیم خود را دیدم و اکثر نمراتم با ضریب دو 10 و 11 بود اما نمرات درس های هنری بالا بود.
وی افزود: در راهنمایی و دبستان انیمیشن های ژاپنی مانند سندباد، حنا دختری در مزرعه و... خیلی شیفته ام کرده بود و آن زمان خیلی در ذهنم تأثیر گذاشته بود. شاید خط و ربط زندگی ام را همین انیمیشن ها تغییر دادند. مطمئنم انیمیشن های امروز هم در ذهن کودکان خیلی تأثیر می گذارند.

یک انیمیشن سینمایی می سازم

احمد عربانی به این اشاره کرد که محتوای انیمیشن های آن زمان خیلی لطیف و احساسی بود اما در حال حاضر این طور نیست و صادقی در ادامه گفت: شاید نسل های جدید سلیقه دیگری داشته باشند اما منظورم بیشتر درباره تأثیر رسانه هاست که حتما در آن زمان روی من تأثیر گذاشت. در حال حاضر هم یک انیمیشن سینمایی در دست دارم.
صادقی در خصوص جایزه هایی که دریافت کرده است، عنوان کرد: جایزه اول نیو مدیا از جشنواره زاگرب بهترین بود؛ چون از آغاز انقلاب تا به امروز از این جشنواره جایزه ای دریافت نکردیم. کارم در بخش تلویزیونی جشنواره انسی انتخاب شد و در جشنواره فجر نیز برای جلوه های ویژه جایزه دریافت کردم.
صادقی در توضیح جشنواره پژوهش، فناوری و نوآوری گفت: برای اولین بار شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری این جشنواره را برگزار می کند. ما دنبال این هستیم که انیماتورها بتوانند کارهای انتقادی و جدی خود را بسازند؛ دوم اینکه در تولید انیمیشن، این پژوهش، فناوری و نوآوری اتفاق بیفتد و محصولاتی ساخته شوند که این ویژگی را دارند.

بررسی نقش پژوهش در تولید انیمیشن

دبیر جشنواره پژوهش، فناوری و نوآوری ادامه داد: تلاش می کنیم موضوعاتی مثل جامعه دانامحور و دیدگاه هنرمندانه به مباحث پژوهشی داشته باشیم. علاوه براین، به این موضوع نظر داریم که مقوله پژوهش تا چه اندازه می تواند به تولید انیمیشن کمک کند.
او با اشاره به مباحث آی تی سی گفت: سال 2007 از کلیت جمعیت دنیا یک میلیارد از هفت میلیارد نفر از اینترنت استفاده می کردند و در حال حاضر 6 میلیارد نفر از این امکانات استفاده می کنند و بازار و رسانه های عجیبی به وجود آورده که روی مردم تأثیر می گذارد. فکر می کنم در این جریان انیمیشن به حمایت جدی دولتی، تسهیلاتی و معنوی نیازمند است. اقتصاد انیمیشن در دنیا تبدیل به اقتصاد کلان شده است و در شهرهای ما نیازمند حفظ عدالت و ارائه کار به افراد با استعداد هستیم.

منطق الطیر سوررئالیستی ترین اثر دنیاست

در ادامه طاها بهبهانی در ابتدای گفتگو در خصوص اینکه چه طور به کار هنری گرایش پیدا کرده است، گفت: پدرم به دلیل مشغله ای که داشت، من را به دست علی اکبر خان نجم آبادی سپرد و پس از آن از حضور استادی چون رفیع حالتی بهره بردم که هر دوی این شخصیت ها دست آموخته کمال المک بودند. آنها سعی کردند به شاگردان خود علاوه بر هنر، درس زندگی بیاموزند و خود را مدیون این عزیزان می دانم.
دایی نبی نیز بیان کرد: آثار شما این روزها در فرهنگسرای نیاوران است و حدود دو هزار و 500 نفر بازدید کننده داشتید و درباره راز این محبوبیت طی این چندسال صحبت کنید.

مخاطبان برای من گنج به حساب می آیند

بهبهانی در این زمینه گفت: احترام و عشق به مخاطب، می تواند آن ها را به دیدن این نمایشگاه ترغیب می کند. همیشه برای کسانی که با مشقت به نمایشگاه می آمدند، فرشی از تواضع و ادب پهن کردم و در همین نمایشگاه با مخاطبانی رو به رو بودم که می گفتند از سال 68 آثار شما را دنبال می کنیم و این برای من گنج است.
بهبهانی در رابطه با سلیقه مردم یادآوری کرد: مردم ما دنبال هنر معناگرا هستند و دوست دارند آثاری ببینند که معنایی در آن وجود دارد. این باعث بحث، تجزیه و تحلیل و شور و نشاط در محیط نمایشگاه می شود.
وی در رابطه با تأثیر مولانا در آثارش گفت: من با ریتم اشعار مولانا در کودکی بدون اینکه درکی از آن داشته باشم، آشنا شدم و این شناخت ریتم مرا در حال و هوایی قرار داد که در بزرگسالی از آن پیروی کردم و هنگام ساخت اثر ناخودآگاه در ذهنم بود. در طول این نمایشگاه خیلی با این سوال رو به رو شدم که چگونه آثارم را خلق کردم اما این روند برای من عادی است و با آن زندگی کردم.
این مجسمه ساز ادامه داد: اشخاصی مانند مولانا و عطار کثیرالاوجود(هرکس با وجه فکری خود این افراد را درک می کند) یا کثیرالاضلاع(وجودشان بی انتهاست) هستند. این موضوع ادامه دارد و به یکباره می بینیم شخصی در بخشی از دنیا برای بزرگداشت مولانا تلاشی انجام می دهد و این نشان از تازگی این جریان دارد. مولانا با تواضع در خصوص عطار می گوید که عطار روح است و سنایی دو چشم.

بهبهانی خاطرنشان کرد: این افراد آدم های معمولی نیستند و ما با داشتن عطار، مولانا و سنایی صاحب گنج های بسیاری هستیم. در موقعیتی که وارد تفکر این افراد والا می شویم، متوجه می شویم راه زیادی برای شناخت تفکر این بزرگان داریم. بعضی ادعا می کنند شخصیت مولانا برای آنهاست اما عشق و علاقه مردم ایران به مولانا بسیار است و با این حال حاضریم این عشق را بین مردم جهان تقسیم کنیم تا همه دنیا از افکار مولانا بهره ببرند.
دایی نبی خطاب به بهبهانی گفت: شما یک مجموعه به نام سیمرغ دارید که ظاهرا به اندازه ای با استقبال رو به رو شد که شاید بسیاری از دوستان شما را با این پرندگان بشناسند.

با پرندگان به منطق الطیر عطار ادای دین کردم

بهبهانی در این خصوص توضیح داد: من نمایشگاهی در سال 92 میلادی در پاریس داشتم و عنوان"پرندگان طاها" برای اولین بار در این نمایشگاه مطرح شد و به یاد می آورم خانمی که استاد دانشگاه هلند بود، اصرار داشت که هیچ گاه پرندگانم را رها نکنم. در نمایشگاه بعدی نیز به عطار نیشابوری و منطق الطیر ادای دین کردم و از دیدگاه هنری، سوررئالیستی ترین اثر ادبی دنیاست. به اندازه ای زیبا شخصیت پرندگان در منطق الطیر مطرح شده که جزو نمادهای یک اپرای بزرگ محسوب می شود؛ به همین دلیل سیمرغ خیالی را در ذهن داشتم و پروراندم.
دایی نبی یادآوری کرد که از استاد بهبهانی مستندهایی ساخته شده و بهبهانی درباره آن ها عنوان کرد: اولین فیلم«در سفید» به کارگردانی غلام عباس فاضلی بود و به چند زبان ترجمه شد. فیلم بعدی«خاک من کیمیای من» به کارگردانی هادی و فیلم دیگر«بلور ذهن او اهل قفس نیست» به کارگردانی حمید جبلی است. در این سه فیلم بخشی از آثار و زندگی ام صحبت شده است.
بهبهانی در پاسخ به این پرسش که چه ویژگی در کلماتی مانند"هو" و"حق" وجود دارد که آن را دستاویز قرار داده است، گفت:"هو" صوت زیبایی دارد و برایم سوم شخص همیشه حاضر است و برایم خداست و لذت می برم آن را تکرار می کنم و حق هم به عنوان راستی و دادگری است؛ به همین دلیل این دو کلمه را در تمام کلماتم دارد. دوستی نوشته بود که حق در آثار طاها همان عدالت و دادگری است و این برایم خیلی جالب بود که یک خارجی به این درک رسیده بود.
این استاد مجسمه ساز در خصوص این حرفه تشریح کرد: مجسمه سازی نمی تواند به صورت فردی انجام شود و شما در نقاشی آزادید که در هر زمانی کنار بوم خود بنشینید اما مجسمه سازی به صورت جمعی است. حدود 10 سال است که مواد"برنز" را برای کارم انتخاب کردم و همان طور که می دانید سابقه 5 هزار ساله در این زمینه داریم. مجسمه نمی تواند به صورت تکی ساخته شود و هنرمند برای افزایش تولیدات مجبور است که به تعداد بسازد و ما در ایران بیشتر از 20 اثر از یک مجسمه نمی توانیم بسازیم.
صالح اعلا نیز در پایان این قسمت در خصوص کسره صحبت کرد و گفت: در توضیح اهمیت کسره که اگر شما را از ما بگیرند-کسره- فقیر می شویم. در سراسر تاریخ به خاطر شما کسره ها خون های بسیاری ریخته شده و هنوز هم قدرت بزرگی دارید.

به گزارش خبرآنلاین، «چشم شب روشن» به تهیه کنندگی امیر قمیشی و با اجرای محمد صالح علا شنبه تا چهارشنبه هر شب ساعت 23 از شبکه چهار سیما روی آنتن می رود.

58244