بحث اعتماد مردمی در مورد تمام تصمیمات دولت مطرح بوده است خصوصا تصمیماتی که منجر به تغییراتی در قیمت ها و رفتار می شود.
نکته ای که بسیار مهم است طبقات اجتماعی ای است که در برابر این تغییرات قرار می گیرند. آنها که قادر نیستند از خودشان دفاع کنند یعنی وقتی تغییراتی رخ داده و قیمت ها رشد می کند این افراد نمی توانند موجودی خود را افزایش دهند و این مهمترین مسئله موجود است که این افراد چطور این شرایط را تحمل می کنند.
مسئله دیگر افرادی است که می توانند قیمت خدمات و تولیدات خود راف بالا ببرند. آیا ایین افراد از شرایط سوء استفاده کرده و قیمت های خود را بیشتر از آنچا باید بالا می برند و به مشکلات دامن می زنند و یا اینکه بر اساس اعتمادی که به دولت، کارشناسان و تصمیم گیران دارند، در تعامل با سیاست های آن از افزایش قیمت ها خود داری می کنند.
در هر صورت برای جلوگیری از ایجاد معضلات می بایست طرح هدفمند کردان یارانه ها توسط افرادی که مورد اعتماد مردم هستند، به طور کامل و شفاف برای مردم تشریح شود. نقش صدا و سیما و روزنامه در این زمینه بسیار مهم است.
نکته بسیار مهم دیگر جلوگیری از نگرانی ها است. با گذشت دو سال از آغاز طرح هدفمندی یارانه ها مردم هنور نگران وخیم تر شدن اوضاع هستند و نیازی مبرمی به ارائه توضیحات کافی در این خصوص وجود دارد.
به طور کلی این مسئله می بایست به آرامی صورت گیرد. برای مثال در مورد افزایش قیمت بنزین از لیتری 100 تومان به لیتری 150 درست است که یک رشد قیمت 590 درصدی است اما هوشیارانه عمل شده تا در صورت افزایش بیشتر شوک شدیدی ایجاد نکند. این حرکت نرم کمک می کند مردم احساس کنند این جریان به آرامی حرکت می کند و خود را با آن وفق می دهند و دولت نیز به اهدافش برای بهبود سطح زندگی طبقات پایین نزدیک تر شده و هر کس به همان اندازه که مصرف می کند هزینه پرداخت خواهد کرد و این امری است منطقی.
بنابرین اگر به آهستگی پیش رویم بدون شک دولت توان کنترل و مدیریت اوضاع را خواهد داشت.
به نظر من اصل ماجرا ارائه اطلاعات صحیح به مردم و دعوت از آنها برای مشارکت است تا با نتیجه منفی مواجه نشویم. البته این اطلاع رسانی می بایست زودتر انجام می گرفت و نه فقط از جانب دولت بلکه توسط تمام کسانی که مورد اعتماد مردم هستند. چرا که وقتی تنها دولت که مجری طرح است صحبف می کند، اعتبار آن تا یک اندازه ای است اما وقتی کسانی که عضو دولت نیستند بی طرفانه صحبت کنند اعتبار آن برنامه بیشتر خواهد شد حتی اگر با نقد همراه باشد.
در این میات مجلس و کار شناسان غیر دولتی نقش به سزایی ایفا می کنند. روحانیون، ائمه جمعه و تشکل ها به خصوص تشکل های صنفی که بین مردم هستند، در این خصوص تأثیر گذار بوده و می توانند در بالا بردن سطح آگاهی عموم مردم همکاری کنند. البته این به معنای تبلیغ برای دولت و درستی اجرای طرح نیست بلکه اطلاع رسانی است در جهت آماده سازی مردم برای مواجهه با تبعات مثبت و منفی طرح هدفمند سازی یارانه ها.
استاد بازنشسته دانشگاه تهران
نظر شما