به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، نیما دهقانی، نویسنده و کارگردان تئاتر و شاعر و طنزپرداز که این روزها برای اجرای نمایش «سیل ساکن تفکرات اذهان بیخودی ناآرام، رام یا عادی» در سنفرانسیسکو به سر میبرد در مورد این اثر به خبرآنلاین گفت: «نمایش «سیل ساکن...» از معدود کارهای من است که داستانی به شکل کلاسیک ندارد و بیشتر چند نما از وضعیت زندگی یک زوج را نشان میدهد. دو عنصر شَک و ارتباط، خرده موقعیتهایی میسازند که به صورت تکنیکال و مصنوعی تعلیق ایجاد میکند.»
او ادامه داد: «دو زوج واقعی و دو زوج احتمالا خیالی. تصویری از تفکرات ناآرام مرد و زن که هر کدام در ذهنشان مردان و زنانی خیالی را تصور میکنن، مدام آدمهای نمایش را قضاوت میکنند و تحلیل و بعدتر پارودیِ کانسپتِ انتظار در تئاترهای ابزورد که در واقع شاید آینهای برابر زندگی روزمره ما باشد. این که همیشه منتظریم برای چیزی که نمیدانیم چیست یا کیست. داستان پیچیدگی ذهنی این مرد و زن جوان که مدام با سیال ذهن مرد از مسیر اصلی دور میشوند... که البته این دور شدنها به درک بهتر مخاطب از ذهن نویسنده یا شخصیتها کمک میکند.»
دهقانی در مورد این که «سیل ساکن...» ترکیبی از نمایش و رسانههای دیجیتال است هم توضیح داد: «نوشتن این متن را پنج سال پیش شروع کردم و در نسخه اولیه ویدئوی زنده حضور پررنگی داشت به دلیل این که از لحاظ فرم و موضوع بخشی از کار بود. خاطرم هست که یک یا دو اجرا هم از آن در تهران و شهرستان توسط کارگردانان دیگری روی صحنه رفت، زمانی که من در ایران نبودم و طبیعتا اجراها را ندیدم. اما آنچه در دوران تحصیل یاد گرفتم و پروژههای مختلفی که در حوزه رسانههای دیجیتال انجام دادم مرا به این سمت برد که از ویدئو، موزیک و برنامهنویسی برای داشتن تصاویر زنده اینتراکتیو استفاده بیشتری کنم.»
این نویسنده و کارگردان تئاتر تصریح کرد: «جدا از این که زوج داستان در حال ساختن یک فیلم هستند و وجود دوربین برای بازی بین صحنههای واقعیت و خیال روی صحنه الزامی است، ابزار ویدئو پروجکشن برای آماده کردن فضای ذهنی مخاطب نقشی تسهیلکننده دارد. ضمن این که به توجه به کوچک بودن سالن اجرا و البته محدود بودن بودجهمان، تصمیم گرفتیم به جای ساخت دکور تمام صحنهها را با تصویرسازی دیجیتال و مینیمال در پسزمینه معرفی کنیم که بعضی از این تصاویر اینترکتیو هستند و بعضی صرفا موشنگرافیک یا ویدئو.»
کارگردان «شیوه صحیح استفاده از دستگاه» در مورد این که با توجه به این که سابقه دیدن ترکیب نمایش با رسانههای دیگر را از او در ذهن داریم، میتوان به عنوان هنرمندی شناختش که این ترکیب را به وجه تمایز خود با دیگران تبدیل کرده است یا خیر، گفت: «خوشحال میشوم اگر این وجه تمایز کارهایم باشد! گرچه در ایران هنرمندان بسیاری هستند که از ترکیب رسانههای مختلف استفاده میکنند اما شاید در حوزه تئاتر کمتر شاهدش بودهایم. من تقریبا در تمام کارهایم به نوعی از تکنولوژی استفاده کردهام و بعد از اجرای «شیوه صحیح استفاده از دستگاه» بیشتر سمت از رسانههای دییجتال رفتم. این رسانهها میتوانند چیزی به سادگی استفاده از ویدئو یا تصویر زنده در پروژه باشند یا برنامهنویسی یک اپلیکیشن مربوط به اجرای مورد نظر و یا طراحی یک پلتفرم برای اجرای اینترنتی. مهم این است که برای هر اجرا، مخاطب و بسترش را مدام تعریف و سعی کنیم بستر را طوری تغییر دهیم که پیام به بهترین شکل به مخاطب منتقل شود. برای من تکنولوژی نوعی تسهیلگر است در این مسیر.»
کارگردان «منو تلخک» در مورد این که چه شد که تصمیم گرفت در سانفرانسیسکو اجرا برود و آیا برای این اجرا از جایی از نظر مالی حمایت شده یا به شکل خصوصی و با سرمایه شخصی عمل کرده است،افزود: «من تقریبا بعد از پنج سال است که به زبان فارسی تئاتر کار میکنم. سه سال اول از این پنج سال را، مشغول دانشگاه بودم و چارهای نبود جز این که بیشتر برای مخاطب انگلیسیزبان کار کنم و دو سال بعد از آن را هم مدام در سفر و مشغول کارهای شخصی بودم. تا این که برای کاری به سنفرانسیسکو آمدم و دوستان سالن سنترالاستیج که توسط گروهی از عزیزان پیشکسوت تئاتر این منطقه اداره میشود لطف داشتند و پیشنهاد جمع کردن یک کار برای مخاطب فارسیزبان را دادند که بعد از چندین ماه پیگیری بالاخره میسر شد.»
او ادامه داد: «این اجرا با سرمایه شخصی انجام میشود. با توجه به مخاطب کم تئاتر، مثل چیزی که در ایران میبینیم، سرمایهگذارِ چندانی برای نمایشی به زبان فارسی، خاصه جنسی که ما کار میکنیم، وجود ندارد و بیشتر علاقه بچهها بود که جا دارد از تکتکشان اسم ببرم و تشکر کنم برای انرژی و زمانی که گذاشتند. مهیار قبادی، ابوذر حاجیپور، سپیده ترقیکن، نرگس خالوغلی، محمد صدیقی، خلیل انوار، شقایق قاسمیان، نگار آصف، عماد هاشمی و شکوه احمدی اعضای این تیم بودن که بودنشان در کنار حمایتهای عزیزان سنترالاستیج برای مهیا کردن فضای تمرین موثر بود.»
دهقانی در مورد مزایای اجرا در سنفرانسیسکو توضیح داد: «تجربه چالش ساختن فضای مناسب برای مخاطب خارج از ایران. چه مخاطبی که سالها قبل به این جا آمده و چه مخاطبی که جدیدا مهاجرت کرده است. این تجربهای بسیار بسیار متفاوت با تجربه اجرا برای مخاطب در داخل ایران است. تلاش گروه این بود که متنی را که با مناسبات اجتماعی داخل ایران و برای مخاطب داخل ایران نوشته شده، بازسازی کند و برای مخاطب خارج از ایران تغییر دهد. البته در اجراهای آتی این نمایشنامه با سوپرتایتل و حتی اجرای بخشهایی به انگلیسی قصد داریم که مخاطب انگلیسی زبان را هم با کارهای معاصر تئاتر ایران آشنا کنیم.»
او ادامه داد: «البته بحث بسیار مهم، مساله هنر ایرانیانِ خارج از کشور است. خوشبختانه نسل جدید در حال نوآوری و نشان دادن پتانسیل واقعی هنرمندان ایرانی هستند اما فضا بسیار محدود است و مخاطب، چه ایرانی باشد و چه غیرایرانی به شکل عجیبی به یک الگوی قدیمی و تکراری عادت کرده است. قضیه در حوزه موسیقی فرق میکند، چون اسپانسر زیاد است و گروههای ایرانی زیادی تورِ خارج از کشور میگذارند اما در حوزه تئاتر به دلایل مختلف شاید گروههای زیادی نباشند که فعالیت میکنند.»
دهقانی افزود: «اگر کمی بازتر نگاه کنیم این موضوعی است که فهمیدنش به مطالعه نیاز دارد؛ این فاصله عمیق بین نسلها و مهاجرین که هنر صرفا از نوع سرگرمکنندهاش متصلکنندهشان است. به عقیده من تئاتر به شدت میتواند نقش پررنگی در انتقال فضای سیاسی و اجتماعی داخل ایران به خارج از ایران داشته باشد. اما متاسفانه ناآگاهی و عدم وجود دیالوگ در این سالها، هنرِ مهاجرین را ضعیف و صرفا به وسیلهای برای سرگرمی یا فعالیتهای سیاسی تبدیل کرده است که مخصوصا دومی از کیفیت و عمق لازم برخوردار نیست.»
او در پایان این قسمت از صحبتهای خود گفت: «مخاطب غیرایرانی از هنرمندان ایرانی در حوزه نمایش، صرفا کارهای انتقادی میبیند که به دلیل همان فاصلهای که عرض کردم شاید کاملا هم با واقعیت منطبق نباشد و من دلیل عدم موفقیت بسیاری از این جریانها را در عدم آشناییشان با نبض جامعه میدانم. امیدوارم با کار تئاتر بتوانیم حداقل بخشی از این آگاهی را منتقل کنیم، مخصوصا به کسانی که سالها در ایران نبودهاند و همین طور به غیر ایرانیانی که مشتاقند با هنر معاصر و لایههای اجتماعی و فرهنگی حال حاضر داخل ایران آشنا شوند.»
دهقانی در مورد ادامه پیدا کردن اجرای «سیل تفکرات...» در خارج از کشور هم گفت: «این اجرا قرار بود فقط دو شب باشد اما با استقبال خیلی خوبی مواجه و دو شب دیگر هم تمدید شد که آخرین آن امروز جمعه 18 اسفند (نهم مارس) در منطقه سن فرانسیسکو، برکلی انجام میشود. ما در حال برنامهریزی هستیم که اجرا را در شهرهای لس آنجلس، بوستون، سیاتل، نیویورک، تورنتو و ونکوور هم روی صحنه ببریم و در حال رایزنی با انجمنهای دانشجویی و حامیان مالی هستیم. البته از هر پیشنهادی برای گذاشتن تور اجرا در شهرهای مختلف استقبال میکنیم.»
57242
نظر شما