در حالیکه چشم انداز 20 ساله کشور تزریق گاز به میادین نفتی را اولویت دار ترین برنامه کشور دانسته و آن را مورد تاکید قرار داده اما نگاهی به آمارها نشان می دهد طی سال های 1384 تا 1388 که این برنامه در چارچوب برنامه کوتاه مدت چهارم توسعه به آغازشده در هر روز تنها 75 میلیون متر مکعب گاز به میادین تزریق شده در حالیکه نیاز این میادین در حدود 250 میلیون متر مکعب در روز اعلام شده بود.
این عقب ماندگی در حالی صورت گرفته که طی این سال ها بسیاری از کارشناسان نسبت به تاخیر در تزریق گاز به میادین بسیار هشدار داده اند و بارها تاکید کرده اند دوران طلایی تزریق گاز به میادین نفتی در حال عبور است و در صورت تزریق گاز در سال های آتی به دلیل گذر این دوران و رسیدن میادین نفتی ایران به نیمه دوم عمرشان تزریق گاز دیگر جوابگوی میادین نخواهد بود و عمر این میادین به پایان خواهد رسید.
شاید بد نباشد که اشاره ای داشت به اینکه در هیچ کدام از برنامه های پنج ساله توسعه کشور تا کنون اهداف تزریق گاز به طور کامل برآورده نشده است. اگر برنامه ها مدون نباشند بی تردید با مشکل افت فشار مخازن در آینده ای نزدیک به طور بحرانی روبرو خواهیم شد. به تعبیر عده ای از کارشناسان زمان طلایی تزریق گاز به مخازن در ایران سپری شده و شانس زیادی برای حفظ شرایط فعلی نیز باقی نمانده مگر آن که طی 20 سال به طور مستمر با تخصیص گاز صادراتی به این امر و افزایش تزریق گاز به میادین و مخازن به فکر ثابت نگه داشتن شرایط فعلی باشیم.
در چنین شرایطی در حال حاضر تاکید می شود تا پایان برنامه پنجم توسعه وزارت نفت بنا دارد تا تزریق روزانه گاز به میادین نفتی را به 260 میلیون متر مکعب برساند در حالیکه ناصر مواهبی یکی از کارشناسان نفتی کشور تاکید دارد:در سال های 1356-57 ، بر نیاز 290 میلیون متر مکعبی میادین نفتی به تزریق گاز در هر روز تاکید شده است و این نیاز در حال حاضر به 600 میلیون متر مکعب در روز افزایش یافته است.
در عین حال معاون برنامه ریزی ونظارت بر منابع هیدروکربوری وزارت نفت در گفت وگو با خبرانلاین تاکید دارد: در حال حاضر آمادگی تخصیص روزانه 200 میلیون مترمکعب گاز برای تزریق به میادین نفتی وجود دارد و این ظرفیت درحال ایجاد است.
به گفته خجسته مهر از سال 1384 تا سال 1388 در 10 میدان نفتی کشور 135 میلیارد مترمکعب گاز تزریق و در سال 1388 بزرگترین پروژه تزریق گاز خاورمیانه راه اندازی شد. دراین راستا خط لوله پنجم سراسری گاز با ظرفیت انتقال گاز 110 میلیون مترمکعب درروز برای تزریق به میدان آغاجاری به بهره برداری رسید.
وی تصریح کرد: در برنامه چشم انداز توسعه کشور باید 2 تریلیون مترمکعب گاز برای تزریق در 50 میدان نفتی و گازی اختصاص یابد.
در این بین برخی از کارشناسان نفتی از وزارت نفت و سیاست هایش طی سال های گذشته گلایه می کنند و تاکید دارند هنوز هم نگرش نفتی ها نسبت به تزریق گاز به میادین نفتی تغییر نکرده و با وجود ضرورت تزریق گاز به میادین اما همچنان اولویت دولت تامین گاز مصرفی کشور در بخش خانگی و تجاری است و هر روز نیز بر این اولویت تاکید می شود.در حالیکه مقام معظم رهبری با ابلاغ چشم انداز 20 ساله کشور اولویت در بخش گاز کشور را به تزریق به میادین نفتی اختصاص داده اند.براین اساس در چشم انداز 20 ساله کشور کاهش مصرف انرژی در کشور با ایجاد راهکارهایی مورد تاکید قرار گرفته و در عین حال به تزریق گاز اولویت دارترین کار وزارت نفت در بخش گاز اشاره شده است. از سویی دیگر، سید مسعود میرکاظمی چندی پیش با بیان این که میدان‌های نفتی به‌طور طبیعی سالانه هشت تا 10 درصد کاهش تولید دارند، گفته بود: برخی میدان‌های ایران نیز در نیمه دوم عمر خود قرار دارند و حفظ تولید آنها نیازمند سرمایه‌گذاری و به‌کارگیری روش‌های ازدیاد برداشت است.
وزیر نفت با بیان این که افت فشار و کاهش تولید در میدان‌های نفتی طبیعی است، افزوده است: هم‌اکنون تولید از برخی از میدان‌های نفتی ایران حدود 50 تا 60 سال قدمت دارد؛ زمانی تولید از یک چاه در این میدان‌ها حدود 50 هزار بشکه بود که هم‌اکنون به میزان چشمگیری کاهش یافته است، از این رو حفظ تولید و صیانت از مخازن نفتی ضروری و نیازمند سرمایه‌گذاری است.
در اوایل دولت هفتم نیز وزیر نفت وقت در ان زمان در صحن مجلس حضور یافت و به بحران تزریق نشدن گاز به میادین تاکید کرد.براساس اظهارات وی در تزریق به میادین نفتی حدود 70 میلیون متر مکعب در روز بوده است و باید دست کم 200 میلیون متر مکعب به آن اضافه می شد که تا کنون این امر محقق نشده است .
در این بین گفته می شود در حالیکه در سال 1385 در هیات مدیره شرکت ملی نفت نیاز 260 میلیون متر مکعبی تزریق گاز به میادین نفتی مورد تاکید قرار گرفته است اما تا پایان سال 1388 و براساس امارهای موجود ، روزانه تنها 75 میلیون متر مکعب گاز به میادین نفتی تزریق شده است که البته طی 5 سال گذشته به دلیل تامین نیاز مصرفی بخش خانگی و تجاری این میزان نیز در زمستان ها به میادین تزریق نشده است و همین امر طی سال های گذشته باعث افت تولید کشور شده است.
این در حالی است که وزارت نفت همچنان اولویت را به مصرف داخلی در زمستان ها می دهد و تزریق گاز به میادین در این فصل به طور کامل متوقف می شود .اگرچه در این بین تاکید می شود امسال با توجه به وارد مدار شدن فازهای 9و10 پارس جنوبی و برنامه ای برای تزریق گاز این دوفاز به میادین وجود دارد اما با توجه به اینکه هواشناسی زمستان امسال را یکی از سردترین زمستان ها طی سال های گذشته پیش بینی می کند در صورت آنکه عزمی برای در اولویت قرار دادن تزریق گاز به میادین وجود نداشته باشد این احتمال می رود که امسال نیز تزریق گاز به میداین نفتی متوقف و یا به نصف کاهش یابد .در اینصورت کارشناسان بحران کاهش تولید نفت را پیش بینی می کنند و تاکید دارند:عمر طلایی برای تزریق گاز به میادین گذشته و در صورت کاهش تزریق فعلی گاز به این میادین و توقف آن زودتر از پیش بینی های کنونی نفت ایران به پایان خواهد رسید و این یعنی تغییر جایگاه ایران از صادرکننده نفت به وارد کننده نفت و عدم تحقق چشم انداز 20 ساله کشور که بر حفظ جایگاه ایران به عنوان دومین دارنده ذخایر نفتی ایران تاکید دارد.
براساس اظهارات موید حسینی صدر در حال حاضر کمیسیون تلفیق در تلاش است تا تاکید بر تزریق گاز به میادین نفتی را بیش از دیگر برنامه های نفتی در برنامه 5 توسعه مورد تاکید قراردهد تا ازاین طریق بتوان به تولید صیانتی از میادین نفتی رسید.
به گفته وی ، در سالجاری توجه ویژه ای به تزریق گاز به میادین نفتی شده است و در حال حاضر روزانه بیش از 150 میلیون متر مکعب گاز به میادین نفتی تزریق می شود .
در عین حال ناصر مواهبی یکی از کارشناسان ارشد نفتی کشور در گفت وگو با خبرانلاین تاکید دارد:نیاز میادین نفتی کشور به تزریق روزانه در حدود 600 میلیون متر مکعب گاز است در حالیکه در حال حاضر 50 درصد این رقم نیز به میادین تزریق نمی شود.
براساس اظهارات وی ، در برنامه های تدوین شده در سال 1356-57 بر نیاز 290 میلیون متر مکعبی تزریق گاز به میادین تاکید شده است در حالیکه با گذشت حدود 40 سال از آنزمان تا کنون حتی رقم مورد تاکید در آنزمان نیز به میادین تزریق نمی شود وادامه این روند به توقف صادرات نفت کشور ختم می شود.
نظر شما