در توریستی کردن غارها تامل کنید!

سه تن از کنشگران حوزه‌ی میراث‌های طبیعی و فرهنگی، خواستار بازنگری در طرح‌های توریستی کردن غارها شده اند.

تبدیل سرمایه‌های طبیعی به منابع درآمدی زودبازده و دم‌دستی (با استفاده از رانت تملک منابع طبیعی و استفاده از وام‌های بانکی) از کارهای اشتباهی است که در دو سه دهه‌ی اخیر در ایران رواج یافته و موجب تخریب سرمایه‌های طبیعی و ملی شده است. از جمله شعارهایی که که با آن به بقایای طبیعت کشور هجوم می‌آورند، «توسعه‌ی گردشگری» و «درآمدزایی» است؛ محافلی هستند که با طرح این شعارها به بهره‌کشی غیراصولی از سرمایه‌ها‌ی طبیعی می‌پردازند و در این رهگذر، پایداری سرزمین و منافع ملی را زیر پا می‌گذارند.

 غارها نیز که از پدیده‌های بسیار حساس هستند و شکل‌گیری آن‌ها حاصل گذر میلیون‌ها سال است، از این موج بلا در امان نمانده‌اند. غارهایی که تا کنون در ایران تبدیل به مکان‌هایی برای بازدید سنگین گردشگران شده‌اند، همگی آسیب دیده و در معرض تخریب بیشتر هستند؛ عریض کردن دهانه‌ی غارها که سبب از میان رفتن تعادل رطوبتی داخل غار می‌شود، دستکاری شدید سازندهای طبیعی در مسیرهای آماده شده‌ی درون غار (کف‌سازی با سنگ و سرامیک، نصب نرده و پل‌های آهنی، نورپردازی‌های غیراستاندارد دایم روشن و گرمازا...) که موجب برهم خوردن آرامش طبیعی غار و رویش غیرعادی جلبک در غار شده، همچنین تخریب کوه یا مسیر رودخانه‌ی منتهی به دهانه‌ی غار، ریخت و پاش زباله و فضولات، ورود بازدیدکنندگان بیشتر از ظرفیت، فراری شدن خفاش‌ها و دیگر جانوران غارزی... چند مورد از آسیب‌هایی هستند که با توریستی شدن غارها رخ داده‌اند.

 در این وضعیت، خبرهایی به گوش می‌رسد حاکی از این که قرار است غارهای دیگری مانند غار یخ‌مراد در استان البرز، غار شیرابند در استان سمنان، و چاه - غار جهنم در عشق‌آباد طبس نیز به بهانه‌های گردشگری و معدن‌کاری تخریب شوند.

 شایسته‌ی یادآوری است که در توریستی کردن غارها، حتی ارزیابی اقتصادی مبنی براین‌که با وجود صرف هزینه ازجیب ملت، آیا بازگشت سرمایه‌گذاری اولیه انجام خواهد شد یا نه، صورت نمی‌گیرد! توضیح این که در غارهای علی‌سرد (علی صدر)، چال نخجیر، قوری قلعه، کتله خور، سهولان، کرفتو، شاهپور، دربندسمنان، سنگ‌شکنان و ... که توسط بخش‌های دولتی و عمومی و شبه خصوصی توریستی شده و تخریب‌های زیادی را هم متحمل شده اند، به جز  در یک مورد، هزینه‌های اولیه‌ی آن برگشت نشده و حقوق کارکنان آن نیز پیوسته معوق می‌ماند و یا از جای دیگر تامین می‌گردد.

 ما امضاکنندگان زیر که سال‌هاست وضعیت غارها و کوهستان‌ها و میراث‌های فرهنگی کشور را زیر نظر داریم و علاقمند به حفظ سرمایه‌های طبیعی کشور برای تمام نسل‌ها هستیم، در کنار شماری از انجمن‌های محیط زیستی، از مسوولان سازمان‌های میراث فرهنگی و حفاظت از محیط زیست کشور می می‌خواهیم طرح‌های توریستی کردن غارها را متوقف سازند تا پس از ارزیابی اثرات توریستی شدن غارهایی که تا کنون چنین شده‌اند، و همچنین بررسی تجربه‌های جهانی در این زمینه، و دریافت نظر کارشناسان و کنشگران مستقل، این پدیده‌های کم‌مانند و ارزشمند به شکلی اصولی آماده‌ی بازدید گروه‌های بیشتر شوند.

 

جواد نظام‌دوست (از موسسان انجمن غار و غارشناسی ایرانیان)

عباس محمدی (مدیر گروه دیده‌بان کوهستان انجمن کوه‌نوردان ایران)

علیرضا افشاری (دبیر دیده‌بان یادگارهای فرهنگی و طبیعی ایران)

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 453810

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
1 + 1 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 1
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • بی نام A1 ۱۶:۰۷ - ۱۳۹۴/۰۶/۱۳
    0 4
    محیط زیست ضد توسعه نمیخواهیم. فعالین محیط زیست باید به جرم مخالفت با توسعه توریسم و صنعت و ساخت و ساز محاکمه و ممنوع القلم و ممنوع البیان بشن. سازمان حفاظت از محیط زیست هم باید منحل بشه. ما شغل میخواهیم نه محیط زیست.