اين گفته سيامك بصيري كارشناس فني اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري فارس است.
به گزارش خبرنگار ما اين روزها با نزديك شدن به ارگ كريم خاني شيراز و ديدن برج كج اين بناي دوره زنديه مي توان جاي خالي چند آجر را به وضوح ديد كه اين موضوع نگراني و اعتراض تني چند از فعالين حوزه ميراث فرهنگي را به دنبال داشت، چرا كه چهره تاريخي اين برج با خالي شدن آجرها مخدوش شده است. اما آنطور كه بصيري معتقد است برداشت آجرها امري ضروري بوده و به محض به پايان رسيدن بررسي ها و پژوهش هاي فني دوباره در محل قرار مي گيرند.
كارشناس فني اداره كل ميراث فرهنگي فارس با بيان اينكه براي مشخص كردن ميزان تغييرات و تخريب احتمالي برج و اندازه گيري ترك ها اين آجرها از بدنه بنا جدا شده ، افزود: در واقع اين اقدام نمونه برداري از آثار است كه در بناهاي تاريخي كاري متداول مي باشد.
بصري اضافه كرد: برج ضلع جنوب شرقي ارگ كريم خاني سال ها قبل دچار انحراف شد و حدود 20 سال قبل وضعيت آن تثبيت شد اما بررسي وضعيت ايستايي اين اثر تاريخي به صورت سالانه انجام مي شود.
وي با تاكيد بر اينكه وضعيت اين برج كج 250 ساله نگران كننده نيست، گفت: حدود 20 سال قبل مقاوم سازي بنا صورت گرفته است و در اين مدت هم تغييراتي چون حركت احتمالي پي و يا انحراف بيشتر رخ نداده و جاي نگراني نيست.
كارشناس فني اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري فارس در ادامه با اشاره به اينكه برج ضلع شرقي ارگ حدود 30درجه انحراف دارد، افزود: از دلايل اين انحراف مي توان به نشست پي بنا با گذشت زمان و سطح بالاي آب هاي زيرزميني اشاره كرد.
در ادامه اين گفت و گو همت محمدي مدير مجموعه فرهنگي ارگ كريم خان نيز به خبرنگار ما گفت: برداشت چند آجر از اين اثر تاريخي جنبه مرمتي و حفاظتي داشته كه به زودي در محل نصب خواهد شد. وي بر لزوم اقدامات حفاظتي به شيوه هاي جديد و طبق استانداردهاي جهاني تاكيد كرد و افزود: خوشبختانه جاي نگراني نيست و حال ارگ كريم خاني خوب است.
محمدي در ادامه به بسته شدن يكي از پرونده هاي مرمت در اين بنا اشاره كرد و گفت: كارگاه مرمت قسمت هايي از حياط خلوت ضلع شمالي ارگ به پايان رسيده است و كارگاه مرمت شاه نشين ضلع جنوبي بنا نيز در حال انجام است كه به زودي به اتمام خواهد رسيد.
به گزارش خبرنگار ما ارگ کریمخان که با نام زندان کریمخان نیز شناخته میشود، در سال ۱۱۰۸ هجری قمری و به دستور کریمخان زند، در شیراز ساخته شد.
این بنا که از برجستهترین آثار معماری دوران زندیه به شمار میرود، هرساله گردشگران بسیاری را به خود جذب میکند.
کریمخان از بهترین معماران و هنرمندان آن زمان برای ساخت آن دعوت کرد و بهترین مصالح را نیز فراهم آورد تا آنها در مدت زمان کوتاهی این بنای زیبا را بسازند. در دورههای مختلف این ارگ کاربردهای متفاوتی داشته است. در دوره زندیه محل زندگی پادشاه بوده، در دوره قاجاریه از آن به عنوان محل زندگی فرمانروایان محلی استفاده میشد و در زمان سلطنت پهلوی نیز به زندان تبدیل شد.
این بنای چهارهزارمتري دارای ۴ دیوار بسیار بلند ۱۲ متری است که با ۴ برج آجری دایرهای شکل با ارتفاع ۱۴ متر و با زاویهی ۹۰ درجه به هم متصل شدهاند. عمده مصالح به کار رفته در این بنا از سنگ و گچ است. تمامی دیوارهای ۱۲ متری اطراف، دارای ضخامت ۳ متری در پایین و ۲.۸ متری در قسمتهای بالایی هستند. طراحی این بنا در واقع هم مسکونی و هم نظامی است. دیوارهای محکم و بسیار مرتفع بیرونی با جانپناههایی در قسمتهای بالایی دیوار که برای استقرار سربازان و تیراندازی در هنگام جنگ از آن استفاده میشد و همچنین خندقی که سابقا در بیرون از آن کنده شده بود نیز گواه این امر است.
شکل کلی این بنا یک ذوزنقه ناقص است که گفته میشود علت این امر این بوده که در هنگام ساخت آن به این نتیجه رسیدهاند که خاک شمال غربی برای ایجاد برجی با این عظمت نامناسب است و امکان نشست کردن دارد، پس کمی بنا را به سمت غرب کشیدند.
برجهای اطراف ارگ دارای سه طبقه مجزا هستند که پلههای مدور برای رفت و آمد در آنها تعبیه شده است . در طبقات نیز دو اتاق وجود دارد که یکی جهت استراحت سربازان و دیگری برای نگهداری اسلحه
بوده است.
قسمتهای مسکونی ارگ در ضلعهای شمالی، غربی و جنوبی واقع شده که هر کدام دارای یک ایوان با دو ستون سنگی (البته در زمان قاجاریه ستونهای سنگی ایوانهای غربی و جنوبی با ستونهای جنوبی جایگزین شدند) و شش اتاق مسکونی در دو سمت هستند که با مقرنس و تزییناتی مشابه تزیین شدهاند.
در جلوی هر ایوان نیز حوض چهارگوشی قرار دارد که آب موجود در آن از قنات رکنآباد که به رکنی معروف بوده است، تامین میشد، اما با از بین رفتن قنات، سیستم آبرسانی نیز از بین رفته است. این آب از لحاظ املاح معدنی در شیراز بهترین نمونه به شمار میرفتهاست.
نکته جالبتوجه این است که تمامی اتاقها از درون ساختمان به هم متصل هستند. به علاوه ارگ دارای
شاه نشینهایی در ضلعهای مختلف و با کاربردهای متفاوت است، یکی شاهنشین شمالی که مناسب زمستان است و دیگری شاهنشین اصلی در ضلع غربی با یک حوض بزرگ
روبه روی آن كه کاربردی تابستانه دارد . شاهنشین غربی برای تمام فصول است.این بنا در سال ۱۳۵۱با شماره ۹۱۸ به ثبت ملی رسیده است.
46
نظر شما