دانشکده ادبیات شیراز در همسايگي آرامگاه حافظ و دانشگاه سوربن فرانسه در همسايگي آرامگاه ویکتور هوگو، شاعر و داستان نویس فرانسوی تنها مراکز دانشگاهی در جهان هستند که در همسايگي آرامگاه شاعران مشهور جهان قرار گرفته اند و با این وجود، اکنون بسیاری از استادان، دانشجویان و کارکنان دانشکده ادبیات، از بی توجهی به این دانشکده گلایه می کنند.
یک پدیده بزرگ فرهنگی
دکتر محمد یوسف نیری در باره وضع دانشکده ادبیات بیان می کند: اعضای بخش زبان فارسی و ادبیات دانشگاه شیراز بر این مسئله معتقد هستندکه دانشکده ادبیات یک پدیده بزرگ فرهنگی در شیراز است که با محوری ترین مولفههای فرهنگی ایران و زبان ادبیات فارسی ارتباط ذاتی دارد. او بیان میکند: دو شخصیت تراز اول زبان و ادبیات فارسی از شیراز برخاسته اند و به صورت طبیعی بخش زبان و ادبیات فارسی متولی و نگهدارنده ارزشهایی است که این دو شخص بزرگ پدید آورده اند و کسانی که بخش فارسی را در همسايگي حافظیه راه اندازي کردند به خوبی به این واقعیت واقف بوده اند که چه رسالت سنگینی بر عهده دانشگاه شیراز و بخش زبان و ادبیات فارسی است. او ادامه می دهد: همه مسائل در نظر گرفته می شود جز واقعیتهای فرهنگی، که بزرگترین دستاورد و وسیله بقا ما در عالم بوده و کشور ما را به سابقه فرهنگی و عظمت فرهنگی آنها میشناسند. این استاد دانشکده ادبیات شیراز می افزاید: اکنون چنان کار بر ما زار شده که برای بنده که از قدیمیترین اعضای این مجموعه آموزشی هستم داشتن جا و مکان تبدیل به یک دغدغه شده و در سالهای اخير این مسئله شدت یافته است. این استاد دانشکده ادبیات می گوید: هر نهادی جز دانشکده ادبیات در این مکان باشد غاصب است و این غصب خلاف وجدان است. او ادامه می دهد: ما در سالیان دراز چالش مستمری با کمبود فضای دانشگاه و در سال های گذشته با دستگاه های دیگر داشته ایم که دست كم ما را به عنوان یک صاحب مکان بشمارند و برای ما به اندازه دیگر دانشگاهیان شیراز اهمیت قائل شوند. مشکل ما مشکل مکان نیست، مشکل فرهنگ است.
او ادامه می دهد: زبان شیرین فارسی که حروف و نشانه های آن در این مکان مناسب تجلی کرده از اتفاقات نادری است که می بایست در شیراز اتفاق می افتاد که افتاده است. شایسته است که مسئولان این زبان و پیام را بشناسند و از آن پاسداری کنند. به باور این استاد دانشگاه شیراز، زبان فارسی راز هویت ایران است و حتی پاسداشت این زبان با فرهنگ و دین و اعتقادات ما رابطه محوری دارد؛ او مي گويد: در صورتی که زبان فارسی را پاس نداریم فرهنگ و خرده فرهنگ و اعتقادات بنیادی و دینی ما در خطر جدی قرار می گیرد.نیری بیان می کند: امیدوارم این دغدغه مزمن و گلوگیر و این گره کور به انگشت تدبیر مسئولان استان هرچه زودتر به صورت کامل گشوده شود.
یک تصمیم کارشناسی نشده
دکتر اکبر نحوی رییس بخش زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز در این باره بیان می کند: پنج سال پیش در دولت گذشته تصمیمی کاملا نادرست و غیر فرهنگی گرفته شد که بر اساس آن ساختمان اداری و محل تشکیل کلاسهای زبان و ادبیات فارسی با پیشینهای شصت ساله، به استانداری فارس سپرده شد و استانداری نیز به جای همکاری برای حل مشکلات یاد شده، در قبال صدور مجوز تغییر کاربری بخشهایی از دانشکده را از آموزشی به تجاری، تبديل كرده وساختمان بخش زبان و ادبیات فارسی را تصاحب نمود. این عمل شگفت، موجبات ناخرسندی شدید استادان و دانشجویان بخش را فراهم آورد. در حالی که همسايگي دانشکده ادبیات دانشگاه شیراز با آرامگاه حافظ به عنوان سرمایه ای علمی و فرهنگی محسوب می شود.
وی ادامه می دهد: این در حالی است که دانشکده ادبیات دانشگاه شیراز سالیان سال است که با کمبود فضای آموزشی روبرو است و این دانشکده نیاز شدیدی به فضای مناسب برای پرورش دانشجویان دانشکده دارد.او می گوید: در ابتدا متاسفانه طبق توافق هایي که صورت گرفت در کنار آرامگاه مشهورترین شاعر جهان می خواستند ساختمان بخش زبان و ادبیات فارسی را برای کاربری تجاری واگذار کنند که خوشبختانه این کار انجام نشد.
نحوی می افزاید: کم توجهی به خواسته به حق استادان و دانشجویان این بخش و بلاتکلیفی چندین ساله آنان، اکنون دیگر از سطح صبوری آنان فراتر رفته است. بخش زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز حدود 60 سال پیش بر پایه تصمیمی شایسته، درهمسايگي آرامگاه حافظ بنا شده است اما برخی در سال های گذشته هویت فرهنگی و پیشینه ادبی این مکان را با تصمیمی نادرست و غیرکارشناسی نادیده گرفتند. با توجه به پیگیری های مداوم که با استانداری سابق انجام گرفت توافقي صورت گرفت که ساختمان دانشکده ادبیات را که در کاربری استانداری است به دانشگاه باز گردانند. این استاد دانشگاه می گوید: استادان و دانشجویان بخش زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز در نامه اي از رییس جمهوری، مساعدت برای حل مشکل و اصلاح تصمیم دولت گذشته را خواستار شده اند اما این در حالی است که انتقال استانداری از دانشکده ادبیات شیراز بسیار با کندی پیش می رود، لازم به ذکر است در فضای آموزشی باید برای پرورش دانشجویان مکان کافی فراهم باشد. واقعیت این است که در مکانی آموزشی و فرهنگی، رفت و آمد افرادی که به دنبال انجام فعالیت های اداری هستند در هیچ صورتی خوشایند و مناسب نیست.
او ادامه می دهد: بدیهی به نظر می رسد که دانشجویان باید از بیشترین امکان برای آرامش فکری و روحی بهره مند شوند اما مایه تعجب است که دانشگاه را در مکان كنوني دانشکده ادبیات جدا از فضای فعالیت سایر دستگاه ها می دانند و این در حالی است که این مجموعه ها در شرایط کنونی به گونه ای ناهماهنگ در تعامل با یکدیگر هستند.
وی می افزاید: در این میان فضای باز و حیاط دانشکده ادبیات دانشگاه شیراز به پارکینگ کارمندان و مراجعه کنندگان این نهاد مبدل شده است. افزون بر این دانشگاه هنر هم قسمتی از همین فضای اندک را در اختیار گرفته است البته فعالیتهای دانشگاه هنر با دانشکده ادبیات همخوانی دارد اما حضور این نهاد اداری در کنار این دو فضای آموزشی هیچ سنخیتی ندارد و امیدواریم هر چه زودتر انتقال استانداری انجام شود و دانشکده ادبیات به معنای واقعی به چهره یک دانشکده باز گردد.
اولین سنگ بنای دانشگاهی شیراز
خیر ا... محمودی معاون آموزشی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شیراز در این باره بیان می کند: یکی از اصولی که باید بدان توجه شود، اساس هر جایگاه علمی است که در ابتدا پی ریزی شده و به عنوان یاد بود و یادگار بنیانگذاران و هم به عنوان یکی از آثار مهم ادبی و علمی شهر مورد نظر است و باید به این مسئله توجه ویژهتری صورت گیرد. او ادامه میدهد: دانشکده ادبیات و علوم انسانی اولین سنگ بنای دانشگاهی شیراز است، بنابراین ساختمان دانشگاه به لحاظ آموزشی بودن این مکان مورد اهمیت است. افزون بر این صلاح نیست این ساختمان از دانشگاه شیراز جدا شود و نکته دیگر این که هم اكنون یک فضای آموزشی و دانشگاهی که معمولا در آن قشر دانشجو در رفت و آمد هستند با یک فضای اداری تداخل پیدا کرده و مشکلات فراوان آفریده است.او بیان می کند: فضای آموزشی دانشکده با شرایط موجود کاملا کمرنگ و ازمیان رفته است، بنابراین مسئولان باید در حفظ و نگهداری و حمایت از نهادهای مختلف بکوشند و باید خواسته دانشگاه شیراز را هم مورد توجه قرار دهند و اقدام به ساماندهی این ساختمان کنند.
معاون آموزشی دانشکده ادبیات می افزاید: بنابراین مسئولان شیراز پیش از این که موضوع تبدیل به مشکل بزرگتر شهری شود برای آن فکری کنند. افزون بر این، چنین شرایطی در دراز مدت به نابسامانی و بی ثباتی فضای شهر به ویژه فضای آموزشی منجر می شود که نیاز است اقدامات لازم و عقلانی تر در این حوزه انجام گیرد.
محمودی ادامه می دهد: باید هرچه زودتر فضایی که در اختیار استانداری قرار گرفته است را به هر شکلی که صلاح می دانند با توافق و تعامل با دانشگاه شیراز به محلی دیگر منتقل کنند و این نابسامانی را در گرو هزینه مالی که در مقابل موضوع علم و فرهنگ شهر بسیار بی ارزش است قرار ندهند.
دانشجو باید حریم علمی داشته باشد
دانشجویان این دانشکده هم کمابیش چنین دیدگاهی دارند.
ماندانا فیروزآبادی، یکی از دانشجویان کارشناسی ادبیات فارسی در مورد وضع دانشکده ادبیات می گوید: نه تنها من بلکه همه دانشجویان که بزرگترین آرزویشان ورود به دانشکده ادبیات بود یکی از نماد هایي که در ذهنشان برجسته بود ساختمان دانشکده و موقعیت مکانیش بوده است، ساختمانی که در کنار آرامگاه معروف ترین شاعر جهان و بافت فرهنگی شیراز قرار دارد. وی ادامه می دهد: با نام دانشکده ادبیات وارد می شویم اما کلاس هایمان در دانشکده های دیگر برگزار می شود، همچنین تا سال دوم کارشناسی حتی یک کلاس هم در خود دانشکده ادبیات برای ما برگزار نشد.
این دانشجو می گوید: دانشکده ادبیات حریم ندارد و دانشجو باید حریم علمی داشته باشد اما ما روزانه شاهد عبور ومرور افراد مختلف غیر دانشجو در فضای دانشگاه هستیم، که حس تعلق نسبت به دانشگاه را که باید هر دانشجو داشته باشد از ما گرفته شده است.محمدکاظم علیشاهی، دانشجوی سال آخر کارشناسی هم می گوید: ادبیات یکی از پایه های اجتماعی هر جامعه محسوب می شود و در همه ابعاد زندگی جامعه رسوخ کرده است.
او ادامه می دهد: مکانی که برای پرورش دانشجویان ادبیات است، مورد بی توجهی از طرف مسئولین قرار گرفته است. حداقل هایی که برای یک دانشجو در هر رشته ای باید فراهم باشد برای دانشجویان دانشکده ادبیات فراهم نیست.
او بیان می کند: شان و شخصیت دانشجویان رشته ادبیات فارسی با این بی مکانی و بی توجهی به پرورش دانشجویان زیر سوال رفته است. این دانشجو می افزاید: دانشکده ادبیات دانشگاه شیراز در دو سه کلاس و یک طبقه از ساختمان خلاصه شده است، شما هر آنچه در این دانشکده می بینید افرادی هستند که به دنبال کارهای اداری آمده اند و هیچ مناسبتی با كاربري دانشگاهي ندارند. در این ساختمان متاسفانه شما بسیار کمتر با دانشجویان ادبیات روبرو می شوید.
وی می افزاید: فضای دانشکده ادبیات از لحاظ بصری مناسب روحیه دانشجویان این دانشکده نیست دانشجویان باید حریم خصوصی داشته باشند تا در فضای با آرامش به تحصیل ادامه دهند اما با این وضعی که به وجود آوردهاند و در این شرایط نامساعد ممکن نیست.در این میان «مریم» دانشجوی دکتری درباره وضع دانشکده ادبیات می گوید: قدمت 60 ساله دانشکده ادبیات دانشگاه شیراز و دستاوردهای فراوان آن خود دلیل محکمی است بر اهمیت این مکان، با این حال مکان مناسب تری برازنده بخش زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز است.
وی می افزاید: همه این مسائل به دلیل کمبود فضا و تقسیم همین فضای اندک با دیگر نهادها است، با به وجود آمدن شرایط کنونی مشکل ما چندین برابر شده است.
46
نظر شما