يكي از اين معضلات شيوع پديده «یتیم اينترنتي» است كه شامل كودكانی ميشود كه والدينشان به حدي در باتلاق عميق فضاي مجازي غرق شده اند كه فرصت برقراري جزئيترين تعامل با كودكان خود را ندارند و اين كودكان به شدت احساس تنهايي و طرد شدن دارند به نحوي كه احساس مي كنند والدين خود را از دست داده اند و به نحوي يتیم شده اند.
بر اساس آخرين پژوهش هاي مسئولان كشور، مردم ايران روزانه بين 5 تا 9 ساعت از وقتشان را در شبكههاي مجازي ميگذرانند، اين در حالي است كه مردم كشور ژاپن روزانه به طور متوسط 19 دقيقه در شبكه هاي اجتماعي وقت ميگذرانند كه كمترين ميزان حضور اينترنت در سطح جهان محسوب مي شود.
بر اساس تحقيق يك موسسه پژوهشي، كاربران اينترنتي در جهان به طور متوسط روزانه 109 دقيقه را در شبكه هاي اجتماعي سپري ميكنند.
در همين رابطه، كاظم احمديان روانشناس و مشاور خانواده در شيراز در گفت و گو با خبرنگار «خبرجنوب» گفت: از هر 20 نفر مراجعه كننده به دفتر مشاوره 10 تا 12 نفرشان آسيب ديده شبكه هاي مجازي هستند كه بيشترين صدمه ديدههاي اين معضل را كودكان رده سني زير 12 سال تشكيل ميدهند.
وي افزود: از طرفي جذابيتهاي شبكه مجازي، روابط خانوادگي را كمرنگ كرده است و از سوي ديگر نيز با توجه به اين كه آن چنان امكاناتي براي تفريح و سرگرمي براي فرزندان و به ويژه جوانان در كشور ما نسبت به ديگر كشورها وجود ندارد، جذابيت فضاي مجازي و اينترنت، خانواده ها را به نوعي وادار ميكند كه با در اختيار قرار دادن اين فضاها به فرزندان، جذابيت كاذبي براي آنان ايجاد كنند.
احمديان ادامه داد: در كنار اين امكانات اما هيچ برنامه ريزي در زمينه خطرات استفاده از شبكه هاي مجازي در سطح كشور انجام نشده و در اين رابطه هيچ ظرفيت سازي صورت نگرفته است.
وي بيان داشت: مشكلات شبكههاي مجازي از جمله تلگرام به حدي در جامعه بغرنج شده است كه صداي مسئولين را نيز درآورده و به فكر كنترل و محدود كردن اين شبكه افتادند.
اين روانشناس شيرازي با تاكيد بر اين كه مسايل اخلاقي قرباني شبكههاي اجتماعي شده است گفت: زماني باور ما اين بود كه آلبوم عكسهاي خانوادگي بايد در محيط امن خانه و خانواده محفوظ بماند اما در حال حاضر اين عكسهاي خانوادگي در دنياي نا امن فضاي مجازي دست به دست مي چرخد و عده اي از انتشار آن ابايي ندارند.
احمديان با بيان اين كه خانواده ها از آسيبرساني تدريجي دنياي مجازي غافل شدهاند اظهار داشت: نقش تربيتي والدين با وجود دنياي مجازي بسيار كمرنگ شده است و اين معضل به همين جا نيز ختم نشده و حضور فيزيكي و عاطفي والدين و همچنين ارتباط كلامي آن ها با فرزندان به حدي كم شده كه مي توان گفت اين وضعيت فاجعه عصر حاضر است.
اين مشاور خانواده با تاكيد بر اين كه با وجود شبكه هاي مجازي و ورود گسترده آنها به حريم خانواده ها، خشم و پرخاشگري، اضطراب و اختلال در تمركز حواس شیوع زيادي يافته است، گفت: كم تحركي، پر خوري، اضافه وزن و در پي آن بيماريهاي قلبي عروقي از ديگر عوارض استفاده بي رويه از اينترنت و شبكه هاي مجازي است.
وي افزود: اختلال خواب نيز يكي ديگر از آسيب هاي شبكه هاي مجازي است كه منجر به برهم خوردن نظم ساعت بيولوژيک بدن مي شود و باعث كاهش آستانه تحمل افراد و كم تحملي آن ها مي شود، در نتيجه رفتارهاي پرخاشگرانه بروز مي دهند كه مشكلات بسياري را در ارتباطات اجتماعي آن ها با فرزندان، دوستان و ديگر افراد جامعه براي آنان ايجاد مي كند.
اين روان شناس و مشاور خانواده گفت: براي مقابله با استفاده بيش از حد از شبكه هاي مجازي نيازمند كار فرهنگي در سطح كلان كشور هستيم چرا كه عموم مردم در وهله اول تنها به جذابيت هاي شبكه هاي مجازي توجه ميكنند و از آسيب هاي آن اطلاع ندارند. در اين زمينه بايد به مردم آگاهي هاي لازم را داد و اطلاع رساني دقيق و منسجمي از سوي مسئولان كشور انجام شود.
احمديان با بيان اين كه كودكان يكي از قربانيان استفاده بيش از حد از اينترنت و شبكههاي مجازي توسط والدين خود هستند گفت: كودكان اين والدين دچار خلاءهاي عاطفي شديدي مي شوند و اعتماد به نفس آن ها از بين ميرود و در سنين مدرسه دچار افت تحصيلي، افسردگي و حتي اختلال جنسي مي شوند و در صورت تداوم بي توجهي والدين به دليل غرق شدن در شبكه هاي مجازي اين كودكان در آينده به جرگه بزهكاران مي پيوندند، منبع توجه عاطفي اين كودكان به خارج از خانه و خانواده معطوف ميشود و در جامعه آسيبهاي زيادي متوجه آنها ميگردد كه در نهايت آينده و سرنوشت آن ها را تباه مي كند.
استاد دانشگاه شيراز نيز در گفت و گو با خبرنگار ما با بيان اين كه اعتياد به اينترنت به اين معني است كه فرد وقت زيادي را صرف فضاي مجازي مي كند گفت: فرد به جاي پرداختن و توجه به نيازهاي اساسي ديگر غرق دنياي مجازي مي شود.
محمد علي گودرزي ريشه اين مساله را لذت جويي دانست و افزود: افراد متناسب با نيازهاي لذت جويانه خود فضايي را براي خود در شبكه هاي مجازي دنبال مي كنند و مي توان گفت، محيط پيرامون اين افراد براي او رضايت بخش نبوده و جذابيتي ندارد كه براي فرار از اين محيط به دنياي اينترنت و شبكه هاي مجازي پناه مي برند.
وي با اشاره به الگوپذيري كودكان از والدين اظهارداشت: كودكان در استفاده از اينترنت و فضاي مجازي نيز با الگو قرار دادن والدين خود به اين محيط وارد مي شوند كه نتيجه آن كاهش تعاملات فرزندان با والدين ميشود و آسيب هاي رواني و جسمي زيادي ميبينند. در مواردي، با ورود شبكه هاي مجازي در كانون خانواده گويي اعضای خانواده از هم جدا زندگي مي كنند.
گودرزی با تاكيد بر اين كه با ورود رسانههاي مجازي در جامعه بايد راه نظارت و كنترل آن نيز در جامعه مديريت شود گفت: بايد در اين رابطه به خانواده ها و افراد جامعه آموزشهايي ارايه شود و خانواده ها نيز به فرزندان خود آموزش دهند، ضمن آن كه آموزش غلبه بر احساسات نيز بايد به شدت در جامعه دنبال شود و شيوه هاي آن در سطح كلان به افراد و خانواده ها آموخته شود. هر چند كه وجود فضاهاي مجازي اين كار را سخت تر كرده است.
اين روان شناس و استاد دانشگاه شيراز با بيان اين كه وظيفه متوليان كشور كنترل و نظارت بر اين شبكه هاي مجازي است گفت: استفاده كودكان از شبكه هاي مجازي آسيب هاي جدي را متوجه آنان مي كند و يكي از معضلاتي كه كودك در حالي كه آمادگي آن را ندارد اما با آن مواجه مي شود، بحث بلوغ جنسي است. اين مساله كودكان را دچار بلوغ زودرس مي كند.
گودرزي، تقليد اجتماعي و الگو پذيري كودكان از والدين در استفاده از شبكه هاي مجازي را يادآور شد و گفت: كودكان به تبعيت والدين خود، وارد دنياي مجازي مي شوند اما با مسايلي رو به رو خواهند شد كه اقتضاي سن آنان نيست و آسيب هاي زيادي متوجه آنان ميشود كه بايد مسئولان امر در برنامه ريزيهاي كلان خود برنامه هايي را براي نحوه استفاده از شبكههاي مجازي لحاظ كنند و اين فضا قانونمند شود و پيگير رفع مشكلات آن باشند.
46
نظر شما