وظیفه مردم

در جای دیگر فرموده است بر رسول و پیامبر جز ابلاغ چیز دیگر نیست (مائده، 99). در آیه دیگر است که ای پیامبر تو چرا اینقدر خود را به مشقت می اندازی تو تنها تذکر دهنده هستی (طه، 2و 3). در آیه دیگر است که تو چراغ هدایتی و به اذن پرودگارت خواننده ای به سوی حق هستی(احزاب، 46). در آیه دیگر هست که خدا سرنوشت هیچ قومی را عوض نمی کند تا اینکه خود بخواهند (رعد، 11) خُلق خوش پیامبر (قلم،4 )و اصرار بیش از حد وی بر هدایت مردم سبب شد که خدا به او بگوید تو نمی توانی کسی را هدایت کنی هر چند خیلی اصرار داشته باشی(قصص، 57). تو فقط بشارت دهنده و ترساننده ای (سبا، 28). گر چه او کسی است که سختی ها شما بر او گران می آید (توبه، 128) و از این آیات فراوان است.

این خود می رساند که همه چیز مردم اند و پیامبر تنها کاری که می کند مردم را آگاه می کند. او غل و زنجیر را از روی فکر مردم بر می دارد(اعراف، 156) تا آگاه شوند و راه را از چاه تشخیص دهند و دیگر وظیفه خود مردم است که تصمیم بگیرند. آمدن پیامبران و ابلاغ و یا تبلیغ آنها خود بزرگترین دلیل بر آزادی انسان و قدرت تصمیم گیر وی است (کهف، 29).

حکومت ها نیز این چنین اند. حکومتگر ها کسانی هستند که خود مردم آنها را خواسته اند. حکومت همانی را انجام می دهد که قاطبه مردم می خواهند و اگر نخواهند با آگاهی و با اتحاد می توانند همانهایی را بر سر کار بیاورند که خود می خواهند. منتها خواستن توانستن است و نیاز به تلاش و کوشش دارد.