در حقیقت این استعفا دو ممیزه ویژه دارد؛ به این معنا که زمان و مکان استعفا هر دو اشتباه بود. به عنوان مثال اگر در کشوری جنگ رخ داده باشد یا دولت در تبعید تشکیل شده باشد و یا اینکه نخست وزیر در خارج از کشور بیمار باشد،درآن صورت نخست وزیر یا رئیس اجرایی قوه مجریه در خارج از آن کشور میتواند استعفا دهد. اما تا به حال در لبنان چنین اتفاقی نیفتاده است که نخست وزیری این چنین استعفا دهد. زیرا اگرچه لبنان دارای قانون اساسی مدون و نوشته شده نیست، اما یک میثاق ملی دارد که هم نحوه تقسیم قدرت، هم تعامل بخشهای مختلف قوه مقننه، مجریه، بخشهای مختلف ریاست جمهوری و ارتباط بین نخست وزیر و ریاست جمهوری را مشخص میکند. استعفای سعد حریری در زمانی صورت گرفته که سوریه و عراق در دوره پسا داعش به سر میبرند و در صورت تداوم جدیت در مبارزه با تروریسم و از بین بردن زمینه حضور جنگجویان وارداتی، امکان حرکت منطقه به سمت صلح و ثبات وجود خواهد داشت. در عین حال داعش در عراق و سوریه رو به اضمحلال میرود و ممکن است خط سیر حرکتشان به سمت اردن و لبنان باشد.
در این شرایط استعفای حریری نیز تنش درون لبنانی را دامن میزند. چه بسا ممکن است از طریق حمله اسرائیل به لبنان شاهد افزایش تنش در لبنان باشیم. علاوه بر اینکه این موضوع از حیث مکان نیز اشتباه است، زیرا عربستان در حال دخالت در مقدرات لبنان است. درواقع هیچ دلیل منطقی وجود ندارد که حریری به جای اینکه استعفایش را تقدیم رئیس جمهور کند، در داخل عربستان و از طریق مصاحبه مطبوعاتی این مسئله را مطرح کند. این موضوع بیانگر دخالت ریاض در مسائل داخلی بیروت است. گو اینکه مجموع این تحرکات عربستان به نوعی رودررویی با حزبالله است که توانسته نقش تثبیت کنندهای در مبارزه با تروریسم، خشونت و افراط گرایی گروههای مسلح جنگجو وارداتی یا جنگهای نیابتی در سوریه و عراق داشته باشد. لذا این مسئله نشان میدهد که عربستان تا چه اندازه در مسائل سایر کشورهای منطقه از جمله لبنان دخالت میکند. مزید بر اینکه سیاستهای عربستان در این چند سال اخیر موفق نبودهاند و نتوانسته در منطقه پیروزی بدست آورد؛ به همین خاطر در تلاش است تا به نوعی خودش را از این وضعیت برهاند. اگرچه این قسم اقدامات نه تنها موجب در جا زدن عربستان میشود، بلکه تبعاتی نیز در سیاست خارجی ریاض به همراه دارد. زیرا طبیعتا تنش در منطقه به کشورهای همسایه نیز سرایت خواهد کرد. همانگونه که رنج و محنتی که مردم سوریه داشتند، سیل مهاجرین و حجم بالای تخریب زیرساختهای سوریه باعث شد نه تنها کشورهای همسایه بلکه کشورهای حلقه اول آنها مانند اروپا هم متاثر شوند.
بنابراین اگر لبنان هم در اثر این اقدام عجولانه سعد حریری وارد یک درگیری داخلی شود، تبعاتش به کشورهای همسایه هم خواهد رسید. البته با همه این تفاسیر میتوان به آینده لبنان خوشبین بود. به نظر میرسد نیروهای موثر و تاثیرگذار و همچنین نیروهای عقلگرا و تعامل جوی اهل سنت در صحنه لبنان از اقدام سعد حریری حمایت و تبعیت نخواهند کرد. ضمن اینکه سعی خواهند کرد در تعامل با سایر نیروها و قوا مانند ریاست جمهوری و مجلس، هر چه سریعتر خلا قدرت را در لبنان پر کنند تا انتخابات پارلمانی که در چند ماه آینده برگزار خواهد شد، به موقع و بدون مشکل برگزار شود. زیرا تحلیل میشود که علاوه بر سناریوسازی عربستان علیه ایران، استفاده ابزاری از حریری برای تداوم سناریوهای ایران ستیزی و ایران هراسی، روشی است که ایالات متحده آمریکا برای مقابله با سیاست خارجی ایران در پیش گرفته است. لذا امید داریم که هم نیروهای تاثیرگذار در لبنان با خرد جمعی این شرایط را با امنیت و آرامش پشت سر بگذارند و هم قدرتهای دیگر منطقهای تلاش کنند که بیروت از این وضعیت خارج شود. اگرچه عربستان با استفاده از قدرت مالیاش در جهت تخریب سیاست خارجی لبنان عمل میکند، اما منافع ملی و مصالح مردم لبنان باید در صدر اهداف و اقدامات همسایگان قرار بگیرد.
در این راستا حزبالله نقش تعیین کنندهای دارد و در جهت تثبیت اوضاع سیاسی-اجتماعی لبنان و ایجاد امنیت و آرامش گام برخواهد داشت. حزبالله هرگز در زمین سعودیها و ایالات متحده آمریکا بازی نخواهد کرد، زیرا این سازمان سیاسی- نظامی اسلامگرا همواره به دنبال وحدت آحاد مردم لبنان و گروههای سیاسی تاثیرگذار در این کشور بوده است . حزبالله تصمیمات، سیاستها و اقدامات خود را برای دفاع از وحدت و انسجام مردم با هدف کسب حداکثری منافع و مصالح ملی بهجای طائفهگری بهکار برده است. همچنین باوجود تلاش سعودیها برای بازداشتن حزبالله از فعالیتهای اصلیاش و ایفای نقش مثبت در لبنان و منطقه، یقینا این سازمان همچنان در جهت مصالح و منافع ملی لبنان و ایجاد ثبات و آرامش و امنیت در منطقه حرکت خواهد کرد.
اگرچه برخی تحلیلگران تصور میکنند که صحنه لبنان تبدیل به یک دوران بحرانی و زد وخورد میشود و از قضا سعد حریری هم در استعفا نامهاش به نوعی به این موضوع دامن زده است، اما از جهاتی به نظر میرسد که ظرفیت ایجاد درگیری در داخل لبنان وجود ندارد. زیرا مردم نمیخواهند که تبعات مسائل عراق و سوریه به لبنان نیز کشیده شود. دراین راستا اگر گروهها نیز به تحقق این موضوع کمک کنند، در لبنان شاهد درگیری، خشونت و بی ثباتی نخواهیم بود. مردم لبنان باید با هشیاری و بر اساس عقل جمعی و مد نظر قراردادن این شرایط خطرناک، اجازه برگشت لبنان به سالهای تنش و تشنج را ندهند. در عین حال نباید از توطئههای رژیم صهیونیستی و عربستان غفلت کنند و سعی داشته باشند هر چه سریعتر در سایه امنیت و آرامش نهادهای قانونی شکل گرفته و دولت با اقتدار به تنظیم روابط داخلی و خارجی بپردازد.
منبع: هفته نامه مثلث شماره 380 مورخ 20.8.96 صفحه 65
سعد حریری، نخست وزیر لبنان با چند پیش فرض غلط پا در راهی گذاشته که بعید است بتواند نتیجهای برای وی داشته باشد. او نمیداند، این امامزاده سعودی کور نکند، شفا نمیدهد! وی در اقدامی غیرمنتظره و با حرف و حدیث فراوان بدون تامین شرایط لازم استعفا داد. حریری استعفایش را در حالیکه در عربستان حضور داشت و از طریق شبکه سعودی العربیه اعلام داشت. استعفای سعد حریری اتفاقی عجیب، بدون زمینه و بعید به نظر میرسد. اقدامی غیرمسئولانه و بدون در نظر گرفتن ظرفیت و شرایط منطقهای و حتی داخلی لبنان. به گونهایکه بسیاری از جمله یاران و همکاران وی را نیز در بهت فرو برده است.
برای دسترسی سریع به تازهترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 727997
نظر شما