امیرعلی ابوالفتح کارشناس مسائل امریکا در گفت و گو با خبرآنلاین سخنان گزینه های پیشنهادی ترامپ برای وزارت امور خارجه، دفاع و سازمان سیا را در مجلس سنا مورد کنکاش قرار داد.

محمد اکبری: روزهای تایید گزینه های انتخابی ترامپ در مجلس سنا و قانع کردن سناتورها فرا رسیده است. تیلرسون ده ساعت با سناتورها نشست و به پرسش های آنان پاسخ داد تا نظر آنها را جلب کند. جیمز متیس گزینه پیشنهای وزارت دفاع و پمپئو گزینه ریاست سازمان سیا نیز همین برنامه را داشته اند. شرایط و اظهارات افرادی که با سیاست خارجی ایالات متحده در آینده ارتباط خواهند داشت تفاوتهای خاصی با روزهای قبل از معرفی شدن به این پستهای کلیدی در کابینه دونالد ترامپ دارد. چرخش مواضع یا تغییر تاکیتیک؟ شاید هم دیدن واقعیت ها. به هر حال سناتورهای بررسی کننده صلاحیت این افراد هم همگی با یک نوع تفکر نیستند و طیفی از اعتدال گرایی تا تندروی را می توان در بین آنها دید. در مورد نظرات جدید تیم ترامپ در مورد برجام و مسائل مختلف ایران با امیرعلی ابوالفتح کارشناس مسائل امریکا گفت و گو کرده ایم که از نظر می گذرانید.

گزینه های معرفی شده از طرف ترامپ برای وزارت امور خارجه و دفاع و همچنین ریاست سازمان سیا در سنا حضور پیدا کردند و از برنامه های خود دفاع کردند. اما تفاوتهای چشم گیری در مواضع گذاشته آنها مشاهده می شود. این موضوع چگونه قابل تحلیل است؟


از قبل قابل انتظار بود که کسانی که قرار است در مسندهای اجرایی دولت امریکا قرار بگیرند، چه در سطوح شخص رئیس جمهور چه وزیر خارجه، وزیر دفاع و رئیس سازمان سیا، کسانی که مرتبط با مسائل سیاست خارجی و دیپلماسی در امریکا هستند اظهارات متفاوتی را به نسبت زمانی که در مسند قدرت نبودند یا به عنوان حزب اپوزوسیون در حزب جمهوری خواه یا سمت های غیر حساس قرار داشتند بیان کنند. این موضوع فقط شامل سمت های پیشنهادی از طرف دولت ترامپ نیست. در سالهای گذشته نیز در زمانهایی که افراد برای پستهای مختلف معرفی می شدند، چنین رویکردهایی دیده می شد و مختص ایالات متحده هم نیست. در بسیاری از کشورهای دنیا چنین اتفاقی افتاده و خواهد افتاد.

اما در مورد اظهاراتی که شاهد بودیم بخصوص در ارتباط با مسائل ایران و برجام از زبان تیلرسون به عنوان گزینه تصدی وزرارت خارجه یا مایکل متیس به عنوان وزیر دفاع، صحبتهای آنها با مواضع قبلی و همچنین با سخنان دونالد ترامپ در گذشته تفاوت دارد. بخصوص متیس به عنوان وزیر دفاع که اظهارات تند ضد ایرانی داشته است.

چند دلیل برای این موضوع می توان بر شمرد. یکی همان نکته اول که گفته شد. حرفهای یک فرد با زمانی که در قدرت نیست با زمانی که در قدرت است متفاوت است. کسانی که قرار است در سمتهای سیاسی باشند باید حرفهایی بزنند که منطبق با سیاستهای کلان امریکا باشد. نکته دوم اینکه به هر حال افرادی که قرار است در دولت بعدی ترامپ قرار بگیرند با وجود تمام اختلاف نظرهایی که با اوباما دارند در چارچوبهای کلی و جهت گیری های کلان ایالات متحده قدرت مانور زیادی ندارند. ضمن اینکه بعضی از این افراد با واقعیت های خاصی مواجه شدند که مجبور به هضم و پذیرش آن هستند. همچنین میزان واکنش هایی که در قبال مواضع اصلی ترامپ از سوی متحدین امریکا یا از سوی کشورهای رقیب اعلام شده است، این افراد را با واقعیتها آشنا کرده است که مجبور شدند نوعی تجدید نظر در مواضع شان داشته باشند. آنچه که مسلم است این است که دولت بعدی امریکا یعنی ترامپ نمی تواند به شکل بارزی متفاوت از دولتهای پیشین چه دموکرات چه جمهوری خواه باشد و عمل کند.

به نظرتان دلیل مواضع تند ترامپ و گزینه های انتخابی او در گذشته در قبال برجام چه بوده است؟

نکته ای که وجود دارد این است که بخش عمده مخالفتهایی که جمهوری خواهان از جمله شخص ترامپ و مشاورانش در خصوص برنامه هسته ای و برجام انجام می دادند به دلیل مباحث انتخاباتی و زیر سوال بردن تمام اقدامات و دستاوردهای دولت دموکرات باراک اوباما بوده و ضرورتا به منزله مخالفت با ماهیت موضوع نبوده است. به همین دلیل می بینیم که به تدریج که دولت از حزب دموکرات به حزب جمهوری خواه به ریاست ترامپ منتقل می شود، بعضی از چهره های سرشناس حزب جمهوری خواه به تدریج خودشان را با مباحث توافق هسته ای منطبق می کنند و حتی چه بسا شاید در ماههای آینده شاخص همراهی ها و تاکیدات بیشتر از آن چیزی که دولت اوباما در خصوص مسائل هسته ای بیان می کرد باشیم که در این صورت دولت مستقر مدافع برجام خواهد بود و حزب اپوزوسیون یعنی حزب دموکرات موضع مخالفت و انتقاد در خصوص مسائل هسته ای و تعامل با ایران و توافق برجام را از خود نشان خواهد داد. این اقتضای فضای سیاسی انتخاباتی امریکا است و خیلی هم جای تعجب ندارد. موارد مشابهی هم وجود داشته و نباید اسیر مباحث رقابتی در امریکا بود.

اینکه تیلرسون می گوید باید ضمیمه ای به برجام اضافه کنیم یا چیزهایی از آن را تغییر دهیم می تواند با واقعیتهای موجود منطبق باشد؟

باید این را در نظر گرفت که ترامپ در ابتدا از اساس توافق هسته ای را رد می کرد، بعد به این نتیجه رسیدند که اصل و اساس توافق غیر قابل نقض است و اگر نقض شود تبعات زیادی دارد. اکنون به این نتیجه رسیده اند و پافشاری می کنند که اصل موضوع را مورد تایید قرار می دهند اما خواهان نوعی بازبینی و اصلاح و تغییرات در فصول مهم تفاهم هسته ای هستند. بخصوص مواردی که ارتباط به دوران پس از برجام و انقضای تعهدات ایران داردکه بعد از آن زمان ایران می تواند به سمت تسلیحات هسته ای حرکت کند . اما این خواست امریکایی ها به این معنا نیست که حتما تحقق پیدا کند. به هر حال این یک پیمان بین المللی بین هفت بازیگر سیاسی یعنی 6 کشور و اتحادیه اروپا است که باید همه طرفین جمع شوند تا اجازه دهند این بازبینی و تغییر در آن انجام شود. به نظر نمی رسد که در شرایط کنونی طرفین مذاکرات بپذیرند که گفت و گوهای دیگری از سر گرفته شود، بخصوص تا زمانی که برای اروپایی ها مسجل نشود که ایران به تعهداتش عمل نکرده است این موضوع بعید به نظر می رسد. اما این به معنای این نیست که دولت ترامپ تلاش نکند با استفاده از ابزارهای غیر هسته ای مانند تاکید بر مباحث حقوق بشری و تروریستی فشار بر ایران را افزایش ندهد. احتمال تحقق این رویکرد وجود دارد، به این امید که ایران تحریک و عصبانی و سرخورده شود و دست به اقداماتی بزند که مسئولیت نقض برجام به عهده ایران بیفتد. در غیر این صورت بعید است که خواست تیلرسون برای بازبینی در برجام محقق شود، ضمن اینکه از اکنون مشخص است که بین تیم وزارت خارجه و تیم وزارت دفاع دولت ترامپ اختلاف نظر وجود دارد. جیمز متیس تاکید کرده است که امریکا باید به تعهداتش از جمله تعهدات خود در برجام عمل کند، اما وزارت خارجه تلاشهایی انجام می دهد که بازبینی هایی در این موضوع انجام دهد. به نظر می رسد که در نهایت موضع وزارت خارجه تغییر می کند و کلیت کابینه ترامپ بپذیرد که برجام با همین شکلی که وجود د ارد به حیات خود ادامه دهد و چه بسا دولت ترامپ در طول مسیر حکومت خود با دیدن ملاحظاتی، بر این موضوع تاکید و اصرارداشته باشد که برجام نقض نشود.

به نظرتان علیرغم اینکه کنگره و سنا جمهوری خواه هستند ولی انتخابهای ترامپ هم گاهی ساختارشکنانه بوده است، آیا در بررسی صلاحیتهای وزرا، ترامپ با سنا به مشکلی بر خواهد خورد؟

اول این را باید در نظر گرفت که کنگره در اختیار جمهوری خواهان است و آنها تمایل خاصی برای ایجاد مشکل در دولت ترامپِ جمهوری خواه نخواهند داشت. سنا وظیفه بررسی صلاحیتها را دارد که اکثرا جمهوری خواه هستند و به نظر نمی رسد در ابتدای تشکیل دولتِ جمهوری خواه، سناتورهای جمهوری خواه بخواهند مانع تایید صلاحیتها شوند. بیشترین مشکل را در جیمز متیس داشت که منع قانونی داشت و باید 7 سال از بازنشستگی آن می گذشت تا بتواند به عنوان وزیر دفاع منسوب شود که مجلس نمایندگان آمریکا معافیت لازم را برای تصدی ژنرال متیس به وزارت دفاع تصویب کرد. بزرگترین مشکل که مربوط به او است بر طرف می شود. جف سِشِنز هم که قرار است به عنوان دادستان کل معرفی شود با مسائل و مشکلاتی مانند نژاد پرستی مواجه است. این دو بیش از هر کسی دیگر در معرض مخالفت جمهوری خواهان قرار دارند. بقیه به نظر نمی رسد مشکلی داشته باشند. حتی تیلرسون هم که متهم به همکاری و دوستی با روس ها است بعید است که از طرف سنا کنار گذاشته شود. ولی این به معنی این نیست که سنا و جمهوری خواهان حمایت همه جانبه و بی چون و چرا از دولت داشته باشند. در تایید وزرا نوعی بده بستانها هم انجام می شود و ترامپ مجبور است که امتیازهایی به جناح های مختلف حزب جمهوری خواه بدهد تا دولت خود را به ترتیب کنونی حفظ کند. اما می توان گفت به احتمال زیاد ترتیب کنونی بجز تغییرات بسیار اندک هر آنچه که ترامپ معرفی کرده است به تایید سنا برسد.

49312

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 623499

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
2 + 13 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 1
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • یک پزشک DE ۱۹:۰۸ - ۱۳۹۵/۱۱/۰۱
    0 2
    وقتی غالب مواد برجام به نفع امریکاست باید هم به این نتیجه برسند .