آیا هنگ کنگ بهشت افشاگران است؟

محمد جواد موسوی زاده
ادوارد اسنودن همان مردی است که افشاگری های او در خصوص جاسوسی همه جانبه دولت آمریکا از مردم طوفانی را در سطح جهان به پا کرده است.وی هم اکنون در مکان نا معلومی در هنگ کنگ به سر می برد و مقامات حکومت نیمه مستقل هنگ کنگ را به صورت ناخواسته وارد بازی کرده که احتمالا آنها علاقه ای برای حضور در چنین بازی پیچیده ای را نداشتند. اسنودن به هنگ کنگ رفته است چون این جزیره را سرزمین آزادی بیان و حفظ حریم شخصی می داند و بر این باور است که می تواند در این مکان جان خود را حفظ کرده و از چنگال ایالت متحده آمریکا فرار کند. 
مشخص است که اسنودن با آگاهی این مکان را انتخاب کرده است. شاید او پیش بینی می کرد که پس از اینکه مدتی از حضور وی در هنگ کنگ بگذرد، مردم این جزیره از او حمایت کنند. در واقع همین اتفاق هم افتاد و در اوایل این هفته تظاهراتی با حدود 900 نفر علیه برنامه جاسوسی آمریکا موسوم به پریسم و در حمایت از ادوارد اسنودن در مقر کنسولگری آمریکا در هنگ کنگ شکل گرفت. این تظاهرات توسط گروه "27" که شامل 27 سازمان جامعه مدنی هنگ کنگ می شود راه اندازی شده بود. در این تظاهرات، معترضان خواستار محافظت دولت هنگ کنگ از اسنودن و ممانعت از استرداد وی به آمریکا شدند. در هنگ کنگ دفاع از حریم شخصی به عنوان یک اصل محسوب می شود و به همین دلیل، پیش بینی می شود به تدریج مردم بیشتری به حامیان اسنودن در هنگ کنگ بپیوندند و از او حمایت کنند. گروه 27 همچنین در نامه ای به استیو یانگ سفیر ایالات متحده در هنگ کنگ اقدام آمریکا مبنی بر جاسوسی و نفوذ به حریم شخصی افراد را زیر سوال برد و حمایت خود را از اسنودن اعلام کرد. هنگ کنگی ها در این نامه از آمریکا می خواهند که عملیات جاسوسی خود موسوم به پریسم را متوقف کرده و تاکید می کنند که هیچ شهروندی نباید از حقوق شهروندی خود در زمینه ارتباطات محروم گردد( متن کامل نامه به دو زبان چینی و انگلیسی در Supportsnowden.org موجود است).
همچنین نتیجه نظر سنجی هایی که در روز شنبه و یک شنبه در هنگ کنگ منتشر شده است، حاکی از آن است که اکثریت مردم خواهان محافظت دولت هنگ کنگ از اسنودن هستند. اسنودن در خواست کرده است که سرنوشتش در دادگاه های هنگ کنگ و با قوانین این جزیره تعیین شود و گفته است که هیچ شکی در سلامت قوانین و دادگاه های هنگ کنگ ندارد.
اسنودن ظاهرا به انتخاب هنگ کنگ به عنوان مکانی که او را از آزار و اذیت ماموران امنیتی آمریکا حفظ می کند اعتماد کامل دارد. جولیان آسانژ موسس سایت ویکی لیکس که افشاگری های زیادی علیه دولت آمریکا انجام داد در دوشنبه شب گذشته در مصاحبه ای با سی ان ان به اسنودن توصیه کرد که مانند خودش که در سفارت اکوادور در لندن محبوس شده است به یکی از سفارت خانه های کشورهای آمریکایی لاتین پناه ببرد. اما تا کنون که حدود یک هفته از این توصیه آسانژ می گذرد، وی همچنان در هنگ کنگ مانده و بر انتخاب هنگ کنگ تاکید می ورزد.همچنین اسنودن در خاک هنگ کنگ آنقدر به وضعیت خود مطمئن است که حتی در مصاحبه هایی دست به تهدید ایالت متحده زده است و بگم بگم های خود را در این مکان علیه دولت آمریکا آغاز کرده است. اسنودن چهارشنبه هفته گذشته در مصاحبه با یکی از پایگاه های اینترنتی در هنگ کنگ اعلام کرد که به زودی اطلاعات جدیدی درباره نظارت اینترنتی آمریکا فاش خواهد کرد. این مسئله که اسنودن در خاک هنگ کنگ به بگم بگم رو آورده است و خاک این جزیره را ترک نمی کند، حاکی از این مسئله است که هنگ کنگ را برای خودش مکانی امن می داند.

هنگ کنگ دارای یک سیستم حقوقی جداگانه از سرزمین اصلی چین است و مکانی است که همواره به آزادی بیان احترام گذاشته است. از سال 1997 که هنگ کنگ از انگلیس به چینی ها بازگردانده شد، این کشور استقلال خود را از چین حفظ کرد اما در بخش های اقتصادی و تجاری به شدت به چین وابسته است. به طوریکه عمده درآمد هنگ کنگ از صادرات به چین ناشی می شود و از طرفی روابط اقتصادی خوبی با آمریکا دارد و به راحتی به این کشور پول قرض می دهد. اما باید دید که دولت هنگ کنگ که روابط خوبی با ایالت متحده و دولت مرکزی چین دارد، چه اقدامی در این زمینه انجام می دهد.
در این خصوص لئونگ چون یانگ مدیر اجرایی هنگ کنگ، گفته است که اگر دولت ایالات متحده درخواست کمکی در زمینه برخورد با اسنودن داشته باشد، دولت هنگ کنگ طبق قوانین موجود عمل می کند. وی همچنین اظهار داشت که اولین گام در روند استرداد، ارسال یک درخواست رسمی از سمت دولت آمریکا است.
به هر حال مشخص است که دولت هنگ کنگ در وضعیت سختی قرار گرفته است. از طرفی رابطه بسیار خوبی با دولت ایالت متحده و چین دارد. از طرف دیگر اسنودن طبق قانون به خاک هنگ کنگ وارد شده و می تواند تا 90 روز در این جزیره اقامت داشته باشد. همچنین مردم هنگ کنگ از دولت مستقر، حمایت از اسنودن را می خواهند و مهمتر از همه آنکه عملکرد دولت هنگ کنگ در این زمینه مورد ارزیابی افکار عمومی دنیا قرار خواهد گرفت. افکار عمومی که همواره بر اساس ادعاهای هنگ کنگی ها بر حفظ حریم شخصی و حقوق شهروندی شکل گرفته است. موضوع دیگری هم که کار دولت هنگ کنگ را سخت کرده است، این مسئله است که مردم هنگ کنگ همواره به دولت مردان خود این اتهام را زده اند که استقلال هنگ کنگ را حفظ نمی کنند. بعضی ها در هنگ کنگ معتقدند که دولت مرکزی چین در مواقعی سیستم مستقل قضائی هنگ کنگ را تحت فشار قرار می دهد و آمدن اسنودن در این مکان نگرانی ها را به اوج خود رسانده است و مردم بیم آن دارند که پکن به آزادی و استقلال آنها نفوذ کند. به هر حال بسیاری از هنگ کنگی ها میزان مقاومت دولت خود را در مقابل فشارهای چین و ایالات متحده را می سنجند و این را یک آزمون تاریخی برای سنجش پایبندی دولت خود برای حفظ حریم شخصی افراد و آزادی بیان می دانند.
به نظر می رسد که اگر جزیره هنگ کنگ همچنان مصونیت اسنودن را حفظ کند، می تواند بهشت افشاگران نام بگیرد. مکانی که شما می توانید پس از افشای اسناد محرمانه و سری دولتی و وارد کردن خسارات سنگین بر دولتی همچون ایالت متحده آمریکا در آن مکان مخفی شوید و حتی در آن مکان به راحتی مصاحبه کرده و تهدید به افشاگری های دیگری هم بنمایید. به علاوه آنکه مردم آن منطقه نیز در حمایت از شما راهپیمایی کنند و با ارسال نامه ای به سفیر کشور آمریکا از شما حمایت کنند. شاید اگر اسنودن همچنان در این جزیره با حمایت مردم و گروه های مدنی و فعالین حقوق بشر مصون بماند، از این به بعد افشاگران دیگری هم به این سرزمین پناه آورده و این مکان به بهشت افشاگران تبدیل گردد.
4949