فرید زکریا در یادداشتی در نشریه تایم درباره رابطه ایران و آمریکا می نویسد:
زمانی که دولت آمریکا گزینه اقدام نظامی علیه سوریه را مطرح کرد، برای جلب حمایت از این موضع خود به هرگونه استدلالی - از حفظ استانداردهای بین‌المللی تا جلوگیری از وقوع هولوکاستی دیگر - متوسل شد. اکثر این استدلالها بزرگنمایی بودند ولی می‌توانستند پیامدهای خطرناکی برای سیاست خارجی امریکا به دنبال داشته باشند.
تقریباً تمامی دولتمردان آمریکا از جمله «باراک‌اوباما» رئیس‌جمهور، «جان‌کری» وزیر خارجه و «چاک هگل» وزیر دفاع این کشور روی این مسئله تأکید داشتند که مداخله نظامی در سوریه جدیت آمریکا را به ایران نشان خواهد داد. عرصه روابط بین‌الملل شاهد نمونه‌های زیادی بوده که «حفظ اعتبار و نشان دادن جدیت» با دست زدن به برخی اقدام خاص به معرض آزمون گذاشته شده است، ولی نتیجه عمدتاً این بوده که دستاوردهایی که در برابر حفظ اعتبار حاصل شده، بسیار اندک بوده است.
کشورها این مسئله را می‌دانند که شرایط در روابط بین‌المللی تفاوت زیادی دارد و ممکن است در یک موقعیت دست به اقدامی زده شود که در موقعیت دیگر انجام آن صلاح نباشد. به هیچ عنوان لزومی ندارد که برای نشان دادن جدیت و قاطعیت خود به یک کشور، علیه کشوری دیگر دست به اقدام نظامی بزنید. آمریکا با اقدام نظامی علیه عراق و اصرار بر ادامه مأموریت خود زمانی که عدم نیاز به آن مسجل شده بود چه اعتباری به دست آورد؟ افزایش تعداد نیروها و بودجه جنگ ویتنام چه تأثیری در افزایش اعتبار این کشور داشت؟ اقدام نظامی غیرمحتاطانه و نسنجیده تنها برای نشان دادن جدیت و پیگیری، راه به جایی نخواهد بود؛ در پیش گرفتن چنین رویکردی هرگز مردم را تحت تأثیر قرار نمی‌دهد و تنها این تصور را در اذهان عمومی ایجاد می‌کند که آمریکا کشوری مغرور است که از تخصیص بودجه برای اقدام نظامی ابایی ندارد.
به طور مشخص مقطع فعلی، زمان نامناسبی است که آمریکا سینه خود را جلو دهد و ادعای حفظ اعتبار کند. چرا که دولت ایران طی ماه‌های گذشته پیام‌های مثبت و آشتی‌جویانه‌ای فرستاده است. جرقه این تحولات با پیروزی «حسن روحانی» در انتخابات ریاست جمهوری ماه ژوئن زده شد که تغییراتی در مناسبات این کشور با غرب را به دنبال داشت. روحانی در زمان مبارزات انتخاباتی خود نیز بر لزوم تعامل با جامعه بین‌الملل و تسهیل تحریم‌ها علیه ایران تأکید کرده بود. وی در یکی از اظهارنظرهای معروف خود گفته بود: «چرخیدن سانتریفیوژها به شرط چرخیدن چرخ زندگی مردم خوب است.»
روحانی از زمان پیروزی در انتخابات هر چند روز یک‌بار پیام‌های مثبتی فرستاده است. وی که با اوباما تبادل‌نامه انجام داد، موضع نرم‌تری در قبال یهودیان اتخاذ کرده و وزارت‌خارجه را مسئول مذاکرات هسته‌ای ایران کرده است.
او در سخنان خود بر اهمیت انعطاف‌پذیری در مذاکره با غرب و شفافیت در برنامه هسته‌ای ایران تاکید کرده است. مسئله‌ای که نشان می‌دهد وی با حضور بازرسان بین‌المللی مخالفتی ندارد. او حتی در اقدامی که طی 34 سال گذشته بی‌سابقه بود، با همتای آمریکایی خود تلفنی گفت‌گو کرد.
تمامی این رویکردها نشان می‌دهد که وی در مسیر تلاش برای تسهیل تحریم‌های غرب علیه کشورش جدی است. به عبارت دیگر رئیس‌جمهور میانه رو ایران هرچه در توان داشته برای نشان دادن صداقت خود و مواضع هسته‌ای کشورش انجام داده و اکنون توپ در زمین آمریکاست.
در هر حال بعد از موضع‌گیری‌های جدید مقام‌های ایران، آمریکا نیز باید موضعی نرم و مصالحه جویانه در پیش بگیرد. موضعی که با کوبیدن روی طبل جنگ چندان سازگار نیست.
29301
نظر شما