رضا رضایی
سعد حریری دردیدار با میشل سلیمان رئیسجمهور لبنان، با متهم کردن مخالفان به سنگاندازی در فرآیند تشکیل دولت وحدت ملی از تشکیل کابینه انصراف داد و بیروت را با بحرانی سیاسی روبهرو کرد.
با کنارهگیری حریری از تشکیل دولت، رئیسجمهور لبنان موظف است بار دیگر و پس از نزدیک به 80 روز باب رایزنی و مشورت با احزاب مختلف را باز کند و شخص دیگری را برای تشکیل کابینه مأمور کند، این درحالی است که جریان پیروز در انتخابات لبنان همچنان اصرار دارد که شخصی را به جز حریری به رئیسجمهور معرفی نخواهد کرد.
اقدام حریری در انصراف از تشکیل کابینه در حالی بود که گروههای مختلف سیاسی پیشتر یا پیشبینی این روز را کرده بودند و یا برای اجتناب از رسیدن به چنین وضعیتی مذاکراتی را با حریری آغاز کرده بودند اما گویا این مذاکرات همگی بینتیجه ماند.
حریری در گفتوگو با سلیمان تصریح کرد که وی بنا به مسئولیتهای قانونیاش در جهت ارائه ساختار دولتی کامل که نشاندهنده وجهه واقعی یک دولت ائتلاف ملی باشد، تلاش کرده و این ساختار یک فرصت حقیقی بوده که بر اثر قرار دادن این شرطها از بین رفته است.
اما مخالفان سخن دیگری دارند و معتقدند که این حریری بوده که آنها را با وضع شروطی که مورد پذیرش نبوده میخواسته به تأیید کابینه وادارد.
حریری خواستههای مخالفان را که گلایه داشتند در انتخاب وزرا با آنها مشورت نشده، نوعی باجخواهی ارزیابی کرده و گفته است هرگز نمیپذیرد که ریاست جمهوری و یا نخستوزیری که مأمور تشکیل دولت شده تنها به یک صندوق پستی برای دریافت نامهها و برگههای سیاسی و اسامی وزیران تبدیل شود.
اظهارات و ادعاهای حریری درحالی است که معارضان معتقدند که همه اینها از سر ناتوانی اوست والا این فرآیند همیشه و همواره در تشکیل کابینه این کشور عادی و لازم بوده است و رئیس جریان المستقبل لبنان اینها را بهانه کرده تا استراتژی جدید خود را که ناکام گذاشتن معارضان از رسیدن به حق قانونی شان است بازدارد.
جبران باسیل وزیر ارتباطات دولت فواد سینیوره و از رهبران جریان آزاد ملی لبنان که داماد میشل عون است، از جمله کسانی است که دائماً حریری را به ناتوانی متهم کرده است. باسیل روز پنجشنبه و پس از اعلام کنارهگیری حریری گفت: دلایلی را که سعد الحریری نخستوزیر لبنان برای انصراف خود از تشکیل کابینه جدید اعلام کرده است، واقعیت ندارد و به نظر میرسد علت واقعی این انصراف ناتوانی او در تشکیل دولت وحدت ملی در لبنان است.
باسیل یادآور شد ترکیب کابینه پیشنهادی سعدالحریری به میشل سلیمان رئیسجمهور لبنان بیانگر این واقعیت است که او خواهان برقراری وحدت ملی در کشور نیست.
با این همه منابع خبری لبنان اعلام کردهاند که رایزنیها برای معرفی مأمور جدید تشکیل کابینه، پیش از سفر میشل سلیمان به نیویورک برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل آغاز خواهد شد و خبر جالب این است که تقریباً قطعی است که سعد الحریری بار دیگر از طرف گروه اکثریت برای تشکیل کابینه پیشنهاد خواهد شد و اطلاعاتی وجود دارد که نبیه بری و فراکسیون وی هم از معرفی مجدد الحریری برای تشکیل کابینه حمایت خواهند کرد.
ترفند سیاسی حریری
اما در این بین احتمال دیگری نیز وجود دارد و اینکه حریری دست به یک بازی تاکتیکی زده است و قصد دارد با بحرانی کردن شرایط سیاسی، گروههای معارض را ناچار از پذیرش شروط خود کند و تا جایی پیش رود که حتی مدل تصویب شده و تثبیت شده 15-10-5 را نیز زیر پا بگذارد.
یک منبع آگاه وابسته به گروه۱۴مارس روز پنجشنبه در همینباره به پایگاه خبری النشره لبنان گفت: با انتخاب مجدد حریری به عنوان نخستوزیر وی این بار برخلاف مرحله سابق که ده وزیر به گروه۸مارس داده بود، حداکثرهفت وزیر به آنان وبیست و یک وزیر به گروه۱۴مارس و سه وزیر به رئیسجمهوری خواهد داد. حریری پیشتر با گروه هشت مارس توافق کرده بود که پانزده وزیر به گروه۱۴مارس وده وزیر به گروه8مارس و پنجوزیر به رئیسجمهوری اختصاص دهد. در صورتی که حریری پس از انتخاب مجدد، دست به چنین کاری بزند قطعی خواهد بود که از پیش سناریوی زیرکانهای را برای بازی دادن جریانهای مختلف تهیه کرده بوده است و آنگاه اعتراضات و درگیریهای سیاسی به اوج خود خواهد رسید.
روزنامه السفیر که نشریه نزدیک به مخالفان است در این خصوص گزارش داده است که تصمیم حریری راه را برای همه سناریوها که خطرناکترین آن بحران سیاسی آشکار و سخنان تندروانه قومی است باز خواهد کرد که این امر تأثیری منفی در خیابان خواهد داشت.
اواخر سال 2006، بحرانی بیسابقه پس از جنگ داخلی 1975 تا 1990 بین دو جناح درباره تقسیم قدرت به وجود آمد که در مه 2008 با درگیریهای خونین به ویژه بین هواداران حریری و حزب الله به بالاترین حد خود رسید. این بحران با امضای توافقنامه دوحه بین گروههای لبنانی پایان یافت.
قطر حاضر به میانجیگری است
از سوی دیگر، شیخ حمد بن جاسم بن جابر آل ثانی، وزیر امور خارجه قطر، ابراز امیدواری کرد: لبنانیها بتوانند هر چه سریعتر به راهکاری برای تشکیل دولت جدید دست یابند. وی هم چنین آمادگی کشورش را برای کمک به لبنانیها در این خصوص در صورت لزوم اعلام کرد.
وزیر امور خارجه قطر گفت: ما انتظار داریم مذاکرات با معارضان لبنانی به نتیجهای مثبت برسد و به ایجاد توافق منجر شود، زیرا در لبنان تمامی امور باید از طریق مسالمتآمیز حل و فصل شود. قطر در ماه مه 2008 میزبان کنفرانسی برای پایان دادن به بحران چند ماهه سیاسی لبنان موسوم به «کنفرانس دوحه» برای تشکیل رئیسجمهور توافقی و تشکیل دولت وحدت ملی بود.
نظر شما