هادی نیلی: سرانجام زبان فارسی از سوی گوگل به رسمیت شناخته شد و در فهرست زبان‌های این خدمات‌دهنده اینترنتی قرار گرفت.
شرکت گوگل که متصدی یکی از بزرگ‌ترین مجموعه‌های خدمات‌دهنده وبی است، با وجودی که همچنان به کاربران ایرانی اجازه نمی‌دهد نرم‌افزارهای این شرکت را از داخل ایران دانلود و استفاده کنند، اعلام کرده سرعت کار برای ایجاد ابزاری جهت ترجمه متون بین فارسی و زبان‌های دیگر را افزایش داده است. این شرکت به خبرگزاری‌ها اعلام کرده توجه فراوان جهانی به تحولات ایران، دلیل شتاب‌دادن به این برنامه بوده است.
از سوی دیگر سایت فیس‌بوک که بزرگ‌ترین شبکه اجتماعی آن‌لاین جهان است، در تلاش برای تقویت امکان استفاده از زبان فارسی بوده و ترجمه فارسی اسناد پشتیبانی و کمک برای کاربان خود را نیز در اختیار کاربران قرار دهد.
گوگل و فیس‌بوک ابراز امیدواری کرده‌اند که این اقدام آن‌ها، دستیابی به اطلاعات را ساده‌تر کند.
اطلاعات مفید برای همه کاربران
هدف عمومی گوگل از فعالیت‌های اینترنتی‌اش، همواره سازماندهی‌کردن اطلاعات موجود در جهان و قراردادن اطلاعات مفید در اختیار کاربران اعلام شده است. برای رسیدن به این هدف، گوگل تاکنون امکان ترجمه دوسویه از 42 زبان جهان که زبان غالب متون در وب هستند را فراهم کرده است.
فرانز اوچ، دانشمند ارشد گوگل در این باره گفته است: «ترجمه گوگل» Google Translate یکی از ابزارهای دیگری است که فارسی‌زبانان می‌توانند از آن برای ارتباط با دنیا و برعکس استفاده کنند و دسترسی همه به اطلاعات را افزایش می‌دهد.
آقای اوچ می‌گوید او و همکارانش در روزهای اخیر به‌شدت در تلاش بوده‌اند تا این سرویس را در اختیار کاربران قرار دهند و معتقد است نتیجه کار، حدود 80 درصد کامل شده است.
این شرکت اعلام کرده دلیل اینکه هنوز این پروژه کامل نشده این است که سرویس ترجمه بدون دخالت انسان ارائه می‌شود و بانک اطلاعاتی زبان فارسی که توسط برنامه گوگل مورد استفاده قرار می‌گیرد، به اندازه بانک اطلاعاتی لغات سایر زبان‌هایی که خدمات ترجمه آن توسط گوگل ارائه می‌شود، بزرگ و کامل نیست. کاربران می‌توانند با رفتن به نشانی translate. google. com، متن یا نشانی صفحه وب موردنظر خود را ارائه بدهند و نتیجه را در یکی از 42 زبان قابل‌استفاده ببینند.
فیس‌بوک به زبان مادری
فیس‌بوک هم در وبلاگ خود اعلام کرد این شرکت متوجه شده بسیاری از مردم در سراسر جهان از فیس‌بوک برای مبادله اطلاعات درباره ایران استفاده می‌کنند و حجم زیادی از اطلاعات رد و بدل شده به زبان انگلیسی نبوده است. در نتیجه این شرکت یک نسخه آزمایشی فارسی ارائه کرده «تا فارسی زبانان داخل و خارج ایران بتوانند استفاده از آن به زبان مادری خود را آغاز کنند.»
فیس‌بوک هم مانند گوگل اذعان کرده که ترجمه‌های ارائه‌شده عالی نیستند اما اعلام کرد: «ما احساس کردیم مهم این است که به مردم در ارتباطات کمک کنیم، تا اینکه دست روی دست بگذاریم.»
فیس‌بوک اعلام کرد بخش عمده‌ای از موفقیت آن در ارائه این خدمات آزمایشی مدیون بیش از 400 کاربر فارسی زبان بوده که هزاران مورد ترجمه را برای این سایت ارسال کردند. گوگل و فیس‌بوک هر دو از کمک فارسی‌زبانان در ارتقای خدمات ارائه‌شده خود استقبال کرده‌اند. این‌ها در حالی است که فیس‌بوک از هفته پیش برای کاربران ایرانی فیلتر شده اما کاربران به‌هرحال می‌دانند چه‌طور این سدها را دور بزنند.
با وجود آن‌که مطالب و تحلیل‌های متعددی درباره نقش اینترنت و شبکه‌های اجتماعی درباره گسترش اخبار، ویدیو، تصویر و اطلاعات درباره ایران منتشر شده، اما هر دو شرکت تأکید می‌کنند که اقدام آن‌ها انگیزه سیاسی ندارد و هدفشان فراهم‌کردن ارتباطات و کمک به جریان اطلاعات است. با توجه به اقبال اخیر کاربران ایرانی به ابزارهای وبی مانند توییتر یا فرندفید که به‌آن‌ها امکان ارائه سریع و بی‌واسطه اخبار و اطلاعات و تحلیل‌ها را هرچند در حجمی کوچک و محدود می‌دهد، مترجم گوگل می‌تواند به کاربرانی از زبان‌های دیگر جهان کمک کند که از این محتوا باخبر شوند و از آن استفاده کنند.
رقابت بین غول‌ها
گوگل و فیس‌بوک در حالی از ارائه خدمات جدیدشان به کاربران فارسیزبان و علاقه‌مندان به محتوای فارسی وب خبر داده‌اند که خدمات‌دهنده‌های اینترنتی دیگر، بی‌توجه به این کاربران و بازار بکری که در این باره وجود دارد، از ارائه چنین خدماتی سر باز می‌زنند. این غول‌های اینترنتی مانند یاهو، اورکات، مای‌اسپیس، و از این قبیل، حتی از قراردادن نام ایران در فهرست کشورهایشان در صفحه معرفی کاربران دریغ کرده‌اند. به‌این‌ترتیب گوگل و فیس‌بوک موفق شده‌اند بی‌توجه به چماق تحریم از سوی دولت ایالات‌متحده، در این زمینه از رقیبان‌شان پیشی بگیرند و جذابیت‌های بیشتری برای کاربران فارسی خود ایجاد کنند.
کتابی حرف بزنید!
ترجمه فارسی به انگلیسی و انگلیسی به فارسی گوگل، البته هنوز شکلی ابتدایی دارد و اصطلاحاً نسخه آلفای این مترجم در دسترس است. به‌همین‌خاطر برای ترجمه فارسی به انگلیسی باید کلمه‌های فارسی را به شکل «کتابی» بنویسیدچون هنوز توانایی درک و بازشناسی فارسی محاوره‌ای را ندارد و آن‌ها را به عنوان اسم خاص می‌شناسد. در مورد ترجمه انگلیسی به فارسی یک مشکل بزرگ دارد و آن اینکه با توجه به متفاوت‌بودن جای فعل و فاعل و دیگر نهادهای جمله در زبان‌های فارسی و انگلیسی، جمله‌ها اغلب به‌هم‌ریخته ترجمه می‌شوند.
این‌طور که پیداست، این مترجم در حال حاضر تنها به کار کسانی می‌آید که هیچ آشنایی با زبان فارسی ندارند و تنها می‌خواهند در حد درک مطلب، متوجه یک متن فارسی شوند یا فارسی‌زبانانی که میل دارند مفهوم اصلی یک متن به زبانی جز فارسی را متوجه شوند. البته روبات‌های ترجمه گوگل درباره زبان‌های دیگر هم از این اشتباهات می‌کنند.
شما هم گوشه‌ای از بار را بردارید
در یک ماهه گذشته شمار فراوانی از کاربران ایرانی اینترنت از گوگل درخواست کرده بودند به مناسبت برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری که ابعاد تبلیغاتی آن به وب هم کشیده بود، لوگوی صفحه اصلی‌اش به نشانی google. com را برای یک‌روز عوض کند. اکنون با ارائه این خدمات از سوی گوگل، به نظر می‌رسد کاربران فارسیزبان وب بیش از آن‌چه انتظار داشته‌اند دریافت کرده‌اند.
با وجود گستره فارسی‌زبانان و فارسی‌دانان در جهان و حجم بالای محتوای فارسی روی وب و با وجود اینکه فارسی، سومین زبان وب‌لاگ‌هاست، گوگل تاکنون از ارائه سرویس ترجمه فارسی‌اش خودداری کرده بود. علت این خودداری عمدتاً تحریم‌های ایالات‌متحده در قبال ایران تلقی می‌شد؛ در حالی که کشورهای دیگری مانند افغانستان و تاجیکستان هم می‌توانند از این سرویس بهره بگیرند.
حالا که گوگلی‌ها با ما فارسی‌زبان‌ها مهربان‌تر شده‌اند، می‌توانیم در حد توان خودمان برای بهترکردن این مترجم کمک کنیم. برای این کار می‌توانیم هروقت از مترجم گوگل استفاده کردیم، با کلیک بر روی دکمه «Contribute a better translation» (یک ترجمه بهتر ارائه کنید) در زیر متن ترجمه‌شده، ترجمه بهتری پیشنهاد کنید و اشتباهات این مترجم را تصحیح کنید.
در انتظار نسخه کامل‌تر مترجم گوگل، اکنون دیگر می‌توان خوشحال‌تر بود که با اضافه‌شدن زبان فارسی، وبلاگ‌های فارسیزبان در وبلاگستان جهانی بی‌صدا نخواهند ماند.
نظر شما