همانگونه که پیش بینی شده بود نخستین نمایشگاه مد و لباس ایران با صف آرایی مجدد و البته شدیدتر نهادهای مختلف دولت در برابر یکدیگر آغاز و پایان یافت. این نمایشگاه در واقع حرکتی بود از سوی وزارت ارشاد برای خروج از انفعال 3 ساله در عرصه مد و به نوعی خارج کردن استانداری تهران از پیشروی بیشتر در این حوزه که مسئولان وزارت ارشاد از قدیم آن را در حوزه اختیارات خود قلمداد می کردند.
پیش از این استانداری تهران در عمل با استفاده از روابط همسر مشاور ارشد رییس جمهور با برگزاری چندین چشنواره مد و لباس ضمن پیشی گرفتن از وزارت ارشاد خود را به عنوان یک نهاد اثرگذار در عرصه مد کشور معرفی کرده بود. اعتراض مدیران ارشاد به این روند نیز در پی مخالفت های گاه و بیگاه مدیران ارشادی به جشنواره های برگزار شده نمایان بود که از اتهام رفتارهای غیراسلامی در جشنواره های استانداری آغاز و تا مکاتبه های وزارتی ادامه داشت.
در ادامه این تلاش ها وزارت ارشاد تلاش کرد با قرار دادن خود در مقام متولی از پیشروی استانداری و حامیانش در این عرصه بکاهد که صبح روز جمعه با واکنش شدیدی از سوی مدیرکل امور بانوان استانداری تهران مواجه شد.
قند فروش که به جرات می توان او را فعال ترین مدیر 3 سال گذشته کشور در عرصه مد و پوشاک دانست، بدون هر گونه ملاحظه ای نخستین نمایشگاه مد کشور را «نمایشگاهی با رویکرد کاملاً تبلیغاتی» توصیف کرد.
قندفروش با اعلام این خبر که از دبیر جشنواره «زنان سرزمین من» برای حضور در نخستین نمایشگاه مد و لباس دعوت شد ولی ما در این نمایشگاه شرکت نخواهیم کرد، گفت: این نمایشگاه یک کار کاملاً تجاری و بازرگانی است و به نظر من این نمایشگاه با رویکرد فرهنگ اسلامی برنامه‌ریزی نشده و برای کسب در آمد برپا شده است.
این حملات در حالی صورت می گیرد که پیش از این وزارت ارشاد همین اتهام را به جشنواره های استانداری وارد دانسته بود.
همسر مشاور ارشد رییس جمهور در ادامه با تاکید بر عدم استقبال گسترده از این نمایشگاه دلیل آن را فرهنگی نبودن آن بیان کرد و افزوده است: برخلاف نمایشگاه «زنان سرزمین من» که با رویکرد فرهنگی برنامه ریزی شده بود در این نمایشگاه موضوعات فرهنگی جایی ندارد و عدم استقبال اساتید، مسئولان و بسیاری از طراحان نشان از تجاری بودن این نمایشگاه دارد.
قندفروش در پایان با اشاره ای غیر مستقیم به قدرت خود در ارتباط با مقامات بالاتر و همچنین دلیل دلخوری از متولیان نمایشگاه اخیر اظهار کرد : نمایشگاه مد و لباس با حمایت کارگروه ساماندهی مد و لباس برپا شده است، ولی با اینکه جشنواره «زنان سرزمین من» مجوز از ریاست جمهوری داشت ولی این کارگروه حمایتی از آن نکرد.
این در حالی است که تنها چند روز قبل، معاون فرهنگی وزارت ارشاد ضمن حضور در مراسم افتتاحییه این نمایشگاه به صورت علنی از این نمایشگاه حمایت کرده و حتی ان را برای کشورهای هم‌فرهنگ ایران مفید دانسته بود. وی در ادامه افزوده بود: در این نمایشگاه سعی کرده‌ایم تا با ارائه طرح‌ها و مدهای لباسهای ایرانی به سمت و سویی حرکت کنیم که این طرح‌ها متناسب با الگوهای ایرانی باشند.
اما این دفاعیات نیز در عمل باعث خودداری مدیرکل استانداری از بیان اعتراضات خود نشد تا بازهم مشخص شود عرصه مد در ایران یکی از دشوارترین عرصه هاست که ارتباط تناتنگی نیز با سیاست و اختلافات میان سازمانی دارد؛ چه در دولت اصلاحات که ناجا با ارایه طرح به مجلس اعتراض شدید دولت را برانگیخت و چه اکنون که مد در گیرو دار اختلاف استانداری تهران و وزارت ارشاد همچنان راه خود را می رود.
مد، از 83 تا 87
رسیدگی به مد در جمهوری اسلامی ایران از هنگامی به یک ضرورت تبدیل شد که در سال 83 یکی از مقامات عالیرتبه نظام درباره لزوم استفاده از لباس ملی سخن گفت و آن را شایسته توجه مسئولان دانست. پس از آن بود که تعدادی از نمایندگان مجلس و در راس آنها فاطمه آلیا نماینده مردن تهران کارگروه ساماندهی مد و لباس را در مجلس شورای اسلامی تشکیل دادند و از صاحبنظران و دست اندرکاران این رشته هم دعوت به همکاری کردند؛ افرادی از وزارت بازرگانی، وزارت صنایع و شاغلین در صنعت نساجی جزو قسمتهای سخت افزاری این کارگروه بودند و طراحان لباس و مدیست ها نرم افزارهای گروه. این کارگروه در ابتدا آن‌قدر آوانگارد بود که مهلا زمانی طراح و مدیست ایرانی که سال 2004 از بین 50 مدیست دنیا در ایتالیا جایزه بهترین مدیست را گرفته بود در میان دعوت شدگان به کارگروه مجلس دیده می شد.
قرار بود این کارگروه برای تحقق بخشیدن به دغدغه‌های متدینین در حوزه پوشش و ساماندهی لباس مخصوصا در حوزه جوانان تحقیق کند و با استفاده از طراحان مطرح ایده هایش را عملی کند. اما سخت‌ترین بخش کار این بود که ایران از اقوام متعددی تشکیل شده بود و امکان اینکه بتوان برای همه این اقوام لباس واحدی تهیه کرد و نام آن را لباس ملی گذاشت وجود نداشت. این مانع بزرگی بود که ابتدا نادیده گرفته شده بود اما کم کم نقش خود را به عنوان بزرگترین مانع آشکار کرد.
اعضای کارگروه کم کم به این نتیجه رسیدند باید لباسهای متعددی بر اساس المانهای اسلامی و ایرانی طراحی شود تا در موقعیتهای مختلف جوابگوی نیازهای متعدد باشد. فاطمه آلیا پیشنهاد داد: لباسهایی طراحی شود تا اعضای گروه های دیپلماتیک ایرانی در سفرهای خارجی آنها را بپوشند تا به عنوان مظهر زن ایرانی در جهان شناخته شوند.
مهلا زمانی هم درباره ویژگی های لباس ملی گفت: من به عنوان یکی از کارشناسان ساماندهی لباس کمیسیون فرهنگی مجلس حضور داشتم و در این جلسه طرح اولیه مجلس در رابطه با ساماندهی لباس تصویب شد و به احتمال 90 درصد تا اسفند ماه سال 84 باید این طرح به تصویب برسد.طرح لباس ملی به منزله یک لباس متحدالشکل نیست، چرا که تنوع بسیار زیادی در پوشاک ایرانی دیده می‌شود. در ایران هر قومی برای خود لباس محلی جداگانه دارد و این قابل قیاس با هیچ کشوری نیست. اما ایرانی برای اینکه در کنفرانس‌ها و مجامع بین‌المللی بخواهد بگوید ایرانی است هیچ لباسی ندارد، ما اگر با مقنعه و مانتو در دنیا حاضر شویم نمی‌توانیم بگوییم ایرانی هستیم چون ممکن است یک سوری هم به این شکل لباس بپوشد. از این رو تصمیم گرفته شده ایرانی لباس ایرانی بپوشد، و وقتی از ایران خارج می‌شود شاخص ایران باشد به همین جهت می‌خواهند با ساماندهی موضوع پوشاک، طرح های لباس ملی را تهیه کنند.
او در پاسخ به این پرسش که لباس ملی چه مشخصه ویژه ای دارد هم گفت: لباس ملی تحت هیچ شرایطی اجباری نیست، فقط مهم رعایت شئونات اسلامی در یک کشور است. وقتی این شرایط را رعایت کنیم هیچ منافاتی با اینکه چه رنگی و چگونه بپوشی ندارد، البته این واقعیت وجود دارد که چادر حجاب برتر است و ما نباید این نکته را از خاطر ببریم و اینکه 75 درصد جامعه ما چادر به سر می‌کنند. اما باید بدانیم که هر کس که علاقه مند است چادر به سر کند و هر کس که علاقه‌مند است لباس ایرانی به تن کند.
کارگروه ساماندهی مد و لباس مجلس مشغول تهیه مقدمات کار بودند که در تیرماه سال 85 خبر رسید دفتر امور بانوان استانداری تهران قصد دارد نخستین جشنواره مد و لباس را برگزار کند و در این جشنواره برگزاری نمایش زنده لباس (فشن شو) نیز دیده شده است. جشنواره ای که عکس هایش به سرعت به همه جهان مخابره شد اما بر داستان اختلاف میان مجلس و استانداری تهران نیز پرتو افکند.
فرحناز قندفروش رییس دفتر امور بانوان استانداری تهران همسر برادر هاشمی ثمره مشاور سیاسی رئیس جمهور، موفق شد امتیاز برگزاری نخستین نمایش زنده لباس را از آن خود کند. او در سالهای 86 و 87 نیز دومین و سومین جشنواره را با حضور کشورهایی مثل افغانستان، هندوستان، کنیا و ترکیه برگزار کرد و نام آن را جشنواره بین المللی مد و لباس در ایران گذاشت.
ناگفته نماند افتخار واقعی برگزاری نمایش زنده مد و لباس در ایران متعلق به خانم کشمیری مسئول امور بانوان استانداری زاهدان است که با وجود همه ممنوعیتها در سال 83 موفق شده بود چنین برنامه ای را در سیستان و بلوچستان اجرا کند.
برگزاری نمایش زنده لباس از سوی استانداری مخالفت های بسیاری را بر انگیخت. چون رسانه های خارجی بسیاری از این برنامه عکس تهیه کرده و در معرض دید قرار داده بودند و از آنجا که دیدن چهره دختران و زنان جوان آرایش کرده که با لباسهای شیک روی استیج راه می رفتند می رفتند برای همه بسیار تازه و نا آشنا بود موجی از اظهار نظرها را به همراه آورد.
قندفروش در گفتگو با رسانه ها تاکید کرد که برای اجرای این برنامه که در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار می شد از کمکهای ارشاد و وزارت بازرگانی استفاده کرده و بنابراین بودجه چندانی خرج این مراسم نشده است اگرچه اخبار غیررسمی حاکی از آن بودکه با وجود همه کمکهای دولتی مثل استفاده رایگان از مکان و ... در حدود 15 میلیون تومان خرج این مراسم شده است.
جشنواره‌های 87
سال 87 هم،همان گروه سومین دوره این جشنواره را برگزار کردند و این بار از سوی وزارت ارشاد به این گروه تذکر داده شد. در گزارش ناظر ارشاد آمده بود که در محل نمایش زنده لباس، اجناسی فروخته می‌شود که قندفروش این مساله را تکذیب کرد و گفت برای بخش فروش جداگانه‌ای در جشنواره در نظر گرفته شده است. قندفروش دراین باره تاکید کرد: بلافاصله پس ازاین تذکر، رسما از دفتر وزیر ارشاد تماس گرفته و اعلام شد که این تذکر، موردی را برای جشنواره ایجاد نمی‌کند و گزارش ناصحیح بوده است و به کار خودتان ادامه دهید.
وی با اشاره به اینکه متاسفانه علیرغم حمایت و توجه ویژه وزیر ارشاد، بدنه این مجموعه، گزارش‌های نادرستی را ارائه کرده است و بی‌تجربگی آنها آفت زیادی را به همراه داشته و به اعتبار جشنواره صدمه وارد کرده است، عنوان کرد: دبیر کمیته مد و ساماندهی وزارت ارشاد توجه نکرده که تمام طرح‌های عرضه شده در جشنواره، چه با طرح و الگو و چه به شکل لباس آماده برای وزارت ارشاد ارسال شده و در سخت گیرانه ترین حالت، نمره‌های بالایی گرفته و تایید شده اند.
این جشنواره در 12 روز برگزار شد و افراد زیادی از آن بازدید کردند. اما امروز و با وجود برگزاری سه دوره جشنواره مد و لباس در ایران به تازگی بیلبورهای شهری خبر از برگزاری نخستین جشنواره بین المللی مد و لباس در ایران می دهند.
شکایت می‌کنیم!
محمد خانی دبیر جشنواره مد و لباس می گوید: ما بخش خصوصی هستیم و همه هدفمان معطوف به اصلاح شکل پوشش در ایران است. اگر هم رقابتی در کار باشد از آن استقبال می کنیم اما از اینکه عنوان دیگران را غصب کرده ایم اطلاعی ندارم. به نظر من رقابت لازمه پیشرفت در کار است و من به این جشنواره به شکل بیزینس نگاه می کنم . هر کاری هم بتوانم انجام می دهم تا در این بیزینس موفق شوم.
با اینکه دفتر امور بانوان استانداری تهران سابقه برگزاری سه دوره این جشنواره را دارد اما محمدخانی و گروهش که تایید و حمایت وزارت ارشاد وبازرگانی را دارند برای این برنامه هیچ همکاری و تعاملی را با دفتر امور بانوان استانداری تهران برقرار نکرده اند.
اودر این باره می گوید: می خواستیم با این مجموعه تعامل برقرار کنیم اما از سوی آنها پاسخی نگرفته است. اما از سوی دیگر قندفروش می گوید: هیچ تماسی با ما گرفته نشده است و چون ما سابقه سه دوره برگزاری جشنواره به شکل بین المللی را داریم در حال حاضر مشغول تنظیم شکواییه‌ای هستیم تا بتوانیم حقمان را پس بگیریم.
با این وجود به نظر می رسد در صورت تداوم مسئولیت طرفین این درگیریها در دوره های بعدی ابعاد جدی تری به خود بگیرد.
نظر شما