حذف چهره های ماندگار، کاری که اقتصاد را فلج کرد

 آذرجزایری: سالها از اولین روزهایی که وی را شناختم می گذرد.این بار هم مثل همیشه وقتی از وی برای حضور در کافه خبر دعوت می کنیم بدون کوچکترین تاملی جواب مثبت می دهد. در بعدازظهر یکی از روزهای گرم بهاری بیش از یکساعتی مهمان خبرآلاین می شود. از آخرین باری که وی را دیدم حدود دوسالی می گذشت از زمانیکه که وی روزهای آخر حضور در نفت را با سمت مدیرعامل صندوق بازنشستگی نفت می گذراند اما هنوز با گذشت این سالها لبخند از روی لبانش کنارنرفته و مثل همیشه با انرژی بسیار زیاد پای گفت وگو و تحلیل مسایل نفتی و بورسی می نشیند.

مهدی کرباسیان که در حال حاضر بر مسند مدیریت شرکت خوارزمی که به تازگی وارد فرابورس شده است را برعهده دارد در تمام مدت گفت وگو سعی می کند از مسایلی که شاید حاشیه های سیاسی ایجاد کند دوری گزیند.وی اگرچه در حال حاضر مسوول خزانه داری کمیته ملی المپیک است و علی آبادی همچان رئیسش محسوب می شود اما درخصوص نحوه مدیریت وی تنها به این نکته اکتفا می کند که علی آبادی حداقل عدد و رقم را می شناسد ومعتقد است که در کاری که تخصص ندارد باید از متخصصین بهره بگیرد و این می تواند نقطه قوتی برای این روزهای نفت باشد.

مشروح گفت وگو با مهدی کرباسیان که اشاره ای هم به نحوه بازنشستگی وی در نفت دارد را درادامه می خوانید:

فرماندار، معاون حمل و نقل وزارت راه وترابری ،قائم مقام وزیر اقتصاد،مدیرعامل سازمان منطقه ویژه اقتصاد انرژی پارس و مدیرعامل صندوق بازنشستگی نفت، خزانه دار کمیته ملی المپیک و...  اینها همه در لیست سوابق کاری شما ثبت شده؛ تقریبا در تمام عرصه های سیاسی،اقتصادی و حتی ورزشی یک دستی داشتید.

زمانیکه انقالاب شکوهمند اسلامی پیروز شد من دارای مدرک فوق لیسانس مدیریت بازرگانی بودم و از سال 1358 فعالیتم را با پست فرمانداری آغازکردم اما صادقانه در تمام طول این مدت من بیشتر در بخش اقتصاد حضور داشتم.ولی خب نمی شود این واقعیت را نیز نادیده گرفت درست است من در جاهای متنوعی حضور داشتم.تلاشم این بوده که همیشه از تجربه ام در تمام عرصه ها بهره ببرم.هرچند که حضورم در عرصه ورزش کشور به عنوان کار حاشیه ای بوده است.همانطور که می دانید 21 سال است که من در فدراسیون بدمینتون حضور دارم. و بیشتر فعالیت در این عرصه به علاقه ام به ورزش برمی گردد.

برگردیم به سابقه مدیریتی شما در نفت؛ چرا از نفت رفتید واقعا بازنشست شدیدیا مجبور به اینکارشدید؟

براساس مقررات بازنشستگی در نفت شخصی که تصمیم به بازنشستگی می گیرد باید دو شرط را با هم داشته باشد.ابتدا دارا بودن 60 سال سن و در وهله دوم سابقه 30 ساله من اگرچه از نظر سابقه کار مشکلی نداشتم و 30 سال را پر کرده بودم اما با 58 سال سن بازنشست شدم.می توانستم دو سال دیگر هم در نفت بمانم اما وزیر وقت در سال 1388 به این نتیجه رسیدند که بهتر است من بازنشست شوم و من هم موافقت کردم.

حالا چرا انتخاب بعدتان حضور در یک شرکت بورسی چون شرکت خوارزمی بود؟البته ظاهرا در چند شرکت دیگر هم طی این دو سال حضور داشتید اما همه آنها به نوعی با بورس سروکار داشته اند؟

شرکت خوارزمی خوشبختانه شرکتی واقعا خصوصی است.42 هزار سهام دار حقیقی دارد که بازنشستگان بانک صادرات را تشکیل می دهند.همچنین نزدیک به 14 درصد سهام این شرکت مربوط به تامین آتیه بانک مسکن است که حدود 10 هزار نفر از بازنشستگان و کارکنان بانک مسکن را تشکیل می دهند.این شرکت اوایل خرداد وارد فرابورس شده و الان هم در تلاش است تا اواخر تیرماه سرمایه خود از 250 میلیارد تومان را به 389 میلیارد تومان افزایش دهد.این شرکت بورسی بیشتر در بازار سرمایه فعال است.تلاش ما هم این است که در این شرکت هم بتوانیم به منافع ملی و اقتصادی کشور کمک کنیم و هم در عین حال منافع سهامداران خودمان را حفظ کنیم.برای همین است که پیش از ورود این شرکت به فرابورس سهام ما در میان افراد و دست به دست به نرخ 104 تا 105 تومان خرید و فروش می شد اما در حال حاضر در مرز 196 تومان قرارگرفته است.روزهای رنگینی برای این شرکت پیش بینی می کنیم و شاید همین نگاه است که من را راغب به فعالیت در این شرکت کرد.

سابقه شما در عرصه اقتصاد بسیار بالاست.وضعیت اقتصاد کشور در شرایط فعلی را چطور تعبیرمی کنید؟

باید بپذیریم که در عرصه اقتصاداز زمان پیروزی انقلاب اسلامی تا کنون پیشرفت های بسیاری صورت گرفته است.به یاد دارم زمانیکه در اوایل انقلاب من مسوولیت معاونت حمل ونقل وزارت راه وترابری را برعهده داشتم از گندم،پنیر،گوشت گرفته تا باطری و روغن موتور حتی کامیون و اتوبوس وارد می شد اما اکنون تمام این کالاها در کشور تولید می شود و حتی با کالاهای مشابه جهانی هم از نظر کیفیت رقابت می کنند.اما در حال حاضر ما در اقتصاد کشور با مشکل اساسی روبه رو هستیم و آنهم کنارگذاشتم افراد متخصص و با تجربه از فعالیت های حساس اقتصادی است.من به هیچ وجه با سیاست ورود جوانان به عرصه فعالیت های اقتصادی مخالف نیستم و اتفاقا موافق صددرصد این سیاست هستم اما نگاهی به تجربیات جهانی در خصوص برخورد با افراد با تجربه نشان می دهد که در هیچ کجای دنیا حذف مدیران قدیمی دیده نمی شود.

این افراد یا در قالب مشاوریا در قالب گروه تفکر و حتی اتاق فکر در دولت حضور دارند و همین هم فکری ها به اقتصاد بال و پر می دهد.حتی افرادی که سلایق سیاسی خاص دارند دیده می شود با تشکیل گروه هایی به دولت در راستای منافع ملی همفکری می دهند.اما متاسفانه این امر در فعالیت های ما به فراموشی سپرده شده و حتی شاهد کنارگذاشتن مدیران با تجربه از عرصه مدیریت و همفکری هستیم.

یکی از اهداف اصلی ما در سیاست های اقتصادی کشور ایجاد رونق در پارس جنوبی است.باتوجه به اینکه شما حدودا دوسال این منطقه را مدیریت کردید روند فعالیت در پارس جنوبی در شرایط فعلی را چگونه تشریح می کنید؟

من متاسفانه در گذشته نزدیک سفری به این منطقه نداشتم اما در آخرین سفرم که تقریبا یکسال پیش صورت گرفت که به عنوان عضو هیات مدیره پتروشیمی باختر به انجا سفر کردم تنها مراحل احداث 4 فاز در حال انجام بود.فاز 15و16 که قرارگاه خاتم الانبیاء پیمانکار آن بود و فاز 17و18 که توسط اویک مدیریت می شد.اما پروژه های دیگر پیشرفت چندانی نداشتند که امیدوارم الان شرایط مناسب تر باشد.خوشبختانه من این افتخار را داشتم که در پررونق ترین روزهای پارس جنوبی مدیریت این منطقه را برعهده بگیرم.زمان مدیریت من 84 هزار نفر به صورت مستقیم و 10 هزار نقر به صورت غیرمستقیم در این منطقه فعال بودند.نباید فراموش شود که این مخزن مشترک است و کوچکترین تعلل از سوی ما به نفع قطری ها تمام می شود.همانطور که در حال حاضر این کشور با وجود شرکت های بزرگ دنیا در حال توسعه میدان گنبد شمالی است و اگر ما تلاش نکنیم عقب ماندگی خود را جبران کنیم قطعا قطری ها این گاز را برداشت خواهند کرد.

با توجه به اینکه شما مدت کوتاهی در فراهم کردن مراحل اجرایی بورس نفت دست داشتید.به نظرتان در شرایط فعلی راه اندازی بورس نفت امکان پذیراست؟

اگرچه زیرساخت های لازم برای اجرایی شدن بورس نفت تا حدودی در دولت هشتم فراهم شده بود اما در دولت نهم و درزمان وزیری هامانه به دستور احمدی نژاد روند جدی تری به خود گرفت.درآنزمان من مسوول راه اندازی بورس نفت شدم.در مدت زمان 8ماه هم شرکت تاسیس شد و هم محل ایجاد تالار بورس نفت در کیش خریداری شد.پیشنهاد این شد که در مرحله اول محصولات پتروشیمی را وارد بورس کنیم و بعد نفت را که این امر خوشبختانه انجام شد.درآنزمان هم برای ورود محصولات پتروشیمی به بورس برخی چون امور بین الملل نفت با اینکار مخالفت می کردند اما بالاخره انجام شد و موفقیت آمیز هم بود چون مهمترین کاری که انجام شد از رانت جلوگیری شد. درمورد نفت خام هم اگرچه الان وضعیت کمی متفاوت است اما من معتقدم که راه اندازی آن امکان پذیراست.اگرچه نمی توان همانند بورس نیویورک و لندن داشته باشیم اما با کشورهای محدود می توان آن را عملی کرد.

برخی معتقدند مخالفت شما با واگذاری صندوق بازنشستگی نفت به سازمان تامین اجتماعی باعث خروجتان از نفت شد.به نظرشما می توان صندوق بازنشستگی نفت را به بخش خصوصی واگذارکرد؟

به نظرم باید کمی از تجربیات بین المللی استفاده کنیم.شما می دانید که پول صندوق های بازنشستگی مال دولت نیست پول مردن است و نباید در پول مردم از نظر شرعی دخالت کنیم.بعضا دیده ایم که دستوراتی به برخی از صندوق های بازنشستگی داده می شود که در مثلا تیم فوتبالی سرمایه گذاری کنند و در نهایت نیز این پول برگشت نمی خورد در اینصورت این پول مردم است که ما هدر داده ایم.بنابراین باید با نگاهی جدی تر به هزینه کرد منابع مالی صندوق های بازنشستگی توجه کنیم.

/22131