آثاری که نه روی دیوار، بلکه بر بوم کشیده شده‌اند، کوچک شده‌اند و کنار هم روی دیوار رفته‌اند. مخاطبان و علاقه‌مندان هم عموم مردم نیستند که ناگهان روی دیوار شهر با اثری گرافیتی مواجه شوند، بلکه با آگاهی قبلی از برگزاری نمایشگاه برای دیدن این آثار به استخر می‌روند. گرافیتی با دیوار و فضای شهری تعریف شده است اما نمایش آثار گرافیتی در گالری‌ها هم در جهان و ایران سابقه دارد. در یک دهه اخیر جشنواره‌هایی برای هنر گرافیتی برگزار شده و گالری‌ها در ایران نیز تاکنون چند نمایشگاه از آثار گرافیتی برگزار کرده‌اند که بیانگر استقبال فضای رسمی و تجاری هنر از گرافیتی است.
اما همچنان نمایش آثار گرافیتی در گالری و فضای رسمی هنر مورد بحث است. نگاهی وفادار به اصول و بنیان‌های گرافیتی معتقد است نمایش آثار گرافیتی در گالری، با چیستی و چگونگی و ماهیت آن در تضاد است.
بر اساس این نگاه آثار گرافیتی اگر به گالری بروند، ماهیت خود را از دست می‌دهند. دیوار و فضای شهری محل ارائه آثار گرافیتی است و عموم مردم با این آثار در اندازه‌های بزرگ در شهر مواجه می‌شوند. نگاهی که با حضور گرافیتی در فضای رسمی هنر تقابل دارد، گرافیتی را از دنیای رسمی و تجاری هنر و جریان‌های سیاسی و ایدئولوژیک مستقل و غیرمجاز بودن را ویژگی اساسی و جداناپذیر آن می‌داند.
بنابراین با این دیدگاه گرافیتی اگر به گالری برود دیگر گرافیتی نیست، ماهیتش تغییر می‌کند و تغییر مکان نمایش آثار گرافیتی از دیوار به گالری محتوا و فرم آثار، فلسفه و هدف آن را تغییر می‌دهد، قواعد فضای رسمی هنر را بر آن حاکم می‌کند و ممکن است جنبه‌های تجاری هنر و سلیقه بازار نیز بر آن تاثیر می‌گذارد.
گرافیتی بیشتر صداهای کمتر شنیده شده، معترض و نسل در حاشیه را بر دیوارهای شهر فریاد می‌زند، بنابراین با فضای رسمی هنر فاصله و زاویه دارد.
دیدگاهی هم وجود دارد که با نمایش آثار گرافیتی در گالری و حضور آن در فضای رسمی هنر تقابلی ندارد و با آن موافق است. گرافیتی را بخشی از جریان هنر می‌داند که می‌تواند در فضای رسمی هنر هم دیده شود و این فضا امکان و فرصتی برای گرافیتی است.
واقعیت روندی است که بیانگر جذب گرافیتی توسط فضای رسمی هنر و ورود گرافیتی به این فضاست و این روند تداوم دارد. اما گرافیتی با همه موانع و محدودیت‌هایی که شهر و سیاست-های شهری برای آن، ایجاد می‌کند و جاذبه‌های فضای رسمی و بازار هنر، همچنان با ویژگی‌های خود در شهر و روی دیوارهای شهر جریان دارد و شهروندان آثار گرافیتی را بر دیوارهای شهر می‌بینند.
وضعیت چنین است که گرافیتی با ماهیت و در فضای اصلی خود روی دیوارها حضور دارد و از سویی هم فضای رسمی هنر، قواعد خود را بر گرافیتی می‌پوشاند و آن را به گالری و بازار هنر می‌آورد.
اسپات نیز که حالا آثار گرافیتی را کوچک و جمع آوری کرده و به داخل استخر آورده است، بیانگر وجوه مختلف این وضعیت است. اسپات با نمایش آثار گروهی گرافیتی در استخر می‌تواند همزمان نقطه گذار گرافیتی از دیوارهای شهر به گالری و باقی ماندن آن بر اصول و قواعد و شیوه خود، و جدال و گفتگوی این دو وجه باشد. اسپات در استخر مانند نقطه یا لکه‌ای در شهر است جایی که گرافیتی جان می‌گیرد و پیش می‌رود، چنانکه می‌تواند مانند نقطه یا لکه‌ای در جریان رسمی هنر هم باشد. این نقطه و لکه قابلیت آن را دارد که در جریان رسمی هنر بزرگتر شود چنانکه می‌گوید گرافیتی می‌تواند با ماهیت خود بر دیوارها و فضای شهر گسترش پیدا کند.
اسپات وضعیت غیرقطعی است، گرافیتی ها را از روی دیوار به گالری آورده و گالری یک استخر است. استخری که خالی است، هم بزرگ شدن و جریان فعال‌تر گرافیتی بر دیوارهای شهر ممکن است و هم محو شدن و رنگ باختن نقطه یا لکه در فضای رسمی و بازار هنر.
۵۷۲۴۴
نظر شما