ایران سوخت هواپیما صادر می کند

 ایران با قرار گرفتن در بین کشورهای آسیای میانه،حوزه قفقاز، آسیای مرکزی و خاورمیانه بدون شک مرکز ثقل ذخایر هیدروکربوری جهان است.

به طوری که این بیضی انرژی 70 درصد منابع نفت و 40 درصد ذخایر گاز طبیعی جهان نهفته است. از سوی دیگر موقعیت ممتاز و استثنایی کشور به لحاظ تامین امنیت انرژی جهان و قرار گرفتن در محل تلاقی سه قاره آسیا،آفریقا و اروپا اهمیت استراتژیک ایران در منطقه خاورمیانه را بیش از پیش مورد توجه قرار داده است.

در این بین نقش و اهمیت خلیج فارس و تنگه هرمز در انتقال حامل های مختلف انرژی مورد نیاز در سراسر جهان ، به طور چشمگیری بر این اهمیت افزوده است؛ به گونه ای که از مجموع 86 میلیون بشکه نفت خامی که هر روزه در دنیا مصرف می شود، 16 میلیون بشکه آن از تنگه طلایی هرمز عبور می کند.

در چنین شرایطی ایران با داشتن 9 پالایشگاه نفت و ظرفیت تصفیه پالایشگاه های موجود و ساخت پالایشگاه های جدید از طرف دیگر، گام های بلندی را به سمت تبدیل شدن به بازیگری مهم در عرصه تامین فراورده های نفتی کشورهای همسایه و نیز کشورهای شرق و جنوب آسیا برداشته است.

به طوریکه در حال حاضر 50 درصد نیاز بازار سنگاپور به نفت کوره از مسیر تنگه هرمز و توسط ایران تامین می شود؛ در این خصوص با افزایش ظرفیت پالایشی ایران به روزانه بیش از سه میلیون بشکه نفت خام ، تغییر مدل ها و الگوهای تولید فراورده های نفتی و همچنین تنوع در سبد فراورده های نفتی کشور، نه تنها در سبد فراورده های نفتی با تنوع بیشتری مواجه خواهیم شد، بلکه امکان صادرات بیشتر فراورده های نفتی از مسیر تنگه هرمز فراهم می شود.

در این رابطه اجرایی شدن طرح های سامانه کارت هوشمند سوخت، سهمیه بندی بنزین و نیز اجرای قانون هدفمندی یارانه ها با مثبت کردن تراز تولید بنزین در کشور به تحقق هدف صادرات فراورده های نفتی و جلوگیری از خام فروشی نفت کمک کردند.

به طوری که در سال گذشته 1.5 میلیارد لیتر انواع فراورده های نفتی ایران به کشورهای شرق آسیا و کشورهای همسایه صادر شده که از این میزان 250 میلیون لیتر فراورده های نفتی از طریق مراکز بانکرینگ، در خلیج فارس به کشتی های عبوری تحویل داده شده است.

از طرفی ایران با در اختیار داشتن 14 هزار کیلومتر خط لوله انتقال و بیش از 11 میلیارد لیتر ظرفیت ذخیره سازی فراورده های نفتی از پتانسیل خوبی برای سوآپ و ترانزیت فراورده های نفتی از کشورهای حاشیه خزر به سمت خلیج فارس برخوردار است.

علاوه بر این قراردادهایی هم با کشورهایی همچون عراق و افغانستان برای صادرات فراورده های نفتی امضا شده است.

همچنین قرار است در آینده نزدیک صادرات سوخت جت ایران به ارمنستان،گرجستان و پاکستان آغاز شود که همه اینها موجب ارتقاء جایگاه ایران به عنوان یک کشور صادرکننده فراورده های نفتی در سطح خلیج فارس خواهد شد.

در کنار توانمندی های کنونی ایران در حوزه تولید و صادرات فراورده های نفتی ، با ساخت سه پالایشگاه سنگین و فوق سنگین در خوزستان و بندرعباس از یکسو و تکمیل زنجیره ارزش افزوده پالایشی از طرف دیگر، یک هاب جدید انرژی در خلیج فارس تشکیل خواهد شد.

هم اکنون ایران با اتکاء بر امکانات موجود موفق شده با عرضه سالانه 2.5 میلیون لیتر فراورده های نفتب به کشتی های عبوری در منطقه خلیج فارس، سهم 25 درصدی از بازار بانکرینگ منطقه را به خود اختصاص دهد که با ایجاد تاسیسات جدید سوخت رسانی در منطقه قشم و در اختیار داشتن نفت کوره با کیفیت بالا، از مزیت های قابل توجهی برای رقابت با رقیب اماراتی در بندر فجیره در بازار بانکرینگ برخوردار خواهد شد.

در این خصوص برنامه ساخت خط لوله نکا- جاسک با ظرفیت انتقال روزانه یک میلیون بشکه نفت خام کشورهای حاشیه دریای خزر به خلیج فارس و ایجاد پنج میلیون بشکه ظرفیت ذخیره سازی در بندر جاسک از حمله ارزان ترین و ایمن ترین مسیرهای انتقال نفت از دریای خزر به خلیج فارس هستند. اگرچه ساخت خط لوله نکا- جاسک به دلیل بحران های اقتصادی و مشکلات کشورهای آسیای میانه و حوزه دریای خزر با تاخیرهایی مواجه شده است.

کشورمان با توجه به موقعیت ژئوپلتیک و قرار گرفتن در محل تلاقی سه قاره آسیا،آفریقا و اروپا، مسیرهای متعددی را برای صادرات فراورده های نفتی در اختیار دارد و برای بهبود جایگاه جغرافیایی خود، ساخت بنادر جدید نفتی و خط لوله انتقال نفت و فراورده های نفتی را در دستور کار قرار داده است.ضمن آنکه تنگه هرمز به عنوان دروازه انرژی می تواند نقش قابل توجهی در پررنگ کردن جایگاه ایران به عنوان هاب انرژی منطقه داشته باشد.

مدیرعامل شرکت ملی پخش فراورده های نفتی کشور

/221/39